دعای امام زین العابدین(ع) به هنگام صبح و شام چه بود؟

ششمین ادعیه از صحیفه سجادیه به نقل از امام الساجدین(ع) در باب ستایش قدرت پروردگار و مناجات باری تعالی به وقت طلوع و افول آفتاب است.

و كان مِن دعائِه عليه‏السلام عندَ الصَّباح وَالمَساءِ:

«دعا به وقت صبح و شام»:

اَلْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذى خَلَقَ اللَّيْلَ وَالنَّهارَ بِقُوَّتِهِ، وَ مَيَّزَ بَيْنَهُما بِقُدْرَتِهِ، وَ جَعَلَ لِكُلِّ واحِدٍ مِنْهُما حَدّاً مَحْدُوداً، وَاَمَداً مَمْدُوداً،

سپاس خداى را كه به نيروى خود شب و روز را آفريد، و به قدرتش ميان آن دو تفاوت قرار داد، و براى هر يك حدّى محدود و زمانى مشخص نهاد.

يُولِجُ كُلَّ واحِدٍ مِنْهُما فى صاحِبِهِ، وَ يُولِجُ صاحِبَهُ فيهِ، بِتَقْديرٍ مِنْهُ لِلْعِبادِ فيما يَغْذُوهُمْ بِهِ، وَ يُنْشِئُهُمْ عَلَيْهِ.

هر يك را درون ديگرى فرو برد و بیرون آورد (از يكى بكاهد و به ديگرى بيفزايد)، و با اين نظم دقيق روزى بندگان روزی و پرورش آنان را تأمين می کند. 

فَخَلَقَ لَهُمُ اللَّيْلَ لِيَسْكُنُوا فيهِ مِنْ حَرَكاتِ التَّعَبِ وَ نَهَضاتِ النَّصَبِ، وَ جَعَلَهُ لِباساً لِيَلْبَسُوا مِنْ راحَتِهِ وَ مَنامِهِ، فَيَكُونَ ذلِكَ لَهُمْ جَماماً وَ قُوَّةً، وَلِيَنالُوا بِهِ لَذَّةً وَ شَهْوَةً، وَ خَلَقَ لَهُمُ النَّهارَ مُبْصِراً لِيَبْتَغُوا فيهِ مِنْ فَضْلِهِ،

پس شب را براى بندگان آفريد تا در آن از حركات رنج‏آور و فعاليت‏هاى آزاردهنده روز بياسايند، و آن را پوششى قرار داد تا مردم در آن به آسايش دست يابند و خواب راحت كنند، و اين همه سبب تجديد نشاط و نيروى ايشان گردد، و به لذت و كام دل رسند، و روز را بينايى‏بخشید تا در آن به جستجوى فضل حق برخيزند.

وَلِيَتَسَبَّبُوا اِلى‏ رِزْقِهِ، وَيَسْرَحُوا فى اَرْضِهِ طَلَباً لِما فيهِ نَيْلُ الْعاجِلِ مِنْ دُنْياهُمْ، وَ دَرَكُ الْاجِلِ فى اُخْريهُمْ.

و به رزق و روزى او دست يابند، و در زمين او در پى سود گذراى دنيا و ادراك نفع دائمى آن جهان به راه افتند.

بِكُلِ ذلِكَ يُصْلِحُ شَاْنَهُمْ، وَ يَبْلُو اَخْبارَهُمْ، وَ يَنْظُرُ كَيْفَ هُمْ فى اَوْقاتِ طاعَتِهِ، وَ مَنازِلِ فُرُوضِهِ، وَ مَواقِعِ اَحْكامِهِ، لِيَجْزِىَ الَّذينَ اَسآؤُا بِما عَمِلُوا، وَ يَجْزِىَ الَّذينَ اَحْسَنُوا بِالْحُسْنى‏.

به واسطه تمام اين امور كار ايشان را اصلاح فرماید، و اعمالشان را مى‏آزمايد، و مى‏نگرد كه به هنگام  طاعت، و اوقات بجا آوردن واجبات، و موارد احكام او چگونه‏اند؟ تا بدكاران را به جزاى عملشان و نيكوكاران را به مزد كردار نيكشان برساند.

