خواب دیدن چه فوایدی دارد ؟
خواب دیدن چه فوایدی دارد ؟ در اینبخش با ویژگی ها خواب و رویا برای جسم و روح انسان آشنا خواهیم شد. باور غلطی کـه مـا درباره خواب هاي مان داریم این اسـت کـه عالم خواب را یک دنیای ماورایی میدانیم و بـه نسبت بـه یافته هاي علمی و منطقی هیچ توجهی نداریم. خواب دیدن در حقیقت حاصل تلاش مغز برای ایجاد فعالیت عصبی اسـت کـه در طول خواب انجام می شود. در ادامه بیشتر صحبت می کنیم.
فواید خواب دیدن برای جسم و روح انسان
یکی از ویژگی هاي اصلی رویاها این اسـت کـه احساسات تجربه شده در خواب می توانند شدید، دردناک و حاد باشند. آدم‌ها طبق معمولً خواب موقعیت‌هاي بسیار شرم‌آور مانند عریان بودن، رفتن بـه حمام در ملاء عام یا اتفاقات بسیار ترسناک مانند تعقیب توسط یک مهاجم را می بینند. در برخی موارد، این احساسات میتوانند آن قدر شدید باشند کـه خواب را قطع کنند یا باعث شوند شـما بیدار شوید.
احساساتی که با رویاها شدت می گیرند:اضطراب، ترس و تعجب.
رویاها غالبا بی‌نظم و غیرمنطقی هستندرویاها مملو از ناپیوستگی، ابهام و ناهماهنگی هستند، اما گاهی اوقات این موارد میتواند بـه رویائی عجیب‌وغریب منجر شوند. بـه گفته هابسون، یکی از ویژگی‌هاي بارز رویاها این اسـت کـه آن‌ها غالباً بی معنی هستند و هیچگونه قوانین طبیعی مربوط بـه زمان، مکان و آدم‌ها را رعایت نمیکنند.
عده اي از نمونه‌هاي محتوای غیر منطقی خواب و رویا عبارتند از پرواز، سفر در زمان، حیواناتی کـه حرف می زنند، زنده شدن عزیزانی کـه از دنیا رفته‌اند، ترکیبی از بخش‌هاي مختلف زندگی شـما، تحولات ناگهانی آدم‌ها و اشیاء و تغییرهای ناگهانی در جاییکه در رویای‌تان در آن قرار دارید.
محتوای عجیب و غریب درون رویا بدون هر گونه سوالی از سوی ما باور میشودوقایع و محتویات عجیب‌وغریب کـه در خواب اتفاق می‌افتند، طبق معمولً بدون هرگونه سوالی در ذهن کسیکه خواب را می بیند، پذیرفته میشود. بـه گفته هابسون، پذیرش بدون تردید محتوای رویا بدلیل قدرت احساسات و برداشت‌هاي درونی ماست.
در خواب، این وقایع، برداشت‌ها و اشیاء عجیب و غیر منطقی، غیرعادی دیده نمی شوند. اگر فردی کـه خوابیده از خواب بیدار شود، توضیح محتوای خواب عجیب‌وغریب یا حتی دشوار بنظر میرسد.
مردم اغلب احساسات عجیب و غریبی را در خواب تجربه میکنندتجارب حسی عجیب یکیدیگر از ویژگی‌هاي مهم رویاها اسـت. احساس افتادن، ناتوانی در حرکت سریع و عدم توانایی در نظارت حرکات بدن، تنها تعداد کمی از تجارب حسی اسـت کـه طبق معمولً توسط مردم گزارش میشود.
به یاد سپردن رویاها کار دشواری استهرچند بنظر میرسد کـه حافظه در درون رؤیا تشدید می شود، اما بعد از بیدار شدن از خواب، دسترسی سریع بـه اطلاعات موجود در خواب بـه سرعت کاهش می یابد. مطابق با برآوردهای محققان خواب، تقریبا 95 درصد از همه ی رویاها بطور کامل در هنگام بیداری فراموش می شوند.
درک خصوصیات رویاهادر حالی‌کـه تعداد زیادی از آدم‌ها ممکن اسـت با این پنج ویژگی مشترک بین رویاها آشنا باشند، اما این احتمال هم وجوددارد کـه عده اي از اینکه چقدر این تجارب مرتبط با خواب و رویا رایج هستند، غافل باشند.
