سوما (Hebanthe eriantha) که معمولاً به عنوان جینسنگ برزیلی شناخته می شود، یک گونه گیاهی از خانواده Amaranthaceae است. از ریشه گیاه سوما معمولا برای تهیه دارو استفاده می شود. سوما در طول تاریخ در منطقه جنگل های بارانی آمازون توسط قبایل بومی برای درمان انواع بیماری ها، از جمله تونیک برای انرژی، تقویت میل جنسی، درمان اضطراب و زخم و غیره استفاده می شده است. امروزه در مناطقی مانند اکوادور، سوما به عنوان یک داروی عامیانه قبیله ای برای درمان انواع بیماری های بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد.
سوما به عنوان یک درخت انگور زمینی در نظر گرفته می شود. سیستم ریشه ای پیچیده ای دارد و بومی مناطق گرمسیری مانند پرو، ونزوئلا، برزیل، اکوادور و سایر کشورهای جنگل های بارانی آمازون است.
اگرچه سوما معمولاً به عنوان جینسینگ برزیلی شناخته می شود، خانواده گیاهی که به آن تعلق دارد (خانواده Amaranthaceae) با سایر انواع جینسنگ (متعلق به خانواده Araliaceae) متفاوت است.
سوما یکی از بسیاری از گیاهان دارویی است که برخی از آن به عنوان آداپتوژن یاد می کنند. پزشکان طب جایگزین بر این باورند که آداپتوژن ها می توانند با سازگاری خود برای حمایت از عدم تعادل بدن، هر چه که باشند، به بدن کمک کنند تا با استرس مقابله کند. با این حال، از مطالعات مشخص نیست که واقعاً چنین عمل می کنند و اکثر پزشکان سنتی این مفهوم را نمی پذیرند.
با این وجود، پزشکان طب جایگزین معتقدند که آداپتوژن ها می توانند در کمک به بدن برای مقابله با شرایط مرتبط با افزایش سن زیر مفید باشند، مواردی مانند:
التهاب مزمن سطوح بالای کورتیزول (هورمون استرس) اختلال در عملکرد شناختیهمچنین گفته می شود که آداپتوژن ها به تقویت سیستم ایمنی کمک می کنند و ممکن است پیری سالم مغز را به دنبال داشته باشند.
سوما به دلیل پتانسیل آن در درمان سرطان مورد توجه محققان قرار گرفته است. شاید مهم ترین امکانات برای مصارف دارویی آن، کشت و استفاده تجاری از ریشه گیاه برای فعالیت ضد توموری آن باشد.
ریشه سوما به طور سنتی برای طیف گسترده ای از شرایط استفاده می شود که بسیاری از آنها به طور کامل توسط تحقیقات بالینی پشتیبانی نمی شوند، (برای اثبات اثربخشی و ایمنی به مطالعات بیشتری نیاز است) از جمله:
تحریک اشتها افزایش سطح هورمون ها (مانند استروژن) متعادل کردن سطح قند خون بهبود حافظه تقویت سیستم ایمنی بدن تحریک گردش خون بهبود عملکرد ورزشیشرایطی که معمولاً با سوما درمان می شوند عبارتند از:
خستگی مزمن اختلالات گوارشی برونشیت درمان پوست و زخم کم خونی اختلالات هورمونی (مانند علائم یائسگی) دیابت فشار خون بالا اختلال عملکرد جنسی (مانند ناتوانی جنسی) تصلب شرایین (سخت شدن عروق) روماتیسم تومورها سرطان مطالعات سوما به عنوان یک عامل ضد توموریک مطالعه حیوانی در سال 2006 اثرات مکمل سوما را بر التهاب و کنترل تومور در چندین بیماری در 200 موش بررسی کرد. این مطالعه به این نتیجه رسید که ریشه سوما تجمع مایع را کاهش می دهد و توانایی سلول را برای بلعیدن سلول های تومور (فعالیت ماکروفاژها) افزایش می دهد.
نویسندگان این مطالعه توضیح دادند: «افزایش فعالیت ماکروفاژها ممکن است یکی از اثراتی باشد که به مهار رشد تومور آسیت ارلیخ در موش ها کمک می کند.
سوما برای بیماری التهابی روده (IBD)IBD یک بیماری طولانی مدت است که شامل التهاب دستگاه گوارش است. IBD ممکن است شامل شرایطی مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو باشد. این عارضه توسط عوامل بسیاری از جمله ژنتیک، سیستم ایمنی و عوامل محیطی (مانند رژیم غذایی و استرس) ایجاد می شود.
از آنجایی که سوما به عنوان یک آداپتوژن در نظر گرفته می شود، برای درمان استرس، تاثیر آن بر IBD در یک مطالعه حیوانی در سال 2015 مورد مطالعه قرار گرفت. این مطالعه نشان داد که تجویز 200 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم (میلی گرم بر کیلوگرم) جینسینگ برزیلی (سوما) باعث کاهش سایتوکین های پیش التهابی (درگیر در فرآیند التهاب) می شود.
نویسندگان مطالعه به این نتیجه رسیدند که سوما به دلیل فعالیت تعدیل کننده ایمنی آن با کاهش استرس اکسیداتیو مرتبط است. تعدیل ایمنی یک روش رایج برای کنترل رشد تومورها است.
سوما برای شرایط هورمونییک مطالعه حیوانی در سال 2003 اثرات و ایمنی تجویز ریشه سوما را بر روی سطوح پروژسترون، استروژن و تستوسترون موش های ماده و نر بررسی کرد.