اَللَّهُمَّ فَلَكَ الْحَمْدُ عَلى‏ ما فَلَقْتَ لَنا مِنَ الْاِصْباحِ، وَ مَتَّعْتَنا بِهِ مِنْ ضَوْءِ النَّهارِ، وَ بَصَّرْتَنا مِنْ مَطالِبِ الْاَقْواتِ، 

بارالها  پس تو را سپاس كه پرده سياه شب را به نور صبح شكافتى، و ما را از روشنى روز بهره‏مند ساختى، و در راه فراهم آوردن روزى بينافرمودى.

وَ وَقَيْتَنا فيهِ مِنْ طَوارِقِ الْافاتِ. اَصْبَحْنا وَاَصْبَحَتِ الْاَشْيآءُ كُلُّها بِجُمْلَتِها لَكَ: سَمآؤُها وَ اَرْضُها، وَ ما بَثَثْتَ فى كُلِّ واحِدٍ مِنْهُما، ساكِنُهُ وَ مُتَحَرِّكُهُ، وَ مُقيمُهُ وَ شاخِصُهُ، وَ ما عَلافِى الْهَوآءِ، وَ ما كَنَّ تَحْتَ الثَّرى‏، اَصْبَحْنا فى قَبْضَتِكَ، يَحْوينا مُلْكُكَ وَ سُلْطانُكَ، وَ تَضُمُّنا مَشِيَّتُكَ، وَ نَتَصَرَّفُ عَنْ اَمْرِكَ، وَ نَتَقَلَّبُ فى تَدْبيرِكَ، لَيْسَ لَنا مِنَ الْاَمْرِ اِلاّ ما قَضَيْتَ، وَ لا مِنَ الْخَيْرِ اِلاّ ما اَعْطَيْتَ.

و از پيشامدهاى خطرناك آفات حفظ نمودى. شب را به صبح رسانديم و تمام آفريدگان جملگى پاى در ميدان صبح نهادند: آسمان و زمين، و آنچه در اين دو پراكنده‏اى، ساكن و جنبنده، ايستاده و رونده، و هر چه در هوا بالا رفته، و آنچه در زمين پنهان شده، همه و همه در سراپنجه قدرت تو به صبح رسيديم، در حالى كه سلطنت و پادشاهى تو ما را فراگرفته، و مشيّت تو ما را تحت پوشش گرفته، و به فرمان تو در كارها تصرف مى‏كنيم، و در عرصه تدبير تو در حركتيم، به غير آنچه فرمان تو بر آن رفته كارى نتوانيم، و جز آنچه تو بر ما بخشى خيرى به ما نمى‏رسد.

وَ هذا يَوْمٌ حادِثٌ جَديدٌ، وَ هُوَ عَلَيْنا شاهِدٌ عَتيدٌ، اِنْ اَحْسَنَّا وَدَّعَنا بِحَمْدٍ، وَ اِنْ اَسَأْنا فارَقَنا بِذَمٍّ. 

امروز روزى جديد و  تازه است، و او بر ما شاهدى حاضر است، اگر خوبى كنيم ما را سپاس گويان ترك كند، و اگر بدى كنيم نكوهش‏كنان از ما جدا گردد.

اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ وَ الِهِ، وَارْزُقْنا حُسْنَ مُصاحَبَتِهِ، وَاعْصِمْنا مِنْ سُوءِ مُفارَقَتِهِ بِارْتِكابِ جَريرَةٍ، اَوِاقْتِرافِ صَغيرَةٍ اَوْ كَبيرَةٍ، وَ اَجْزِلْ لَنا فيهِ مِنَ الْحَسَناتِ، وَاَخْلِنا فيهِ مِنَ السَّيِّئاتِ،وَامْلَأْ لَنا ما بَيْنَ طَرَفَيْهِ حَمْداً وَ شُكْراً وَ اَجْراً وَ ذُخْراً وَ فَضْلاً وَ اِحْساناً.

بار خدايا! بر محمد و آلش درود فرست، و حُسن همنَفَسى با اين روز را روزى ما گردان، و ما را از سوء مفارقتش به خاطر ارتكاب گناه، يا كسب معصيت كوچك و بزرگ حفظ فرما، و بهره ما را از خوبيها در آن سرشار كن، و ما را در اين روز از زشتى‏ها پيراسته نما، و از ابتدا تا پايان آن را براى ما از حمد و شكر و اجر و اندوخته آخرتى و فضل و احسان پر ساز.

