اگر در پایتخت یا کرج زندگی می‌کنید و به سفرهای یک‌روزه در طبیعت علاقه‌مند یا اهل کوهنوردی هستید، با کجارو همراه باشید تا شما را به سفری به یاد‌ماندنی در میان درختان نارنجی و زرد شهرستانک ببرد و جاذبه‌های تاریخی و طبیعی این روستا را به شما معرفی کند. نام قدیم شهرستانک، «شارسونک» بوده است و با توجه به یافته‌های تاریخی، قدمت آن به قرن ششم هجری قمری برمی‌گردد.
زمین حاصلخیز، شیب مناسب زمین، رود دائمی شهرستانک و چشمه‌هایی که از البرز مرکزی سرچشمه می‌گیرند، کماکان این روستا را زنده نگه داشته‌اند و اگرچه این روستا تقریبا رو به نابودی و متروک شدن است، زیبایی‌های بی‌نظیر آن هنوز پا برجا است. با سفر به این روستا، علاوه بر لذت بردن از طبیعت، دوچرخه‌سواری، تماشای موتورسواران، پیک نیک، آب بازی و عکاسی، می‌توانید به دل تاریخ نیز سفر کنید و در میان جاذبه‌های تاریخی این منطقه به گشت و گذار بپردازید.
هر آنچه باید درباره شهرستانک بدانید: شهرستانک کجاست؟شهرستانک، روستایی زیبا در دهستان «آسارا» از توابع بخش آسارا واقع در شهر کرج در استان البرز ایران است. شهرستانک در گذشته، مرکز بخش کن بود؛ اما زمانی که دهستان شمیران در اواخر سال ۱۳۲۶، تبدیل به بخش شد، دهستان‌های ارنگه و لورا و شهرستانک را ضمیمه بخش کرج کردند. این روستا در ۵۴ کیلومتری شمال غربی کرج و در مرز استان‌های البرز و تهران قرار دارد. ارتفاع این روستا از سطح دریا ۲,۱۹۰ متر است و با وجود جاده کوهستانی، دره سرسبز، باغ‌های میوه و کوچه‌باغ‌های زیبا، هرسال، بخصوص در فصل پاییز، گردشگران و طبیعت‌گردان بسیاری را به سمت خود می‌کشاند.
روستای شهرستانک از شمال به روستای «کسیل» و از جنوب به «کن»، «سولقان» و «امام‌زاده داوود» می‌رسد و از شرق به «شکرآب» و «آهار» و از غرب به «سرک»، «لانیز» و «شلینک» محدود می‌شود.
فاصله تهران (میدان آزادی) تا شهرستانک از طریق آزادراه تهران شمال، حدود ۶۰ کیلومتر است و شما با یک ساعت رانندگی به آن می‌رسید. البته اگر می‌خواهید از جاده چالوس به شهرستانک بروید تا از پیچ و خم‌ها و زیبایی‌های این جاده خارق‌العاده لذت ببرید، مسیری دو ساعته با مسافت ۸۴ کیلومتر پیش روی شما است.
مسیر دسترسی به شهرستانکبرای رسیدن به روستای ییلاقی شهرستانک، چند مسیر دسترسی وجود دارد که در ادامه آن‌ها را به شما معرفی خواهیم کرد:
با ماشین شخصی
مسیر تهران تا شهرستانک از طریق جاده کرج-چالوس: در ابتدا باید از تهران به سمت کرج رانندگی کنید و بعد از رسیدن به شهر کرج، خروجی جاده چالوس را بروید. بعد از طی کردن حدود ۴۴ کیلومتر در جاده چالوس و پس از عبور از روستای آسارا و ماهان و درده و نرسیده به گچسر، در سمت راست جاده به دوراهی شهرستانک می‌رسید که بر سر آن، یک تابلوی سبز رنگ بزرگ وجود دارد و مسیر رسیدن به شهرستانک را به شما نشان می‌دهد. پس از پیچیدن در دو راهی، کافی است یک مسیر آسفالته ۱۰ کیلومتری (حدود ۱۰ دقیقه) را طی کنید تا به شهرستانک برسید.
