به گزارش تابناک اقتصادی؛ این روزها همچون اواخر تابستان 1397، بهای ارز روند افزایشی را تجربه می کند؛ تا جاییکه نرخ دلار به عنوان شاخص ارزی، با نام هایی همچون دلار نیمایی، دلار توافقی و دلار آزاد، در کانال های مختلفی همچون 30، 37 و 42 هزار تومانی در نوسان است. این روند باعث شده تا فضای کسب و کار نیز با عدم پیش بینی پذیری مواجه شود و مشکلاتی را ایجاد کند.
اما امروز (چهارشنبه 7 دی ماه 1401) علی صالح آبادی رئیس کل بانک مرکزی در حاشیه جلسه هیئت دولت در مورد نوسانات قیمت دلار در بازار گفت: آن چیزی که عایدی دولت است از محل عرضه دلار در سامانه نیما است.
صالح آبادی افزود: در واقع سامانه نیما ثبات دارد، هم عرضه ها و در آمد دولت خوب است بنابراین دولت هیچ انگیزه ای برای افزایش قیمت دلار ندارد و قطعا تکذیب می شود.
مردم از معاملات غیررسمی ارز اکیدا خودداری کننداین اظهارات عالی ترین مقام بانکی کشور در حالی بود که ساعتی بعد روابط عمومی این بانک با انتشار خبری اعلام کرد تامین ارز لازم به منظور واردات کالاها و خدمات موردنیاز کشور از طریق سامانه نیما انجام می شود. اطلاعیه بانک مرکزی بیان داشت:
هرگونه معامله ارز خارج از شبکه صرافی ها، بانک‌ها و موسسات اعتباری دارای مجوز بانک مرکزی، قاچاق ارز محسوب شده و طبق قانون و از طریق مجاری قضایی، مرتکبین علاوه بر ضبط ارز، به پرداخت جریمه نقدی معادل دو برابر ارز مکشوفه و درصورت عدم توانایی در پرداخت، به حبس محکوم خواهند شد.
"بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به عموم فعالان اقتصادی اطمینان می‌دهد ارز لازم به منظور واردات کالاها و خدمات موردنیاز کشور از طریق سامانه نیما به عنوان مرجع رسمی ارز کشور تامین می‌شود.
کلیه دستگاههای دولتی به ویژه وزارتخانه‌های صمت، جهاد کشاورزی و نفت از طرف معاون اول محترم رئیس جمهور مکلف شده‌اند در روند تخصیص، تامین و ایجاد تعهدات ارزی، با بانک مرکزی هماهنگی کامل داشته باشند. بانک مرکزی نیز نسبت به تخصیص مستمر ارز موردنیاز فعالان اقتصادی در کوتاهترین زمان اقدام می‌نماید.
بانک مرکزی نیز ضمن قدردانی از همراهی خوب صادرکنندگان، تاکید می‌کند کلیه تامین کنندگان ارز اعم از شرکت های دولتی و غیردولتی موظفند طبق قانون، ارز حاصل از صادرات را در مهلت تعیین شده ازطریق سامانه نیما عرضه نمایند. با متخلفان طبق قانون و بدون هرگونه اغماض برخورد خواهد شد.
براساس قانون اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، هرگونه معامله ارز خارج از شبکه صرافی ها، بانک‌ها و موسسات اعتباری دارای مجوز بانک مرکزی، قاچاق ارز محسوب شده و طبق قانون و از طریق مجاری قضایی، مرتکبین علاوه بر ضبط ارز، به پرداخت جریمه نقدی معادل دو برابر ارز مکشوفه و درصورت عدم توانایی در پرداخت، به حبس محکوم خواهند شد. لذا از هموطنان عزیز درخواست می‌شود از معاملات غیررسمی ارز اکیدا خودداری کنند."
در حالی که امروز قیمت ها در بازار غیررسمی با افزایش روبرو شده بود، نرخ دلار و یورو در بازار توافقی نیز صعودی بود. هرچند حجم معاملات بازار غیررسمی در مقایسه با بازار توافقی، ناچیز است.