اَللَّهُمَّ يَسِّرْ عَلَى الْكِرامِ الْكاتِبينَ مَؤُونَتَنا، وَامْلَأْ لَنا مِنْ حَسَناتِنا صَحآئِفَنا، وَ لاتُخْزِنا عِنْدَهُمْ بِسُوءِ اَعْمالِنا.

الهى زحمت ما را (به سبب تقوا و پرهيز از گناه) بر فرشتگان نويسنده اعمال آسان ساز، و پرونده كردارمان را از حسنات سرشار فرما، و ما را نزد آن فرشتگان به كردارهاى زشت و ناهنجارمان رسوا مساز.

اَللَّهُمَّ اجْعَلْ لَنا فى كُلِّ ساعَةٍ مِنْ ساعاتِهِ حَظّاً مِنْ عِبادِكَ، وَ نَصيباً مِنْ شُكْرِكَ، وَ شاهِدَ صِدْقٍ مِنْ مَلآئِكَتِكَ.

خداوندا در هر ساعت از ساعت‏هاى روز بهره‏اى از مقامات بندگان خاصت، و نصيبى از شكرت، و گواه صدقى از ملائكه‏ات براى ما قرار بده.

اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى ‏ مُحَمَّدٍ وَ الِهِ، وَاحْفَظْنا مِنْ بَيْنِ اَيْدينا وَ مِنْ خَلْفِنا وَ عَنْ اَيْمانِنا عَنْ شَمآئِلِنا، وَ مِنْ جَميعِ نَواحينا، حِفْظاً عاصِماً مِنْ مَعْصِيَتِكَ، هادِياً اِلى‏ طاعَتِكَ، مُسْتَعْمِلاً لِمَحَبَّتِكَ.

بارالها بر محمد و آلش درود فرست، و ما را از پيش روی و پشت‏سر و از طرف راست و از جانب چپ و از همه طرف حفظ فرما، حفظى كه ما را از معصيت تو بازدارد، و به طاعتت راه نمايد، و ما را به كار عشق و محبتت گيرد.

اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ وَالِهِ، وَ وَفِّقْنا فى يَوْمِنا هذا وَلَيْلَتِنا هذِهِ وَفى جَميعِ اَيَّامِنا لِاسْتِعْمالِ الْخَيْرِ، وَ هِجْرانِ الشَّرِّ، وَ شُكْرِ النِّعَمِ، وَاتِّباعِ السُّنَنِ، وَ مُجانَبَةِ الْبِدَعِ، وَالْاَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ، وَالنَّهْىِ عَنِ الْمُنْكَرِ، وَ حِياطَةِ الْاِسْلامِ، وَانْتِقاصِ الْباطِلِ وَاِذْلالِهِ، وَ نُصْرَةِ الْحَقِّ وَاِعْزازِهِ، وَ اِرْشادِ الضّآلِّ، وَ مُعاوَنَةِ الضَّعيفِ، وَ اِدْراكِ اللَّهيفِ.

بارخدايا! بر محمد و آلش درود فرست، و ما را در اين روزمان و در اين شبمان و در تمام ايّاممان براى انجام خير، و دورى از شر، و شكر نعمت‏ها، و پيروى سنّت‏ها، و دورى از بدعتها، و امر به معروف، و نهى از منكر، و پاسدارى اسلام، و عيب‏جوئى از باطل و خوار ساختن آن، و يارى حق و گراميداشت آن، و ارشاد گمراه، و يارى ناتوان، و پناه‏دادن به ستمديده موفق بدار.

اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ وَالِهِ، وَاجْعَلْهُ اَيْمَنَ يَوْمٍ عَهِدْناهُ، وَاَفْضَلَ صاحِبٍ صَحِبْناهُ، وَ خَيْرَ وَقْتٍ ظَلِلْنا فيهِ.

بارالها بر محمد و آلش درود فرست، و امروز را فرخنده‏ترين روزى قرار بده كه تاكنون يافته‏ايم، و كامل‏ترين رفيقى كه با او همراه بوده‏ايم، و بهترين زمانى كه در آن بسر برده‏ايم.

وَاجْعَلْنا مِنْ اَرْضى‏ مَنْ مَرَّ عَلَيْهِ اللَّيْلُ وَالنَّهارُ مِنْ جُمْلَةِ خَلْقِكَ، اَشْكَرَهُمْ لِما اَوْلَيْتَ مِنْ نِعَمِكَ، وَ اَقْوَمَهُمْ بِما شَرَعْتَ مِنْ شَرآئِعِكَ، وَ اَوْقَفَهُمْ عَمّا حَذَّرْتَ مِنْ نَهْيِكَ.