مسیر تهران تا شهرستانک از طریق آزادراه تهران-شمال: در ابتدا باید از تهران به اتوبان شیخ فضل الله بروید و قبل از رسیدن به آزادراه تهران-کرج، از خروجی اتوبان آزادگان شمال، خارج شوید. از ابتدای این نقطه تا روستای شهرستانک، حدود ۵۰ کیلومتر راه است. اتوبان آزادگان، پس از عبور از اتوبان خرازی به آزادراه تهران-شمال تبدیل می‌شود. پس از طی کردن مسیری ۴۰ کیلومتری در آزادراه تهران-شمال باید وارد جاده چالوس شوید و پس از چند دقیقه از خروجی سمت چپ جاده، وارد جاده شهرستانک شوید تا با رانندگی در مسیری ۹ کیلومتری به شهرستانک برسید.
از هر مسیری که به شهرستانک رسیدید، ماشین خود را قبل از روستا در یک محوطه پارک کنید و از آنجا را به صورت پیاده ادامه دهید.
کوهنوردی و پیاده‌روی
مسیر قله توچال تا شهرستانک: شما می‌توانید از قله توچال نیز به شهرستانک بروید. در این مسیر کوهنوردی باید از سمت غرب توچال به سمت پایین بروید تا پس از حدود یک ساعت پیاده‌روی به قله شاه‌نشین در شهرستانک برسید. از آنجا تا انتهای مسیر، حدود یک ساعت و نیم پیاده راه است؛ البته مسیر بسیار راحت و سبک است و شما را اذیت نخواهد کرد.
پس از حدود ۲۰ دقیقه پیاده‌روی از قله شاه‌نشین از روستا خارج و وارد راه ییلاقی بیرون روستا می‌شوید. شما می‌توانید سری به کوچه باغ‌های اطراف بزنید و از گشت و گذار در آن‌ها لذت ببرید یا راه مستقیم را در پیش بگیرید تا به کاخ ناصری برسید. جاده ناصری از گذشته‌های دور، مسیر ارتباطی شهر ری و مازندران بوده است و در دوران قاجار، توسعه پیدا کرد. این جاده از شهرستانک می‌گذرد و کوهنوردان کماکان از آن استفاده می‌کنند.
شما همچنین می‌توانید با تله کابین توچال به ایستگاه هفتم بروید و از آنجا با طی کردن یک مسیر ۳٫۵ ساعته در یک راه پاکوب با شیب منفی، خود را به کاخ ناصری برسانید و از آنجا به بقیه روستا سر بزنید.
با وسایل حمل و نقل عمومیمسیر با تاکسی یا اتوبوس‌های شمال: اگر قصد دارید با تاکسی یا اتوبوس‌هایی که از جاده چالوس به سمت شهرهای شمالی می‌روند، به شهرستانک سفر کنید، در دوراهی شهرستانک پیاده شوید و منتظر خودروهای عبوری شوید. البته در نظر داشته باشید که ممکن است در زمان برگشت، وسیله نقلیه مناسبی پیدا نکنید یا زمان زیادی معطل شوید؛ پس به شما توصیه می‌کنیم که با تورهای مسافرتی (از مبدا تهران یا کرج) یا وسیله نقلیه شخصی به شهرستانک بروید، مگر اینکه قصد داشته باشید از لب جاده تا روستا را هم پیاده بروید.
بهترین زمان سفر به شهرستانک
آب و هوای معتدل در کنار منظره برگ‌های زرد و نارنجی درختان در فصل پاییز، فضایی جادویی و افسانه‌ای خلق می‌کنند که امکان ندارد خاطره آن را فراموش کنید
آب و هوای شهرستانک، معتدل و سرد است و زمستان‌هایی سرد و تابستان‌هایی معتدل و دلپذیر دارد. بیش از پنج ماه در سال در شهرستانک، یخبندان است و شهرستانک، یک روستای ییلاقی به شمار می‌آید. سفر به این روستای خارق‌العاده زیبا در هر فصلی، لطف خودش را دارد و بهترین زمان سفر به شهرستانک، کاملا به مناظر مورد علاقه شما بستگی دارد.
