فردا چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران برای انتخاب نهمین رئیس‌جمهور در سراسر کشور و ۳۰۰ شعبه اخذ رای در خارج از کشور برگزار خواهد شد. درخصوص انتخابات پیش رو، چند نکته قابل ذکر است که به اختصار به آنها می‌پردازیم:
1- رهبر معظم انقلاب، در هفته‌های اخیر در چندین سخنرانی به تشریح ویژگی‌های نامزد اصلح پرداختند. اعتقاد قلبی به مبانی انقلاب و نظام، دوری جستن از افراد زاویه‌دار با مبانی انقلاب و پرهیز از به‌کارگیری آنان در کابینه، آویزان قدرت‌های دنیا نبودن، چشم نداشتن به خارج از مرزها، دارای روحیه تلاش شبانه‌روزی برای رفع مشکلات، توانایی استفاده از همه ظرفیت‌های کشور، استفاده از همکاران خوب و... از جمله ویژگی‌هایی است که حضرت آقا برای کاندیدای اصلح برشمردند.
2- یکی از الگوهای شاخص در این خصوص، شهید بزرگوار آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی است. دولت سیزدهم هر چند دوره چهار ساله خود را به اتمام نرساند اما کارنامه درخشانی بر جای گذاشت. بر همین اساس بود که رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر به مناسبت عید سعید غدیر فرمودند: «دولت سیزدهم از دولت‌هایی بود که از ظرفیت‌های کشور به خوبی استفاده کرد و اگر این دولت ادامه می‌یافت احتمال زیاد می‌دادم بسیاری از مشکلات اقتصادی حل شود.»
3- دشمنان ملت ایران در آستانه هر انتخابات، در ادعایی مضحک مدعی می‌شوند که از انتخابات خبری نیست و آنچه رخ می‌دهد در اصل «انتصابات» است. اما انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری نیز همانند انتخابات‌های گذشته، یک‌بار دیگر این ادعا را رسوا کرد.
گرایش سیاسی نامزدهای انتخابات پیش رو و اظهارات مطرح شده از سوی برخی نامزدها در روزهای گذشته، یک‌بار دیگر ثابت کرد که گرایش‌های مختلف در انتخابات حضور داشته و جمهوری اسلامی ایران پیشتاز در «مردمسالاری» است و آنچه رخ می‌دهد، یک انتخابات واقعی است.
4- جمهوری اسلامی ایران، یکی از مصادیق بارز «مردمسالاری دینی» در جهان است. امروزه در بسیاری از کشورها انتخابات برگزار می‌شود، اما با مقایسه کیفیت و کمیت برگزاری انتخابات در جهان، می‌بینیم که جمهوری اسلامی ایران با فاصله‌ای قابل توجه از دیگران پیشی گرفته است.
چندی پیش پایگاه اطلاعاتی «worldatlas» در گزارشی نوشت، ۲۲ کشور در جهان هستند که قانون «رای اجباری» را تصویب کرده‌اند؛ از این ۲۲ کشور، ۱۱ کشور به طور جدی این قانون را اجرا می‌کنند و در صورت عدم رعایت آنها مجازات سختی را برای شهروندان در نظر می‌گیرند.
به عنوان نمونه آرژانتین رای‌گیری اجباری را در سال ۱۹۱۲ برای شهروندان ۱۸ تا ۷۰ ساله ارائه کرد در حالی که برای شهروندان بالای ۷۰ سال و از ۱۶ تا ۱۸ سال اجباری نیست؛ در صورت عدم رای‌دهی شهروندان آرژانتینی، جریمه نقدی شامل حالشان می‌شود.
در کشور بلژیک، اگر کسی پس از دریافت دعوت‌نامه برای رای دادن، پای صندوق نرود و عذر موجهی هم نداشته باشد، بین ۲۵ تا ۵۰ یورو جریمه می‌شود؛ اگر این غیبت دوباره تکرار شود جریمه بین ۵۰ تا ۱۲۵ یورو خواهد بود؛ اگر کسی در ۴ دور انتخابات شرکت نکند، علاوه بر ۴بار جریمه، نام او از لیست رای‌دهندگان به مدت ۱۰ سال خط خورده و در هیچ مقام و اداره دولتی پذیرفته نخواهد شد و هیچ کمک و امتیازی نیز از سوی دولت دریافت نخواهد کرد.
