ترومن [رئیس جمهور امریکا] به شکلی فزاینده خود را در وضعیتی تحمل ناپذیر می یافت. لندن اصرار داشت سریعترین راه برای حل بحران این است که ایالات متحده و انگلیس جبهه واحدی را علیه مصدق تشکیل دهند؛ اما ترومن که اطمینان یافته بود رویکرد تقابل، تنها به سود شوروی خواهد بود، ترجیح می داد نقش واسطه امین را ایفا کند؛ یعنی تلاش می کرد انگلیس را قانع کند تا اصل ملی کردن را بپذیرد، در حالی که همزمان به ایران فشار می آورد که در اجرای آن منعطف باشد. انگلیسی ها پروای هیچ کدام از اینها را نداشتند. آنها روشن کرده بودند نفت ایران «تنها دارایی اصلی است که ما در حوزه مواد خام در دست داریم. کنترل این دارایی از والاترین اهمیت برخوردار است». در این میان ایران نیز به همین اندازه مصمم بود که از این لحظهٔ تاریخی آزادی ملی، عقب نشینی نکند. ترومن خود را گیرافتاده میان دو موضع سخت و از این رو آشتی ناپذیر یافت. او خشمگین، تمام گزینه هایش از دست رفته، در عین حال کاملاً آگاه بود که از لبه پرتگاه به چیزی چشم دوخته است که به سرعت به بزرگترین بحران سیاست خارجی او پس از کره تبدیل می شود. او همان کاری را کرد که رئیس جمهورهای آمریکا وقتی به نظرشان هیچ چیزی کارگر نیست، انجام می دهند. فرستاده ای ویژه معین کرد.
ویلیام آوریل هریمن، بانکدار میلیونر، وزیر سابق کابینه، سفیر، رئیس طرح مارشال در اروپا ،سرمایه گذار کارکشته مسابقات، فارغ التحصيل دانشگاه ییل و گروتون، عضو محفل جمجمه و استخوان و وارث ثروت عظیم پدرش از راه آهن یونیون پاسفیک، در اواسط ماه ژوئیه وارد تهران شد و دریافت که آنجا کسی مایل به دیدار او نیست. سفیر انگلیس در کنفرانسی مطبوعاتی پرسید: «پرواز هریمن به اینجا چه فایده ای دارد؟ ما در این موضوع میانجی نخواسته ایم.» خیابان های تهران به سهم خود، حتی استقبال کمتری از او داشتند. در روز ورودش، ده ها هزار نفر که با تبلیغات کمونیست ها قانع شده بودند او به تهران آمده تا از موضع انگلیس پشتیبانی کند، در تظاهراتی گرد آمده و شعار «مرگ بر هریمن» را سر دادند.
گویی این دردسرها کافی نبود. در ابتدای ورود هریمن، به او اطلاع دادند مصدق به حد مرگ بیمار است. هریمن و تیمش از سر تعهد، راهی خانه مصدق شدند و از آنجا به اتاق خواب طبقه فوقانی هدایت شدند. نخست وزیر را در حالی دیدند که در تختخواب دراز کشیده و ظاهری پریده رنگ و مریض دارد. دستهایش بر سینه چلیپا شده بود و وقتی ملاقات کننده ها وارد اتاق می شدند، او تنها انگشتانش را به آرامی تکان می داد. مصدق در طول عمرش از نارسایی عصبی غیر عادی ای رنج می برد که برخی لحظات به ضعف های جسمی شدید و حتی دوره های کوتاهی از خون ریزی معده یا دهان منجر می شد. این بیماری را هرگز درست تشخیص ندادند؛ اما گاهی نمودهای جسمی و همچنین عاطفی نیز داشت. در طول کار خود یک یا دو بار مثلاً طی نطق ویژهٔ پرشوری در مجلس، درست پیش از اینکه غش کند و به زمین بیفتد، آشکارا اشک ریخته بود.
رسانه های غربی به سرعت به همه این چیزها دست یافتند. آنها از نخست وزیر، آرشیوی تصویری به عنوان آدمی هیستریک و گریان و غشی تهیه کردند. «علیل» افسانه ای». مجله ای آمریکایی او را «نخست وزیر بدحال و رعشه ای» نامید. روزنامه نگاران به ویژه از این واقعیت سرخوش بودند که برای مصدق غیرعادی نبود که جلسات کابینه را از رختخواب راحت خود هدایت کند: تنها رهبر جهان که دائم با لباس خواب خود عکس گرفته است.
مانند همه کاریکاتورها، این تصویر نیز در اغراق خود، ذره ای حقیقت داشت. مصدق سرسخت عاطفی یا کاملاً غیرعادی بود؛ اما شخصیتی که هریمن در تهران با او روبه رو شد، بسیار پیچیده تر از آن بود که انتظارش را داشت. مذاکره کننده خوش رفتار باهوش که تنها به شیوه بحث عامدانه غیر مستقیم و فلسفی خود و علاقه سرسختانه اش به اصول، خشمیگن می شد.