یافته های مطالعه نشان داد که سوما سطح هورمون های جنسی استروژن، پروژسترون و تستوسترون را در موش هایی که آب غنی شده با ریشه سوما می نوشیدند، افزایش داد. هیچ عوارض جانبی در 30 روز مشاهده نشد. نویسندگان مطالعه نتیجه گرفتند، “مصرف آن برای مدت طولانی بی خطر به نظر می رسد.”
اگرچه تحقیقات محدودی وجود دارد، بسیاری از دانشمندان بر این باورند که ریشه گیاه سوما دارای مواد شیمیایی است که التهاب را کاهش می دهد، درد را تسکین می دهد و به جلوگیری از ایجاد انواع خاصی از سرطان کمک می کند.
فیتوکمیکال ها (ترکیبات فعال بیولوژیکی موجود در گیاهان) که تصور می شود خواص درمانی سوما را تقویت می کنند عبارتند از:
ساپونین ها: به منظور تقویت سیستم ایمنی بدن برای محافظت از بدن در برابر برخی از انواع سرطان، کاهش سطح کلسترول و کاهش پاسخ گلوکز خون (کمک به مبارزه با دیابت). بتا-اکدیسترون: ایجاد توده بدون چربی بدن گلیکوزیدها: فلاونوئیدها دارای فعالیت آنتی اکسیدانی قوی، ضد سرطان، ضد تومور و ضد دیابت هستند. برای محافظت از کبد و کاهش التهاب عمل می کند. همچنین ضد ویروس، ضد باکتری و ضد قارچ هستند. عوارض جانبی بالقوهوقتی سوما برای مدت کوتاهی از راه خوراکی مصرف شود، برای اکثر افراد بی خطر تلقی می شود. تحقیقات پزشکی کافی برای نشان دادن ایمنی سوما در صورت استفاده موضعی (روی پوست) وجود ندارد.
پودر ریشه نباید استنشاق شود، زیرا می تواند علائم آسم را ایجاد کند و علائم را برای کسانی که قبلا آسم دارند، پیچیده کند.
موارد منع مصرفدر اصطلاح پزشکی، چیزی که منع مصرف دارد شامل شرایط یا شرایط خاصی است (مانند درمان، دارو یا مکمل طبیعی) که نباید استفاده شود. سوما برای موارد زیر منع مصرف دارد:
زنان باردار یا شیرده: تحقیقات بالینی کافی برای اثبات بی خطر بودن استفاده در دوران بارداری یا شیردهی انجام نشده است.
افراد مبتلا به بیماری شدید کبدی یا کلیوی: ایمنی استفاده از سوما برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی یا کبدی به خوبی ثابت نشده است.
در حالی که بسیاری از انواع جینسینگ با استفاده از لانوکسین (دیگوکسین) منع مصرف دارند، یک مطالعه در سال 2005 نشان داد که جینسینگ برزیلی (سوما) با سطح دیگوکسین سرم تداخلی ندارد.
انتخاب، آماده سازی و ذخیره سازیاگرچه نتایج مطالعات بالینی کافی برای حمایت از توصیه برای دوز ایمن سوما وجود ندارد، به گفته برخی کارشناسان، استفاده سنتی شامل یک فنجان چای تهیه شده از سوما، مصرف دو بار در روز یا مصرف 500 میلی گرم کپسول پودر ریشه سوما می شود.
هنگام مصرف سوما (یا هر گیاه دارویی دیگر) همیشه دستورالعمل های روی برچسب را دنبال کنید و در مورد دوز توصیه شده با پزشک حرفه ای مشورت کنید.
به خاطر داشته باشید که داروهای گیاهی بر خلاف داروهای تجاری و داروهای بدون نسخه که توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده تنظیم می شوند، توسط یک سازمان دولتی به طور دقیق تنظیم نمی شوند. این بدان معناست که بار یافتن محصول ایمن و موثر بر دوش مصرف کننده است.
به دنبال گیاهان کاملاً طبیعی و ارگانیکی باشید که توسط سازمان‌های شخص ثالث تأیید شده اند. این سازمان ها سطح ایمنی، خلوص و قدرت یک محصول را ارزیابی و گزارش می دهند.
فرآورده های گیاهی باید در جای خشک و خنک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری شوند.
سوالات دیگرآیا مصرف سوما برای کودکان بی خطر است؟
خیر، ایمنی سوما برای استفاده در نوزادان و کودکان هنوز ثابت نشده است.
چرا سوما به عنوان جینسینگ برزیلی نامیده می شود اگر یک نوع جینسنگ نیست؟
سوما نام رایجش جینسنگ برزیلی است زیرا ریشه های آن شبیه جینسنگ کره ای (Panax ginseng) است و به دلیل استفاده گسترده از آن به عنوان آداپتوژن است اما سوما و جینسینگ از خانواده های گیاهی مختلفی می آیند و از نظر ترکیب شیمیایی و همچنین از نظر فواید سلامتی متفاوت هستند.
حرف آخراگرچه سوما برای درمان بسیاری از مشکلات، مانند موارد ناشی از التهاب و انواع خاصی از تومورها، نویدبخش است اما بسیاری از داده های تحقیقات پزشکی از مطالعات حیوانی و نه انسانی می آیند. این لزوماً به این معنا نیست که سوما بی اثر است بلکه به این معناست که مطالعات بیشتری برای اثبات قطعی ایمنی و اثربخشی آن برای استفاده انسانی مورد نیاز است.
منبع:
verywellhealth