اگر به منظره درختانی پر از شکوفه علاقه دارید، در فصل بهار که هوا هنوز کمی سرد است، به شهرستانک بروید و با کسب اجازه محلی‌ها از درختان توت و آلبالو، میوه بچییند. فصل تابستان نیز در این روستا با چشم‌انداز درختان سرسبز و باغ‌های میوه، زمانی فوق‌العاده برای سفر و فرار از گرما به شمار می‌آید؛ زیرا هوا کاملا معتدل و دلپذیر است. تابستان در شهرستانک با شب‌هایی سرد و روزهایی نسبتا گرم‌تر، یکی از بهترین زمان‌های سفر به این روستا است.
فصل پاییز، یکی از زیباترین فصول در این منطقه است و شاید بتوان آن را بهترین زمان سفر به شهرستانک دانست. آب و هوای معتدل در کنار منظره برگ‌های زرد و نارنجی درختان، فضایی جادویی و افسانه‌ای خلق می‌کنند که امکان ندارد خاطره آن را فراموش کنید. شما در این فصل می‌توانید از محلی‌ها، توت و آلبالوی خشک شده بخرید که محصول خود آن‌ها است.
فصل زمستان در شهرستانک، بسیار سرد و برفی است؛ اما اگر از سرما فراری نیستید و به چشم‌انداز درختان سفیدپوش علاقه دارید، در این فصل هم به شهرستانک سر بزنید.
تاریخچه شهرستانک
پس از شکل‌گیری روستا، به دلیل آب و هوای معتدل و خاک مناسب برای کشاورزی و دامپروری، تمام روستاهای کوچک اطراف از بین رفتند و روستای شهرستانک به وجود آمد
گفته می‌شود در حدود ۴۰۰۰ سال پیش، وجود منبع آب و یک چشمه پر آب در این منطقه، سبب شده است تا مردمی که در کوهپایه‌های البرز زندگی می‌کردند، در اطراف رودخانه دائمی شهرستانک، جمع شوند و یک روستا را شکل بدهند؛ البته قدمت ثابت شده این روستا با توجه به یافته‌های تاریخی، مربوط به قرن ششم است.
تا چند ده سال قبل، زمانی که خاک روستا را برای ساخت و ساز زیر و رو می‌کردند با قبرهایی روبه‌رو می‌شدند که به گفته محلی‌ها، متعلق به زرتشیان هستند؛ زیرا رو به قبله ساخته نشده‌اند. پس از شکل‌گیری روستا، به دلیل آب و هوای معتدل و خاک مناسب برای کشاورزی و دامپروری، تمام روستاهای کوچک اطراف از بین رفتند و روستای شهرستانک به وجود آمد.
پوشش گیاهی و جانوری شهرستانک
انواع گیاهان دارویی و سبزیجاتی مانند پونه، الک شورک و قارچ کوهی، ریواس و غیره در شهرستانک می‌رویند که اهالی روستا آن‌ها را می‌چینند و خشک می‌کنند. در هر گوشه‌ای از این روستای ییلاقی، عطر و بوی این گیاهان و سبزیجات معطر به مشام می‌رسد و بیینده را مدهوش می‌کند.
از انواع گونه‌های جانوری که در شهرستانک زندگی می‌کنند، می‌توان به روباه، شغال، خرگوش، آهو، گرگ، قوچ، میش، بز کوهی و کبک اشاره کرد.
