طرف ایرانی میخواهد تضمینهایی دریافت کند که شیوهای که ترامپ در زمینهٔ سیاست فشار حداکثری پیش برد، دوباره تکرار نشود و اگر آمریکا دوباره تصمیم به خروج گرفت، فرصتی برای شرکتهای خارجی در نظر گرفته شود که بخواهند تجارت خود با ایران را متوقف کنند؛ شاید چند سال. از نگاه ما این یک رویکرد و درخواست مشروع است. اما این کار برای طرف آمریکایی سخت است. اما اینکه ایران باید چه امتیازهایی بده باید واقعگرا باشیم. وقتی من با این سؤال مواجه میشوم همیشه این اصطلاح آمریکایی را به کار میبرم که با یک تیر نمیتوان چند نشان را زد. پروندهٔ هستهای یک موضوع بسیار پیچیده است و این تقریباً یک معجزه بود که مذاکرهکنندگان در سال ۲۰۱۵ به یک زبان مشترک دربارهٔ همه مسائل برسند.حال مسئولیت ما این است که برجام اصلی را احیا کنیم. این هم کار آسانی نیست و نباید با موضوعات دیگر پیچیدهتر شود. مثلاً با تمدید بند غروب یا برنامهٔ موشکی یا امنیت منطقهای، باید بر پروندهٔ هستهای و موضوعات پیرامون آن تمرکز کنیم. اول از همه رفع تحریمها. بقیه مسائل در تئوری میتواند در فرمتها و قالبهای دیگری بررسی شوند.ما نمیخواهیم یک کشور تازهٔ دارای سلاح داشته باشیم، حالا چه ایران باشد یا هر کشور دیگری، و برجام کوتاهترین راه برای رسیدن به این هدف است. بر مبنای برجام ما میتوانیم مطمئن باشیم که ایران کاملاً به تعهدات خود در زمینه عدم اشاعه پایبند است.همزمان باید به شما یادآوری کنم که بر مبنای پیمان انپیتی تعهدات همراه با حقوق هستند. بر مبنای مادهٔ چهار این پیمان همهٔ کشورهای عضو اجازهٔ داشتن انرژی هستهای دارند که شامل غنیسازی اورانیوم هم میشود، اما فقط برای مصارف صلحآمیز و تحت کنترل آژانس بینالمللی انرژی اتمی. در نتیجه برنامهٔ هستهای ایران کاملاً مشروع است. شاید برخی از همسایگان از آن خوششان نیاید، اما ایران حق دارد که برنامهٔ هستهای خود را برای مصارف صلحآمیز پیش ببرد و آژانس تضمینهای لازم در این زمینه را ارائه میدهد که این برنامه منحصراً صلحآمیز باشد
توافق گروسی با ایران چه بود
بهنظرم در پرونده هسته ای ایران دیگر در یک مقطع حساس نیستیم. در نتیجهٔ سفر آقای گروسی به تهران تنش کاهش یافت وموقعیت تا حد زیادی عادی شد. ما به همراه سایر شرکا نقشی در کاهش تنش بازی کردیم و امیدوارم آن چه ما انجام دادیم ارزشمند بوده باشد. ما با هم توانستیم موفق شویم.من باید اینجا از رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، یاد کنم که کمک او بوده که به نتیجهٔ مثبت منجر شده و این اولین بار هم نیست که اقدامات او و وارد شدن او به موضوع به نتایج مثبت انجامیده است. ما حقیقتاً از نقش او شخصاً متشکریم. و البته از مقامهای ایران متشکریم که رویکردی مسئولانه داشتند؛ شنبه صبح از آقای گروسی دعوت رسمی کردند و فوراً این دعوت پذیرفته شد و مدیرکل به فرودگاه رفت. در تهران با رئیس سازمان انرژی اتمی ایران دیدار کرد. این دیدار موفق و جدی و مفید بود.
