یک کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) با اشاره به سابقه تأسیس صندوق‌های توسعه و تثبیت اظهار کرد: تأسیس صندوق توسعه به سال‌‍‌ها پیش از تأسیس صندوق تثبیت بازمی‌گردد. در سال ۱۳۹۳، تجهیز منابع این صندوق از طریق بانک‌ها انجام می‌شد. سال گذشته و براساس مصوبه سازمان بورس و اوراق بهادار، بخشی از کارمزد شرکت‌های کارگزاری به صندوق توسعه واریز شد.
امیر سیدی ادامه داد: در زمان شکل‌گیری صندوق توسعه، نهادهای فعالی همچون بازارگردان در بازار حضور نداشتند و در نتیجه، بازار عمق کمتری داشت. به‌گونه‌ای که اگر بازار مثبت می‌شد، بلافاصله صفوف خرید شکل می‌گرفتند و در حالت معکوس نیز بازار دستخوش صفوف فروش و نوسانات سنگین می‌شد. در نتیجه، این صندوق‌ها به منظور افزایش نقدشوندگی در بازار ایجاد شدند.
وی فلسفه وجودی صندوق تثبیت را حفظ نقدشوندگی در بازار در شرایط هیجانی خواند و اذعان کرد: بخشی از منابع صندوق تثبیت از طریق صندوق توسعه ملی تامین می‌شود تا این صندوق در شرایطی که بازار دچار ترس و هیجان می‌شود، به آرامش و ایجاد ثبات در بازار کمک کند.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، از جمله دلایل اصلی شکل‌گیری صندوق توسعه، افزایش نقدشوندگی و عمق‌بخشی بیشتر به بازار است. همچنین رونق و توسعه بازار ثانویه از دیگر کارکردهای این صندوق به‌شمار می‌رود.
وی با اشاره به کارکرد صندوق‌های توسعه و تثبیت در کاهش نوسانات در بازار، تصریح کرد: این صندوق‌ها هم در سمت عرضه و هم در سمت تقاضا حضور دارند. زمانی که بازار با ناترازی یا افزایش عرضه یا تقاضا مواجه می‌شود، این صندوق‌ها می‌توانند بخشی از سفارش‌های خرید یا فروشی که بی‌پاسخ مانده است را پاسخ بدهند و به رونق معاملات در بازار بینجامند.
سیدی با بیان اینکه یکی از اهداف بازار، حفظ نقدشوندگی است، افزود: پدیده‌ای به نام صف‌نشینی چه در فروش و چه در خرید، پدیده مطلوبی نیست و صندوق‌های توسعه و تثبیت کمک به انجام معاملات در همان جلسه معاملاتی می‌کنند و از موکول شدن درخواست‌ها به روزهای بعد ممانعت می‌کنند.
وی توضیح داد: بازار در شرایط هیجانی به‌گونه‌ای است که در بیشتر مواقع، با ایجاد صفوف خرید، دچار بیش‌واکنشی می‌شود و گاهی حباب‌گونه رشد می‌کند؛ مانند اتفاقی که در نیمه نخست سال گذشته رخ داد. عکس این موضوع هم صادق است؛ هنگامی‌که بازار دچار واکنش منفی می‌شود، صفوف فروشی شکل می‌گیرد که به افزایش ترس در بازار دامن می‌زند و ریزش بیش از حد متعارف را در پی دارد.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به عملکرد نهادهای مالی همچون بازارگردان و صندوق‌های توسعه و تثبیت تاکید کرد: این نهادهای مالی، قادر به حرکت و سفارش‌گذاری بر خلاف موج هیجانی در بازار هستند. از این رو، آنها از کارکرد تعدیل‌بخشی در بازار برخوردار هستند و به افزایش نقدشوندگی در بازار می‌انجامند.
امیر سیدی در انتهای گفت‌وگوی خود با «سنا» ضمن تاکید بر ضرورت حضور صندوق‌های توسعه و تثبیت ابراز کرد: با وجود اینکه صندوق توسعه از عملکرد مطلوبی برخوردار است، اما لازم است بیشتر به سمت کارکرد صندوق تثبیت حرکت کند. به بیانی دیگر، در مواقعی که هیجانات در بازار غلبه می‌کند، بدون اینکه معاملات فعال داشته باشد با سپردن معاملات به بازارگردانان به بازار ورود کند.
وی ادامه داد: توسعه بازار مشتقه و افزایش حجم معاملات آپشن از جمله نقش‌های ارزنده صندوق توسعه است. همچنین، لازم است این صندوق براساس ماموریت ذاتی خود، در فضاهایی از بازار که هنوز به اندازه کافی توسعه نیافته است، ورود کند تا افزون بر توسعه بازار، به عمق‌بخشی آن نیز بینجامد.
خبرنگار: محبوبه حاجی‌زاده
این رسانه پذیرای دیدگاه‌های کارشناسی مختلف در خصوص بازار سرمایه است اما دیدگاه‌های ارائه شده توسط کارشناسان لزوما دیدگاه این رسانه یا دیدگاه سازمان بورس و اوراق بهادار و سایر ارکان بازار سرمایه نیست.