کاخ ناصری
کاخ ناصری که با نام کاخ شهرستانک نیز شناخته می‌شود، در دوران حکومت ناصرالدین شاه قاجار در سال ۱۲۵۷ هجری شمسی ساخته شد. در آن سال به دستور وی، احداث بنای کاخ عظیم و عمارتی ییلاقی در دره گل کیله شهرستانک آغاز شد که تا سال ۱۲۶۰ هجری شمسی ادامه پیدا کرد. گفته می‌شود که معماری به نام «آقا محمد ابراهیم خان» با لقب «معمارباشی» به دستور ناصرالدین شاه، این عمارت را در این روستای خوش آب و هوا ساخت تا مکانی برای استراحت و شکار شاه باشد. ناصرالدین‌شاه هر سال در شهرستانک، مراسمی به نام آشپزان برگزار می‌کرد. اعتمادالسلطنه در کتاب خاطرات خود درباره این رویداد می‌نویسد:
هرسال در یک روز معین، ناصرالدین‌شاه به‌اتفاق وزرا و رجال و شاهزادگان و دیگر نزدیکان خود به شهرستانک می‌آمد و مراسم مخصوص آشپزان را به راه می‌انداخت.
ناصرالدین‌شاه برای سفر به روستای شهرستانک از یک جاده مخصوص کالسکه‌رو شاهی عبور می‌کرد که از راه پس قلعه و توچال به شهرستانک منتهی می‌شد؛ اما بیش از ۱۵۰۰ خدمه و چاکران شاه مجبور بودند از راهی باریک و خطرناک و از روی رودخانه به شهرستانک بروند و همیشه در جریان این رفت و برگشت، تعدادی از خدمه و چاکران شاه به رودخانه سقوط می‌کردند و جان خود را از دست می‌دادند. به همین علت، ناصرالدین‌شاه، دستور ساخت قصر سرخ دره در سرخ حصار را داد و مراسم آشپزان خود را به آنجا منتقل کرد.
معماری کاخ ناصری
کاخ ناصری دارای دو بخش اندرونی و بیرونی در یک محوطه ۸۰۰۰ متری است. مجموعه بیرونی این عمارت، حیاطی به شکل مستطیل است که در چهار تراز طراحی شده است؛ ورودی شاهی به شکل نیم‌دایره در تراز اول قرار داشت و ساختمان دیوان‌خانه در دو طبقه در تراز چهارم ساخته شده بود و مزین به کاغذ دیواری‌های روغنی آلمانی و گچ‌بری‌های سقفی بود.
عمارت بیرونی در ابعاد ۱۲ در ۲۴ متر در دو طبقه در تراز سوم ساخته شده بود که در حال حاضر طبقه دوم تخریب شده است. در بخش شمال غربی کاخ ناصری و در مرز میان اندرونی و بیرونی، حمام خصوصی شاه قرار داشته است. بخش اندرونی نیز در دور تا دور دو حیاط کاخ ساخته شده است. جالب است بدانید که این دو حیاط، به علت وجود شیب در دو تراز با اختلاف سطح سه متر طراحی و ساخته شده‌اند.
حیاط شمالی یا تحتانی با ابعاد ۱۸ در ۲۴ متر محل اقامت خدمه بوده است و حیاط جنوبی با ابعاد ۲۶ در ۴۰ متر به عنوان حرم‌سرا استفاده می‌شده است. اندرونی از لحاظ ساخت به کاروانسرا شباهت دارد؛ البته این شباهت در حیاط جنوبی بیشتر است. در مجموع ۱۹ اتاق در دو بخش شمالی و شرقی بنا به چشم می‌خورند.
وضعیت امروز کاخ ناصری
کاخ ناصری، مهم‌ترین جاذبه گردشگری و تاریخی روستای شهرستانک به شمار می‌آید؛ اگرچه نباید انتظار روبه‌رو شدن با عمارتی باشکوه را داشته باشید
این بنا، مشهورترین و مهم‌ترین جاذبه گردشگری و تاریخی روستای شهرستانک به شمار می‌آید؛ اگرچه نباید انتظار روبه‌رو شدن با عمارتی باشکوه را داشته باشید. متاسفانه در گذر زمان و با بی توجهی، شرایط جوی نامناسب و غارت و تخریب انسانی، کاخ ناصری تبدیل به خرابه‌ای شده است که دیوارهایش، پر از نوشته‌های گردشگران است.