آقای گروسی پس از توقفی کوتاه بعد از انتخابات در ایران رابطه را دوباره با مقامهای تازه در تهران برقرار کرد، آنها دربارهٔ موضوعات فنی اما بسیار مهمی توافق کردند؛ موضوع خدماترسانی به دوربینها که در تأسیسات ایران هستند، و دربارهٔ گفتوگوی بیشتر توافق کردند. معاون رئیسجمهوری ایران بهاحتمال زیاد به کنفرانس عمومی آژانس میآید و بعد مدیرکل به تهران میرود تا با مقامهای ارشد ایران، البته نمیدانم دقیقاً چه کسی، دیدار و دربارهٔ مسائل که دربارهٔ منافع دو طرف هست گفتوگو کنند.
مذاکرات مستقیم
جنان صفت, [16.09.21 11:47]
من مطمئنم که از طریق رابطهٔ مستقیم میتوانند راهحلی بیابند که برای هر دو طرف قابل قبول باشد. از همین رو هم ما بسیار استقبال میکنیم از اینکه تمایل دارند گفتوگو را در سطوح مختلف از جمله در سطح بسیار بالا ادامه دهند. من معتقدم که کار شدنی است، اما نیاز به زمان دارد.باز هم تکرار میکنم، معتقدم نباید تأکید زیادی روی خطر اشاعه بودن یا نبودن بکنیم. اما جایگاه پادمانها باید حفظ شود. از همین رو طرف ایرانی هم باید اقدامات بیشتری انجام دهد تا پاسخهای لازم را به دبیرخانه ارائه دهد.موضوع اصلی این است که ما موفق شدیم از تقابل در جلسهٔ جاری شورای حکام جلوگیری کنیم - دستکم این امیدواری را دارم - چون گفتوگوها هنوز پیش نرفته اما با نگاهی به وضعیت همتایانم کسی در پی این است که یک بحث داغی پیرامون ایران شکل بگیرد. در نتیجه امیدوارم فضای گفتوگو در اینباره عادی و مثبت باشد، شاید کمی منتقدانه، اما مثبت باشد. مهم این است که موانع مصنوعی در راه ازسرگیری گفتوگوهای وین ایجاد نکنیم.ما میخواستیم با یک تلاش جمعی، جلوی چنین رخدادی را بگیریم. فکر کنم همه متوجه هستند که مذاکرهٔ باواسطه بهاندازهٔ گفتوگوی رودررو مؤثر نیست. این حق طرف ایرانی است که تصمیم بگیرد چگونه مذاکره کند. در این دو سال آمریکا مشکلات بسیاری برای ایران به وجود آورد. ایران برای هیچ تنبیه شد. نه، «هیچ» کلمهٔ درستی نیست. ایران برای کاملاً پایبند بودن به تعهداتش در برجام تنبیه شد. این قابلقبول نیست و آنها حق دارند انتخاب کنند که چه زمانی آمادهٔ گفتوگوی مستقیم هستند. قضاوت من این است که آنها در مقاطع نهایی مذاکره برای احیای برجام چنین خواهند کرد. در آن مقطع آمریکا به کمیسیون مشترک برمیگردد.
هماکنون ما هیچ فشاری به ایران برای مذاکره مستقیم نمی آوریم و این حق مشروع آنهاست و بستگی به خود آنها دارد. ما آمادهایم که به هر دو طرف، ایران و ایالات متحده، در این زمینه کمک کنیم تا غیرمستقیم صحبت کنند. اگر آنها توافق کنند که مستقیم مذاکره کنند، ما از آن استقبال خواهیم کرد. اگر بخواهند فعلاً از راه دور صحبت کنند هم ما با آن مشکلی نداریم. در مورد ایران بهنظرم همهٔ ما روحیهٔ همکاری داریم و من از همکاری با اتحادیهٔ اروپا، ایران، آمریکا، سه کشور اروپایی و البته چین خشنودم. یک تمرین چندجانبهگرایی است و همهٔ ما در یک هدف اشتراک داریم و آن احیای برجام است و آنطور که آمریکاییها دوست دارند بگویند، در هدف اتحاد داریم.