این اثر باشکوه که به وسیله یک معمار جوان ۲۴ ساله به نام حسین امانت در سال ۱۳۴۵ طراحی و در مدت تنها ۱۸ ماه از اردیبهشت ۱۳۴۸ تا مهر ۱۳۵۰ ساخته شد، ساعت ۶ و نیم عصر روز شنبه ۲۴ مهر ۱۳۵۰ رسماً مورد بهرهبرداری قرار گرفت.
این بنای فاخر با الهام از چهارطاقیهای ایرانی بر رویِ چهارپایه استوار است که در امتداد خود در داخل برج به یک گنبد میرسد، گنبدی که دستآورد بزرگ معماری ایران و نبوغ ایرانی است. این عمارت دروازهگونه که در ورودی غربی تهران و در جایی قرار دارد که مسافران فرودگاه مهرآباد، پایانه آزادی و بسیاری از ایرانیانی که از غرب و شمالغرب کشور وارد تهران میشوند، دارای دو قوس بزرگ رو به شرق و غرب است.
این اثر ارزشمند که قوس تحتانی هلالی شکلش، ملهم از طاق کسرا در دوره ساسانی و قوس فوقانی جناغی شکلش، با الهام از معماری دوره اسلامی ساخته شده است، همزمان دو دوره بزرگ معماری ایران را بازتاب داده و میدان وسیع پیرامون برج نیز با تأثیر از فضای زیرین گنبد مسجد شیخ لطفالله اصفهان طراحی گردیده است. این بنای درخشان، حاصل درک عمیق از تاریخ، هنر و معماری این سرزمین است و به نوعی طراحی شده که معطوف به جوهره فرهنگ ایرانی است و به همین خاطر، جای خود را در قلب مردم باز کرد و ماندگار شد.
طراح این عمارت تحسینبرانگیز که اکنون ۷۸ ساله و ساکن کاناداست، تجربه بالا رفتن از پلههای تخت جمشید در زمان کودکیاش را الهامبخش طرحهای معماریاش میداند و میگوید: این برج را ساختم تا بگویم ایران از دوران سخت گذشته و میگذرد و به آیندهای روشن میرسد و در این تردیدی نیست. به نظرم نیازی به توضیح بیشتر نباشد که چرا برج ۴۳۵ متری میلاد که از هر نقطه تهران پیداست و حدود ۱۰ برابر برج آزادی ارتفاع دارد، با وجود تبلیغات فراوان نتوانسته جای این برج ۴۵ متری را نه تنها در دل شهروندان تهران که در دل ایرانیان اقصی نقاط ایران و سراسر جهان بگیرد.
*کارشناس برنامه ریزی شهری
۲۳۵۲۳۲