از اتفاقات مهم مربوط به کاخ ناصری می‌توان به بازسازی یکی از ساختمان‌های آن در سال ۱۳۴۸ شمسی در دوران حکومت پهلوی دوم با تصمیم فدراسیون کوهنوردی ایران به عنوان اقامتگاه موقت کوهنوردان و ثبت در فهرست آثار ملی ایران در ۱۶ شهریور ۱۳۷۶ با شماره ۱۹۲۵ اشاره کرد.
حرم‌سرای کاخ ناصری نیز که با گذشت زمان در زیر خاک مدفون شده بود، بالاخره در دهه ۸۰ خورشیدی، مورد توجه قرار گرفت و پایه‌های آن از زیر خاک بیرون کشیده شد. به مرور، کل بنای حرم‌سرا از خاک بیرون آورده شد و قسمتی از دیوارهای تخریب شده آن مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.
مسیر دسترسی به کاخ ناصری
برای رسیدن به کاخ ناصری در کنار رودخانه که در گذشته، جلال و شکوهی مثال‌زدنی داشت، باید در مسیری طولانی و ۶٫۵ کیلومتری به سمت جنوب شهرستانک و رو به ارتفاعات شاه‌نشین پیاده‌روی کنید که حدود دو ساعت به طول می‌انجامد؛ البته کوهنوردانی که از سمت توچال به شهرستانک می‌روند، کاخ ناصری اولین مکانی است که به آن می‌رسند. از روستا خارج شوید و به سمت کوچه باغ‌های شهرستانک بروید تا تابلوی هشداری را ببینید که غیربومیان را از ورود با اتومبیل باز می‌دارد؛ اما می‌توان با پای پیاده وارد آن شد. این مسیر، شما را به کاخ ناصری می‌رساند و در طول راه، چند تابلوی راهنما نیز وجود دارند.
با این وجود که امروز چیزی از این بنا باقی نمانده است، مسیر رسیدن به کاخ و قدم زدن در میان خرابه‌های بنایی که در گذشته‌ای نه چندان دور، کاخی زیبا و با ابهت بوده است، ارزش پیاده‌روی طولانی را دارند؛ به این امید که کاخ ناصری بازسازی شود و از آنچه که باقی مانده محافظت شود.
ساعات بازدید: بازدید از کاخ تنها در صبح روزهای جمعه، امکان پذیر است. قیمت بلیط: رایگان آدرس کاخ شهرستانک: جاده کرج به چالوس، کیلومتر ۵۵، روستای شهرستانک (مشاهده روی نقشه) رودخانه و آبشار شهرستانک
درختان سر به فلک کشیده در کنار صدای روح‌نواز جریان آب رودخانه شهرستانک، بیننده را از خود بیخود می‌کند
رودخانه نسبتا پرآب شهرستانک از وسط روستا می‌گذرد و در نهایت به رودخانه کرج می‌ریزد. شما می‌توانید از طبیعت زیبای اطراف رودخانه و آب گوارا و خالص آن لذت ببرید و عکس‌های زیبایی بگیرید. این رودخانه از چشمه گل كيله سرچشمه می‌گیرد که بالاتر از کاخ ناصری واقع شده است.
مسیر این رودخانه قبل از رسیدن به رودخانه کرج، حدود ۱۵ کیلومتر است و درختان سر به فلک کشیده در کنار صدای روح‌نواز جریان آب، بیننده را از خود بیخود می‌کند. آب بازی در رودخانه شهرستانک، یکی از لذت‌بخش‌ترین فعالیت‌هایی است که می‌توان در این روستا انجام داد. البته باید همیشه حواستان به عمق رودخانه و خطرات احتمالی باشد.