استرالیا از انتخابات ۱۹۲۴ به بعد سیاست رای اجباری را در پیش گرفت؛ شهروندان استرالیایی موظفند در زمان انتخابات در محل رای‌گیری حاضر شوند؛ اما بعد از ثبت اسمشان می‌توانند رای ندهند و یا به اصطلاح رای سفید و بی‌نام بیندازند؛ شهروندانی هم که دلیل موجهی برای غیبت در انتخابات ندارند به صورت نقدی جریمه می‌شوند و در صورت عدم پرداخت جریمه، به زندان می‌روند.
در کشور سوئیس، رای‌گیری اجباری در اواخر قرن نوزدهم در برخی از کانتون‌ها آغاز شد؛ افرادی که از این قانون سرپیچی کنند با جریمه نقدی روبه‌رو می‌شوند؛ در برزیل نیز برای کسانی که در انتخابات شرکت نکنند پاسپورت صادر نمی‌شود.
5- نکته قابل تأمل اینجاست که در برخی کشورهای جهان، شهروندان در مسئله انتخابات به شهروندان درجه یک و درجه دو تقسیم شده و شهروندان درجه ۲ حق رأی دادن ندارند. به عنوان نمونه در آمریکا حدود چهار میلیون نفر از ساکنین قلمروهای تحت تسلط آمریکا یعنی پورتوریکو، گوام، جزایر ماریانای شمالی، جزایر ویرجین و ساموآ از حق رأی در انتخابات آمریکا محروم هستند. این در حالی است که ۹۸ درصد از این ساکنین، اقلیتهای نژادی و قومی به‌حساب می‌آیند.
6- نکته مهم دیگر اینکه با مقایسه میزان مشارکت در انتخابات‌های ریاست جمهوری ایران با میزان مشارکت در انتخابات‌های کشورهای غربی، به این نتیجه می‌رسیم که مشارکت در ایران وضعیت بهتری نسبت به کشورهای غربی دارد.
بررسی تطبیقی میزان مشارکت سیاسی مردم در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از سال 1996 تاکنون نشان می‌دهد که به طور میانگین، 58.8 درصد از واجدان رای‌دهی در این کشور، در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرده‌اند. در این راستا بیشترین میزان مشارکت مربوط به انتخابات ریاست جمهوری سال 2020 در این کشور بوده که بر اساس آمارها، 66.7 درصد از واجدان رای‌دهی، در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شرکت کرده‌اند.
بر اساس آمارها، از زمان انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال 1997 (انتخابات ریاست جمهوری سال 1376) تاکنون، به طور میانگین 68.64 درصد از مردم کشورمان در انتخابات ریاست جمهوری ایران مشارکت داشته‌اند. بیشترین مشارکت انتخابات ریاست جمهوری نیز مربوط به سال 88 است که
85 درصد از واجدین شرایط در انتخابات شرکت کردند.
7- این انتخابات یک‌بار دیگر مدعیان «اختیارات محدود رئیس‌جمهور» را رسوا کرد. این طیف در سال‌های گذشته چندین بار کلید پاستور را در اختیار گرفت اما هر بار در
«زنگ حساب» در کمال بی‌صداقتی و بی‌مسئولیتی، مدعی شد که رئیس‌جمهور اختیارات ندارد و همه امور در اختیار «دولت موازی»!
است.
اما نکته اینجاست که این طیف در انتخابات پیش رو، تمام قد به میدان آمد و از یک کاندیدا حمایت کرد و مدعی شد که اگر به پاستور راه یابد، تحولی عظیم رقم خواهد زد!
8- حماسه انتخابات در روز جمعه 8 تیرماه، به واقع مکمل حماسه تشییع باشکوه شهدای خدمت است. ان شاءالله مردم عزیز ایران با حضور پرشور در انتخابات فردا، برگ درخشان دیگری در کارنامه جمهوری اسلامی ایران ثبت می‌کنند.
انتخابات روز جمعه، فارغ از اینکه چه کسی به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شود، دو برنده بزرگ دارد، یکی ملت عزیز ایران و دیگری نظام جمهوری اسلامی است.
مسعود اکبری
