عصر ایران - زمانی که در سال 1896 نخستین کامیون دارای پیشرانه دایملر وارد لندن شد و خودرو حمل بار دارای پیشرانه در خیابان های فرانسه به حرکت درآمد، تردیدی وجود نداشت که این روند موجب جنبشی قابل توجه خواهد شد. حمل و نقل کالا با وسایل نقلیه دارای پیشرانه مرسدس بنز بهبود استاندارد زندگی افراد را هدف قرار داده بود و در تحقق آن نیز موفق بوده است. در ادامه با برخی نقاط عطف در تاریخ تولید کامیون توسط شرکت مرسدس بنز بیشتر آشنا می شویم.
یکی از ویژگی های مشترک خودروهای تجاری اولیه این بود که شبیه کالسکه ای بدون اسب به نظر می رسیدند. مهندسی این کامیون ها در مقایسه با نمونه های امروزی بسیار ابتدایی بود و پیشرانه آنها در قسمت عقب قرار داشت. خودرو حمل بار معرفی شده توسط .Benz & Cie برای حمل 600 کیلوگرم بار طراحی شده بود. نخستین کامیون گوتلیب دایملر نیز توانایی حمل 1.5 تن بار را داشت و از یک پیشرانه دو سیلندر چهار اسب بخاری فنیکس نیرو می گرفت.
تنها دو سال بعد، دایملر کامیون 5 تنی با پیشرانه و رادیاتوری که در قسمت جلو قرار داشت را معرفی کرد که این موقعیت قرارگیری عمدتا تا به امروز ادامه داشته است. در ابتدا، دایملر و .Benz & Cie خودروهای تجاری و حمل بار خود را به تعداد کم به مشتریان بین المللی ارائه می کردند، اما در ادامه متقاعد شدند که حمل و نقل موتوری سرانجام به جریانی غالب تبدیل خواهد شد زیرا این روش حمل و نقل بار سریع‌تر، انعطاف‌پذیرتر و کارآمدتر از کالسکه های اسبی، کشتی و قطار بود.
از سال 1905 تا زمان تصاحب توسط بنز در سال 1911، کارخانه امروز مرسدس بنز در گاگناو زیر نام "Süddeutsche Automobilfabrik GmbH" فعالیت کرد. در این کارخانه کامیون S.A.G. "Gaggenau" C/36 ساخته شد. همچنین، این کارخانه میزبان برخی پیشرفت های فنی از جمله فریم فولادی بخش بخش، چرخ های فولادی ریخته گری شده، دریچه های راست و پینیون ها به جای تسمه محرک بود که کامیون های اولیه را به محصولاتی قابل اعتمادتر تبدیل کرده و موجب تداوم افزایش آمار فروش شد.
پیشرفت های فناورانه برای کامیون ها با تولید انبوه محصولات نظامی طی جنگ جهانی اول نیز حاصل شد. یکی از محصولات شناخته شده حاصل این روند کامیون 4.5 تنی دایملر مجهز به پیشرانه 45 اسب بخاری به نام DM 4½b بود که در کارخانه برلین-مارینفلد ساخته شد. نوآوری هایی مانند محور رانش کاردان، نخستین تایرهای پنوماتیک و پیشرانه نفت خام (اصطلاح قبلی برای پیشرانه دیزلی) که توسعه آنها در کارخانه بنز تا سال 1923/24 به بلوغ رسیده بود، خیلی زود کامیون ها را به یک ابزار اقتصادی حمل و نقل مناسب برای استفاده تجاری تبدیل کردند.
مرسدس بنز دیزلزمانی که دو شرکت تاسیس شده توسط گوتلیب دایملر و کارل بنز با یکدیگیر ادغام شدند تا شرکت Daimler-Benz AG در سال 1926 شکل بگیرد، آنها فعالیت های خود در زمینه خودروهای تجاری را نیز ادغام کردند. پیش از پایان این سال، طیف کاملی از خودروهای تجاری با ظرفیت حمل بار از یک تا پنج تن در نمایشگاه خودرو برلین رونمایی شد.
یک نمونه از این خودروهای تجاری مدل ال2 بود که به یک پیشرانه کاربراتوری 55 اسب بخاری مجهز شده بود. این یکی از نخستین مدل های کامیون بود که نام تجاری جدید مرسدس بنز روی آن حک شده بود. کارخانه تولید کامیون مرکزی این برند اکنون در شهر گاگناو در منطقه بادن آلمان قرار داشت. گاگناو خیلی زود با داستان موفقیت کامیون های مجهز به پیشرانه دیزلی مترادف شد.