در امتداد مسیر کاخ ناصری، قبل از رسیدن به چشمه گل كيله، یک آبشار کم ارتفاع و عریض وجود دارد که بازدید از آن، طراوت و شادابی فوق‌العاده‌ای به شما اهدا می‌کند.
سایر جاذبه‌های گردشگری شهرستانک کتیبه شهرستانک
در کنار کاخ شهرستانک، یک قطعه سنگ بسیار بزرگ با ارتفاع بیش از چهار متر وجود دارد که کتیبه‌ای روی آن کنده کاری شده است. به گفته مردم روستا در زمان استراحت ناصرالدین شاه در کاخ، این سنگ از صخره مشرف بر کاخ جدا شده و بدون ایجاد خسارتی در کنار کاخ قرار گرفته است. بعد از این اتفاق، شاه قاجار دستور می‌دهد تا شرح این ماجرا را روی این سنگ بکنند؛ البته نوشته‌های روی سنگ دیگر خوانا نیست و شما فقط می‌توانید کنار آن عکس یادگاری بگیرید.
قلعه دزدبند شهرستانکقلعه دزدبند شهرستانک که با نام قلعه دختر نیز مشهور است، بر روی خط الراس کوه شهرستانک و بر فراز بلندترین قله آن، قرار دارد. در حال حاضر از این بنا، تنها پایه‌های سه اتاق و قسمتی از سقف یکی از اتاق‌های آن باقی مانده است.
مصالح به کار رفته برای ساخت قلعه دزدبند شهرستانک، قلوه سنگ و ملاط ساروج بوده‌اند و پوشش داخلی آن نیز از گچ ساخته شده است. از باقی‌مانده این بنا می‌توان فهمید که این مکان، یک قلعه نبوده است، بلکه از آن برای دیده‌بانی و اطلاع‌رسانی استفاده می‌شده است و ظاهرا نگهبانان و دیده‌بانان از طریق آتش‌افروزی یا با روشن کردن چراغ‌های روغنی در داخل این بنا اطلاعات لازم را به یکدیگر انتقال می‌دادند.
بررسی سفال‌های جمع‌آوری شده از داخل و اطراف بنا و همچنین بررسی نقشه، پلان و سبک معماری قلعه دزدبند شهرستانک نشان می‌دهد که این بنا، یک بنای اسلامی است و به احتمال زیاد، قدمت آن به دوره ایلخانیان یا تیموریان برمی‌گردد. یافته‌های محققان نیز حاکی از این است که ظروف سفالی استفاده شده دراین مکان، نامرغوب، غیرتجملی و صرفا برای استفاده معمولی کاربرد داشته‌اند.
مسیر دسترسی به قلعه دزدبند شهرستانک
برای رسیدن به قلعه دزدبند شهرستانک باید از مسیر سمت چپ کوه شاه‌نشین بالا بروید. این مسیر نیم ساعته نیاز به کوهنوردی دارد؛ پس اگر تجربه کوهنوردی ندارید، از این مسیر بالا نروید.
تپه شنستونتپه شنستون یا «شن ستان» در قسمت جنوب دره گل کیله شهرستانک با مجموعه‌ای از سفال‌هایی قرمزرنگ در قسمتی که باغ‌های میوه در بالای کوه به پایان می‌رسند، قرار دارد. زمین‌های تپه شنستون در گذشته برای کشت‌های دیم استفاده می‌شدند و به همین دلیل، قلوه‌سنگ‌های پراکنده در دامنه کوه جمع‌آوری شده و در نقاط مختلف دامنه روی هم انباشته شده‌اند.
از آنجا که در دوران تاریخی، اغلب قبرستان‌ها در دامنه کوه ساخته می‌شدند و سفال‌هایی قرمزرنگ و متعلق به همان دوره در تپه شنستون وجود دارند، می‌توان حدس زد که قدمت این مکان به چادرنشینان دوران تاریخی برمی‌گردد.