و ما را از خشنودترين كسان از جمله بندگانت قرار ده كه شب و روز بر ايشان گذشته، شاكرترين ايشان در مقابل نعمت‏هائى كه عنايت فرموده‏اى، و پايدارترين ايشان به شريعت‏هايى كه پديد آورده‏اى، و خويشتن‏دارترين ايشان از نافرمانيهايى كه از آنها بيم داده‏اى.

اَللَّهُمَّ اِنّى اُشْهِدُكَ وَ كَفى‏ بِكَ شَهيداً، وَاُشْهِدُ سَمآءَكَ وَ اَرْضَكَ وَ مَنْ اَسْكَنْتَهُما مِنْ مَلائِكَتِكَ وَ سآئِرِ خَلْقِكَ فى يَوْمى هذا وَ ساعَتى هذِهِ وَلَيْلَتى هذِهِ وَ مُسْتَقَرّى هذا، اَنّى اَشْهَدُ اَنَّكَ اَنْتَ اللَّهُ الَّذى لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ، قآئِمٌ بِالْقِسْطِ، عَدْلٌ فِى الْحُكْمِ، رَؤُوفٌ بِالْعِبادِ، مالِكُ الْمُلْكِ، رَحيمٌ بِالْخَلْقِ، وَ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُكَ وَ رَسُولُكَ وَ خِيَرَتُكَ مِنْ خَلْقِكَ، حَمَّلْتَهُ رِسالَتَكَ فَاَدّاها، وَ اَمَرْتَهُ بِالنُّصْحِ لِاُمَّتِهِ فَنَصَحَ لَها.

بارالها من تو را شاهد مى‏گيرم و تو ما را بسنده گواهى هستى، و گواه و شاهد مى‏گيريم آسمان و زمينت را و همچنين ملائكه و ديگر آفريدگانت را كه در زمين و آسمان مسكن داده‏اى در اين روز و اين ساعت و اين شب و اين جايگاه كه من در آن قرار دارم كه من شهادت مى‏دهم كه همانا تويى خدايى كه جز تو خدايى نيست، برپا دارنده عدل، عادل در حكم، مهربان به بندگان، دارنده سراسر جهان هستى، رحيم بر تمام خلق هستى، و شهادت مى‏دهم كه محمد بنده و فرستاده و برگزيده تو از ميان تمام مردم است، آن كه رسالتت را بر عهده‏اش گذاشتى و او آن را به خوبى به انجام رساند، و او را به خيرخواهى امّتش فرمان دادى پس براى آنان خيرخواهى نمود.

اَللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ وَالِهِ اَكْثَرَ ما صَلَّيْتَ عَلى‏ اَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ، وَ اتِهِ عَنّا اَفْضَلَ ما اتَيْتَ اَحَداً مِنْ عِبادِكَ، وَاجْزِهِ عَنّا اَفْضَلَ وَ اَكْرَمَ ماجَزَيْتَ اَحَداً مِنْ اَنْبِيآئِكَ عَنْ اُمَّتِهِ، اِنَّكَ اَنْتَ الْمَنّانُ بِالْجَسيمِ، الْغافِرُ لِلْعَظيمِ، وَ اَنْتَ اَرْحَمُ مِنْ كُلِّ رَحيمٍ.

بارالها پس بر محمد و آلش درود فرست بيش از آنچه كه بر هر يك از ديگر آفريدگانت درود فرستاده‏اى، و از سوى ما بهترین چیزی را که به یکی از بندگانت دادی به او بده، و از جانب ما کاملترین و بهترین پاداشی را که به کسی از انبیائت از جانب امتش داده ای به او عنایت فرما، زیرا که تویی بسیار بخشنده نعمت بزرگ، و بخشاینده گناه سترگ، و تو از هر مهربانی، مهربان تری.

فَصَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ وَ الِهِ الطَّيِّبينَ الطّاهِرينَ الْاَخْيارِ الْاَنْجَبينَ.

پس درود فرست بر محمد و آلش که پاکیزگان و پاکان و نیکوکاران و سرآمد تمام برگزیداگانند.

انتهای پیام/