مرسدس بنز به سرعت توانست شرایط خود را پس از کاهش فروش ناشی از رکود بزرگ در سال 1929 احیا کند. موفقیت نهایی برای پیشرانه اشتعال تراکمی در سال 1932 با معرفی مرسدس بنز ال 2000 – نخستین کامیون سبک دنیا با پیشرانه دیزلی – حاصل شد.
این کامیون آینده‌نگر و جانشینان آن در بخش کامیون های سبک، دامنه ای جامع از کامیون ها را تعریف کردند که با معرفی کامیون سه محور ال 10000 که برای حمل بار تا 10 تن طراحی شده بود به اوج رسید. این کامیون با کاپوتی پوزه بلند بهترین مدل بخش خود بین سال های 1936 تا 1939 بود. کلمه دیزل زیر ستاره مرسدس نشانه خاص کامیون های دیزل مرسدس بنز در آن دوران بود.
مدل های کمتر - تعداد بیشتر
جنگ جهانی دوم و طرح شل که در سال 1939 لازم الاجرا شد، کاهش قابل توجه انواع مدل های خودرو تجاری دایملر-بنز را به همراه داشت. در کنار کامیون های سبک ال 1500 و ال 3000، مدل جدیدی که وارد خط تولید شد کامیون ال 4500 بود که تا پایان جنگ به تعداد زیاد از آن تولید شد. کامیون ال 4500 از یک پیشرانه شش سیلندر دیزلی 120 اسب بخاری نیرو می گرفت. تابستان 1944 شاهد آغاز کار روی مدل ال 701 بود که دولت آلمان آن را سفارش داده بود.
رونق تولید پس از جنگ از سال 1949
تولید کامیون ال 701 از ژوئن 1945 در کارخانه مانهایم که تقریبا از گزند جنگ در امان مانده بود از سر گرفته شد. دو ماه بعد، مدل جدید ال 4500اس وارد خط تولید کارخانه گاگناو شد. این کامیون ها برای بازسازی آلمان به شدت مورد نیاز بودند.
طی جنگ جهانی دوم، آلبرت فردریش، که مسئول توسعه پیشرانه هواپیما در شرکت دایملر-بنز بود، ایده ساخت یک محصول موتوری قابل استفاده در بخش کشاورزی برای افزایش بهره‌وری در این بخش را مطرح کرد. در پاییز 1946، نمونه اولیه یونی‌ماگ شماره 1 آزمایشات خود را آغاز کرد. تولید انبوه در کارخانه برادران بوهرینگر در شهر گوپینگن آغاز شد. در سال 1951، خط تولید این محصول به گاگناو منتقل شد.
بخش خودرو تجاری دایملر-مرسدس ای‌جی سرانجام فعالیت کامل خود را در سال 1949 آغاز کرد و مدل ال 3250 به عنوان نخستین کامیون توسعه داده شده در دوران پس از جنگ معرفی شد. مدل ال 3500 با قابلیت حمل بار 3.5 تن به یکی از محبوب‌ترین کامیون های بازار آلمان در سال 1950 و همچنین یک مدل صادراتی موفق در سطح جهانی تبدیل شد. این مدل شالوده ای برای تولید طیف وسیعی از پیشرفته‌ترین خودروهای تجاری مرسدس بنز، از جمله کامیون هایی که کابین آنها روی پیشرانه قرار می گیرد، ایجاد کرد.
از کامیون شهری جدید و سریع ال 319 مرسدس بنز تا مدل عجیب ال‌پی 333، کامیون های بدون کاپوت چشم اندازی از آینده طراحی کامیون ارائه کردند. با معرفی مدل مدرن و کابین روی پیشرانه ال‌پی 315، به تدریج روند افول کامیون های کلاسیک در سال 1955 آغاز شد.
کامیون هایی با شاسی نیمه جداشدنی
در سال 1959، طراحان مرسدس بنز نخستین مدل های دارای شاسی نیمه جداشدنی را معرفی کردند. این طراحی برای بیش از سه دهه به عنوان نمونه ای از کامیون های مقاوم و بادوام مرسدس بنز در سراسر جهان شناخته می شد و انواع مختلفی از آنها با توانایی حمل بار متفاوت روانه بازار شدند. مدل میان وزن ال 322 یکی از شناخته شده‌ترین محصولات در این دسته است.