درخت سرو اورس
درخت کهنسال سرو اورس که در میان محلی‌ها با نام «هورست» مشهور است، درختی با حداقل چند صد سال عمر است که ارتفاعی معادل ۱۷ متر و پهنایی در حدود ۱۴ متر دارد. برای رسیدن به این درخت کهن باید حدود ۲۰ دقیقه از سمت جنوب‌شرقی روستا از یک مسیر خاکی بالا بروید. شما می‌توانید در مسیر بازگشت از کاخ ناصری به آن سر بزنید و دوباره به روستا بازگردید.
اگر راه رسیدن به آن را پیدا نکردید، از اهالی روستا کمک بخواهید تا مسیر را به شما نشان دهند. دهیاری شهرستانک در حال ساخت یک مسیر مناسب‌تر برای دسترسی به این درخت تاریخی است.
برخی از افراد معتقد هستند که سرو اورس شهرستانک با قدمتی از ۲۸۰۰ سال قبل، کهنسال‌ترین موجود زنده ایران است و روزگار پرافتخار ایران را از پیش از امپراتوری بزرگ هخامنشیان تا به امروز در سینه خود حفظ کرده است.
چشمه گل كيله
با طی کردن مسافتی نه چندان طولانی در حدود ۲۰ دقیقه از کاخ ناصری به سمت شمال به چشمه‌ای زلال به نام چشمه گل كيله می‌رسید. این چشمه از زیر یک سنگ سرچشمه می‌گیرد و در نهایت به رودخانه می‌ریزد. اگر قصد دارید برای نهار، اتراق کنید و در جایی بنشینید، اطراف چشمه گل كيله انتخاب خوبی به نظر می‌آید. چشم‌انداز زیبای درختان میوه خودروی گردو، گیلاس و آلبالو و طبیعت زیبای اطراف چشمه، استراحت چند ساعته شما برای نهار را فرح‌بخش می‌کنند.
البته باید بدانید که برای رسیدن به کاخ و چشمه گل كيله، یک مسافت پیاده‌روی طولانی در پیش دارید؛ اما اگر تا کاخ ناصری رفتید، حتما به سراغ این چشمه هم بروید و از تماشای طبیعت اطراف آن لذت ببرید.
امکانات شهرستانک
اگر برای سفری یک‌روزه به شهرستانک می‌‌روید، بهتر است صبح زود راه بیفتید و تا عصر در این روستای زیبا به گشت و گذار بپردازید. در سفر به روستای شهرستانک، بهتر است وعده‌های غذایی خود را همراه ببرید؛ البته شاید بتوانید در روستا، آش یا یک غذای سبک پیدا کنید؛ اما فروشگاه یا مغازه‌ای که تمام اجناس مورد نیاز شما را داشته باشد، در شهرستانک وجود ندارد. ماست و پنیر محلی شهرستانک، نیز مشهور است و شما می‌توانید برای ناهار از مغازه آقای غلامی، ماست بگیرید که واقعا طعم لذیذ و بی‌نظیری دارد و بهتر است تجربه مزه کردن آن را از دست ندهید.
مسجد جامع، مسجد صاحب الزمان، مسجد صفا، حسینیه شهدا، مرکز بهداشت در داخل روستا و آلاچیق‌هایی برای برپایی کمپ، چندین سرویس بهداشتی و یک بوفه کوچک در کنار کاخ ناصری از امکانات این روستا هستند. شما می‌توانید برای نماز و استفاده از سرویس‌های بهداشتی به مسجدهای روستا بروید.
اقامتگاه و ویلا در شهرستانک
امکانات اقامتی مانند هتل یا اقامتگاه در روستای شهرستانک وجود ندارند؛ اما شما می‌توانید در شهرهای نزدیک از جمله تهران، کرج، مرزن آباد و غیره اقامت کنید و برای سفری یک‌روزه به شهرستانک بیایید.