ویژگی‌هاي رویاها و اشیائی کـه درخواب میبینید ممکن اسـت از زندگی روزمره یا جنبه‌هاي خارق‌العاده و غیرممکن از واقعیت موجود باشند. آن‌ها ممکن اسـت بـه صورت عادی رفتار کنند یا در پوچ‌ترین، غیرممکن‌ترین یا نشدنی‌ترین عملکردها در جاهای آشنا رخ بدهند یا فقط کمرنگ‌ترین شباهت‌ها رابا واقعیت داشته باشند.
تاثیر خواب دیدن بر روابط اجتماعیگفته میشود کـه تنهایی با خواب نامناسب و ناکافی ارتباط دارد. اما آیا چنین چیزی درست اسـت؟ آیا خواب نامناسب منجر بـه تنهایی میشود؟ پژوهشگران دریک مطالعه‌ي جدید، مغز افراد را پس از خواب نرمال و همین‌طور بعد از یک شب بدون خواب مورد بررسی قرار دادند تا ببینند کـه چگونه بـه غریبه‌ها واکنش نشان می دهند.
از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا فیلم‌هایي از یک غریبه راکه بـه آن‌ها نزدیک می شود تماشا کنند و یک دکمه را هنگامیکه احساس می کردند غریبه خیلی بـه آن‌ها نزدیک اسـت فشار دهند، در حالی‌کـه محققان آن‌چـه در مغز آن‌ها اتفاق می‌افتاد را تحت نظر داشتند. هنگامیکه شرکت‌کنندگان خواب غیر طبیعی داشتند، دوست داشتند آن فرد را در فاصله‌ي بسیار دورتری متوقف کنند.
در مقایسه با کسانی کـه خواب شبانه‌ي کافی و طبیعی داشتند و مغز آن‌ها یک الگوی خاص را نشان داد: مدارهای مرتبط با بیزاری اجتماعی با شدت بیش‌تری روشن شد، در حالی‌کـه مدارهای مرتبط با نظریه‌ي ذهن – توانایی مـا برای محاسبه اهداف دیگران کمرنگ شد. محققان بـه این نتیجه رسیدند: “نداشتن خواب نرمال و کافی باعث می شود کـه فرد از دیگران دوری کند و فاصله‌ي اجتماعی بزرگ‌تری رابا دیگران حفظ کند.”
شرکت‌کنندگانی کـه خواب خوبی نداشتند احساس تنهایی را گزارش کردند. و هنگامیکه ویدیوی آن‌ها توسط محاسبه‌کننده‌هاي مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، نتیجه این بود کـه آن‌ها تنهاتر بنظر می‌رسیدند و تمایل چندانی برای برقراری رابطه با دیگران نداشتند.
خواب به ما کمک میکند با دیگران همدردی کنیمهمدلی احساسی توانایی مـا در حس کردن احساسات شخص دیگری اسـت. بـه این ترتیب اگر دوست‌مان احساس غم و اندوه داشته باشد، حالات روحی او بـه مـا هم منتقل میشود و سعی میکنیم برای التیام حال او کاری انجام بدهیم. اما، با توجه بـه مطالعه‌اي کـه اخیرا انجام شده، هنگامیکه مـا خواب ناکافی داریم، بخش‌هایي از مغزمان کـه مخصوص همدلی اسـت نیز بـه خوبی کار نمیکند.
دراین مطالعه، بـه مدت دوهفته اوضاع خواب شرکت‌کنندگان در سنین دانشگاه تحت نظر قرار گرفت و بعد در حین اینکه مغزشان اسکن می شد، کاری را انجام دادند. اینکار شامل دیدن عکس‌هاي آدم‌ها با حالات گوناگون صورت بود – بعضی‌ها صورت خنثی داشتند و بعضی صورت نگران.
خواب دیدن چـه فوایدی دارد
از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا توجه کنند کـه تا چـه حد برای افرادی کـه بـه تصویر کشیده شده‌اند نگران بودند و محققان تفاوت‌ها را در نحوه‌ي واکنش آن‌ها نسبت آدم‌هاي پریشان و آدم‌هاي غیرپریشان محاسبه کردند تا نمره‌ي همدلی آن‌ها مشخص شود. محققان هم چنین الگوهای فعالیت مغز آن‌ها را در حالی‌کـه عکس‌هاي مختلف ثبت‌شده را میدیدند ثبت کردند.
در نتیجه افرادی کـه خواب بهتری داشتند، بـه میزان قابل‌ملاحظه‌اي نسبت بـه آدم‌هایي کـه دچار پریشانی بودند، همدردی بیش‌تری داشتند. حتی هنگامیکه صورت آدم‌هاي پریشان را نگاه می کردند، دربخش‌هایي از مغز آن‌ها کـه مرتبط با همدلی احساسی بود، افزایش فعالیت مشاهده شد. اين يافته ممکن اسـت توضيحی باشد برای اين‌کـه چرا مـا عواطف مردم را در چهره شان در غالب مواقع بـه درستی می خوانیم.