ناآرام شدناز اواسط دهه 1960، دوره کامیون هایی با کابین مرسوم سرانجام به پایان رسید. مقررات جدید درباره طول و خروجی نیرو وابسته به وزن به توسعه کامیون های مدرن کابین روی پیشرانه و پیشرانه های دیزلی قدرتمند منتج شد که در قالب پیشرانه های تزریق مستقیم سوخت کارآمد در انواع مختلف کامیون های مرسدس بنز استفاده می شدند.
از نخستین نمونه ها در دوران کامیون های مکعبی که از سال 1963 تا اواسط دهه بعد ادامه وارد خطر تولید شدند می توان به مدل ال‌پی 1620 اشاره کرد.
آغاز این دوران با افتتاح کارخانه جدید در شهر ورت در منطقه راینلاند-فالتس آلمان مصادف بود. از سال 1965، این کارخانه پیشرو و مدرن در ابتدا مکانی برای تولید کامیون های سبک و میان وزن مدل ال‌پی بود، پیش از آن که فعالیت تولیدی کامیون های سنگین نیز از گاگناو به این کارخانه منتقل شود.
به سوی کامیون های مدرن امروزی
سری مدل های "نسل جدید" کامیون های مرسدس بنز بازبینی کامل از نظر مهندسی و ظاهر را تجربه کردند و در سال 1973 در کارخانه ورت معرفی شدند. طراحی ماژولار کلاس های میان و سنگین وزن با یک مدل مشابه پایه را پوشش می داد.
سری مدل های ارتقا یافته بعدی مانند ان‌جی 80 در سال 1980 و سری اس‌کی و ام‌کی در سال 1989 نیز بر اساس نسخه اصلی 1973 شکل گرفتند.
کامیون سنگین کاملا جدید اکتروس (Actros) در سال 1996 معرفی شد. این مدل دارای پیشرانه های اقتصادی و دوستدار محیط زیست و طیف گسترده ای از نوآوری ها بود. اکتروس آغاز تغییر نسل در برنامه کامیون مرسدس بنز بود و مسیر را برای دهه پیش رو هموار کرد.
این مسیر بین کامیون های سبک و متوسط با معرفی مدل اتگو (Atego) در سال 1998 ادامه یافت. این برنامه با معرفی مدل نوآورانه اکونیک (Econic) تکمیل شد.
در سال 2004، مرسدس بنز فناوری دیزلی دوستدار محیط زیست بلوتک (BlueTec) را معرفی کرد که انتشار آلاینده های مضر از مدل اکتروس را کاهش داد. در سال 2005، سرل مدل های سبک و میان وزن اتگو و اکسور (Axor) نیز به این فناوری مجهز شدند.
در سال 2006، مرسدس بنز ایمن‌ترین کامیون روی زمین به نام کامیون ایمنی (Safety Truck) را معرفی کرد. این کامیون به سامانه های مختلف از جمله سامانه فعال ترمز کمکی (ABA) مجهز شده بود که نقطه عطفی در مسیر رانندگی بدون تصادف بود.
امروز، نام هایی با یک حلقه بین المللی مانند اکتروس، اتگو، انتوس، ارکوس، اکونیک، زتروس و یونی‌ماگ نشان دهنده طیف گسترده ای از کامیون های مرسدس بنز هستند. محصولاتی که برای پاسخ به نیاز مشتریان مختلف از امکانات و ویژگی های متفاوتی برخوردار هستند و به ارائه خدمت در جاده های جهان می پردازند.
چشم انداز آینده
با نگاه به آینده، نوآوری هایی در پیش است که دنیای کامیون ها را می تواند به طور اساسی تغییر دهد، همانند آنچه در بیش از یک قرن گذشته برای کامیون های مرسدس بنز رخ داده است. نمونه هایی مانند کامیون خودران مرسدس بنز اف‌تی 2025 پیش نمایشی از این روند هستند. بی تردید، کارل بنز و گوتلیب دایملر با دیدن چیزی که از کامیون بدون اسب با پیشرانه چهار اسب بخاری و چرخ های چوبی آنها ایجاد شده است، شگفت زده می شدند.
محمدمهدی حیدرپور
بیشتر بخوانید:
*جدیدترین کابین مرسدس بنز برای EQS مدل 2022 معرفی شد (+عکس)
*جی ال اس580؛ شاسی بلند درشت اندام 2020 مرسدس با پیشرانه 8 سیلندر(+تصاویر)
*اس65 فاینال ادیشن 2020؛ خاص ترین مرسدس بنز اس-کلاس فقط 130 دستگاه! (+تصاویر)