به گونه ای که در ساعت پایانی معاملات توافقی ارز، قیمت هر اسکناس دلار آمریکا به رقم 37270 تومان معامله شد. یورو توافقی نیز در پایان معاملات امروز به رقم 39420 تومان رسید که در مجموع نسبت به روز دوشنبه، افزایش داشتند.
سیاست گذار به دنبال افزایش نرخ سود بانکی
در این شرایط و با توجه به تجربه برخی کشورها در استفاده از ابزار نرخ سود برای کنترل تورم و نقدینگی، مدتی است که زمزمه هایی در خصوص افزایش نرخ سود سپرده بانکی از سوی مسئولانی همچون رئیس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد شنیده می شود.
به عنوان نمونه صالح آبادی رئیس کل بانک مرکزی در روزهای گذشته اعلام کرد: در خصوص نرخ سود بانکی باید توجه داشت که در بیش از ۹۰ کشور جهان، اصلاح نرخ سود بانکی را شاهد بودیم؛ برای نمونه در روسیه نرخ بهره از ۹.۵ درصد یک شبه به ۲۰ درصد افزایش یافت و در نهایت منجر به تقویت روبل روسیه شد. همچنین در آمریکا نرخ بهره به بیش از ۴ درصد رسیده است. وی افزود: در کشور ما به مقوله نرخ سود به عنوان یک ابزار سیاست پولی نگاه نشده است. در سال ۹۶ و به صورت محدود در سال ۹۹ اصلاح نرخ سود بانکی داشتیم و از آن موقع اصلاحی نشده است. ما معتقدیم که باید از این ابزار نرخ سود استفاده کنیم. البته شورای پول و اعتبار باید تصمیم بگیرد؛ بنابراین، در صورت اعطای مجوز شورای پول و اعتبار، ما نیز از این ابزار بهره می بریم.
همچنین خاندوزی وزیر اقتصاد روز دوشنبه (پنجم دی ماه 1401) در این باره اظهار داشت: در مصوبه شورای پول و اعتبار جزئیاتی برای افزایش نرخ سود بانکی در قالب اوراق گواهی سپرده مصوبه شده است و برای هر یک از سپرده‌های کوتاه مدت، بلندمدت نرخ‌ها متفاوت است و بانک مرکزی اعلام خواهد کرد و این افزایش تا پایان امسال اجرایی می‌شود. این عضو کابینه دولت سیزدهم درباره نرخ تورم در سال آینده، اظهار داشت: ماهیت شاخص‌های اقتصادی (که پس از ۱۲ ماه شاخص تورم کاهشی بود) و همه مدل‌های اقتصادی کاهش تورم را در سال آینده نشان می‌دهد و حتی گزارش‌های بین المللی نیز این امر را تایید می‌کند.
هرچند تا به امروز صدور مجوز انتشار اوراق سپرده 23 درصدی برای بیست و پنج بانک در دستور کار قرار گرفته است و انتظار می رود در هفته آینده، شاهد تصمیم گیری برای تغییر نرخ سود باشیم. اقدامی که می تواند در کنترل جریان نقدینگی موثر باشد. هرچند باید خاطر نشان کرد که پیش از این (آبان امسال) بانک مرکزی در راستای مدیریت بازار ارز، اوراق گواهی ارزی بانک مرکزی را منتشر کرده بود. صالح آبادی در ان مقطع در خصوص رفع نگرانی مردم با توجه به نوسانات نرخ ارز، گفته بود: "افرادی که نگران نوسان در بازار ارز هستند و به این دلیل خرید ارز انجام می‌دهند، باید بدانند از روزهای آینده ابزار جدید را در این حوزه معرفی می‌کنیم تا بتوانند اوراقی را که منتشر می‌شود خریداری کنند و دیگر نگرانی از این جهت نداشته باشند. خریداران در سررسید‌های مشخصی می‌توانند اوراق را به بانک مرکزی بفروشند. "