البته می‌توان در آلاچیق‌های داخل روستا یا اطراف کاخ ناصری کمپ نیز کرد؛ فقط در انتخاب محل چادر برپا کردن به تعرض نکردن به حریم باغ‌های میوه و عدم ایجاد مزاحمت برای ساکنان روستا توجه کنید.
توصیه‌های مهم در سفر به شهرستانک
یکی از پرطرفدارترین فعالیت‌هایی که می‌توان در شهرستانک داشت، پیاده‌روی است؛ پس لباس مناسب با توجه به فصل، بارانی، کفش مناسب، عینک آفتابی، کرم ضدآفتاب و در صورت تمایل باتوم کوهنوردی را فراموش نکنید. در نظر داشته باشید که در روستا و مسیر پیاده‌روی تا کاخ هیچ امکانات رفاهی، به غیر از چند خواروبار فروشی وجود ندارد.
غذا، آب آشامیدنی، زیرانداز، میان وعده، کیسه زباله، داروهای مهم، پول نقد، شارژر موبایل، پاور بانک، چادر مسافرتی، هیزم و زغال، کبریت، بادگیر و پتو و لوازم خواب از دیگر ملزومات سفر به این روستا هستند.
فرهنگ مردم شهرستانک
پس از یک آتش‌سوزی گسترده در سال ۱۳۷۲، بیشتر خانه‌های روستا در آتش سوختند و با کم شدن جمعیت، خانه‌ها متروک و مخروبه شدند. تنها ساکنان دائمی روستا به نوسازی خانه‌های خود پرداختند و بقیه خانه‌ها به دلیل مهاجرت روستاییان، به حال خود رها شدند. البته بیشتر خانه‌های سوخته، قابل تعمیر هستند؛ اما درآمد کم اهالی روستا و هزینه‌های بالای مرمت، سبب مهاجرت یا تعمیرنکردن خانه‌ها شده است.
جمعیت این روستا بر پایه سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵ ، ۱,۰۴۸ نفر (۳۱۷ خانوار) بوده است؛ اما باید بدانید که جمعیت روستا در فصول مختلف سال، متغیر است. باغداری، شغل اصلی مردم شهرستانک است و علاوه بر آن، مردم به دامداری، تولید محصولات لبنی، کشت غلات، پرورش زنبور عسل، جاجیم و شالبافی هم مشغول هستند. اهالی روستای شهرستانک، مسلمان هستند و به زبان فارسی و مازنی سخن می‌گویند.
حسین کریمان در جلد دوم کتاب قصران کوهسران نوشته است:
منطقه قصران باستانی شامل مناطق لاوشان، فشم، شمشک، گاجره و روستاهای کوهپایه‌ای توچلال تا مناطق غربی رودخانه جاجرود. زبان عمومی مردم قصران لهجه‌ای از زبان باستانی پهلوی است که زبان طبری یا مازندرانی، که از ریشه زبان‌های دیرین ایرانی است و عربی و اندکی ترکی، بدان درآمیخته و از زبان دری نیز در قرون اسلامی تاثیر یافته است و هر چه از ری به مازندران نزدیک‌تر شوند، بر میزان لهجه مازندرانی به همان نسبت افزوده می‌شود؛ چنان‌که در لهجه میگون و شهرستانک و لالان و زایگان و روته و گرمابدر و شمشک و دربندسر زبان مازندرانی غلبه دارد.
گردو، انواع میوه، عسل، لبنیات، گیاهان دارویی مانند پونه و قارچ کوهی و جاجیم و شال از جمله سوغات‌های شهرستانک هستند. جالب است بدانید که اهالی شهرستانک، علاوه بر مصرف زردآلوی تازه، آن را «پله» یا برگه‌برگه می‌کنند تا پس از خشک شدن به همراه هسته‌های آلوی تفت داده شده در نمک، به‌عنوان آجیل بخورند. پس از خرید برگه زردآلو نیز در شهرستانک غافل نشوید.
عکس‌های روستای شهرستانک