تاثیر خواب دیدن بر کاهش عصبانیت و اضطابکمبود خواب قطعا تعداد زیادی از آدم‌ها را تحریک‌پذیرتر میکند. اما آیا میتواند سبب عصبانی یا خشن شدن‌تان شود؟ یک مطالعه جدید نشان میدهد کـه بله! خواب سبب می شود کـه عصبانی‌تر و خشن‌تر شوید. از برخی شرکت‌کنندگان دراین مطالعه خواسته شد کـه بـه مدت دو روز میزان خواب‌شان را محدود کنند، و بعد صدای بسیار ناخوشایندی برای‌شان پخش شد تا تحریک شوند.
کسانی کـه خواب خودرا محدود کرده بودند، در طول این آزمایش بسیار عصبانی شده بودند و اصلا با نویز ایجاد شده سازگاری نداشتند – بـه این معنی کـه آن‌ها تمام مدت پخش صدا احساس بدی داشتند. در مقابل کسانی کـه خواب طبیعی داشتند، آسان‌تر با صدای ایجاد شده کنار آمدند.
گرچه آزمایشات تأیید نکرده‌اند کـه کمبود خواب موجب بروز خشونت و عصبانیت در افراد می شود، اما آدم‌ّهایي کـه اختلالات خواب را تجربه می کنند، طبق معمول در زمان بروز اتفاقات ناخوشایند خشونت و عصبانیت بیش‌تری را نشان می دهند. زناني كه خواب نامناسبی دارند اغلب نسبت بـه همسرشان رفتار خشونت‌آمیزی دارند.
یک مطالعه هم چنین دریافت کودکانی کـه از سوی همسالان‌شان در مدرسه مورد اذيت و اذیت قرار می گرفتند، بعد ها در صورتی کـه دچار مشکلات خواب می شدند، زورگویی بـه دیگران را شروع میکردند. بر اساس یک مطالعه‌ي مروری، تعداد زیادی از عوامل خطر برای خشونت در اثر کمبود خواب بـه وجود می آیند. بعنوان مثال، توانایی مـا برای رفع ناراحتی‌هاي عاطفی وقتی کـه خواب کافی نداریم، ضعیف میشود.
این بدان معنا اسـت کـه خشم مـا می تواند از نظارت خارج شود و احتمال اینکه دیگران را متهم کنیم یا مورد هدف قرار بدهیم، بیشتر می شود. علاوه بر این، کمبود خواب، توانایی مـا را برای استفاده از تکنیک‌هایي مانند محاسبه مجدد – فکر کردن در مورد حوادث ناراحت‌کننده از یک دیدگاه موثرتر – بعنوان وسیله‌اي برای خاموش کردن خشم و عصبانیت، کاهش میدهد.
ممکن اسـت دیگر مشکلات شناختی را نیز تجربه کنیم، مانند بیش از حد گوش بـه زنگ خطرات بودن یا مشکل در تصمیم گیری، ویژگی‌هایي کـه می تواند روی برداشت مـا در مورد اینکه آدم‌ها بنظر مـا تهدیدآمیز هستند یا نه تاثیر بگذارد. واکنش مـا نسبت بـه تهدیدات، شدیدتر می شود وقتی کـه خواب کافی و مناسب نداریم.
واضح اسـت کـه ناتوانی در نظارت خشم و عصبانیت، سمی برای روابط مـا خواهد بود. خواب بهتر مـا را کمک میکند کـه روی خودمان بازرسی بیش‌تری داشته باشیم، بـه این معنی کـه درصورت قرار گرفتن در شرایط و موقعیت‌هاي ناخوشایند، کمتر خشونت‌مان را نثار این و آن میکنیم.
کنار گذاشتن قضاوت های اشتباهآیا خواب بر تفکرات مـا نسبت بـه دیگران تاثیر می گذارد؟ این یکی ممکن اسـت عجیب‌وغریب بنظر برسد، اما هنگامیکه شـما فرایندهای ذهنی خود در زمان تعامل با کسانی کـه متفاوت از مـا هستند را درنظر بگیرید، منطقی‌تر بنظر میرسد. بدیهی اسـت کـه داشتن تمایل بیشتر برای نزدیک شدن بـه دیگران، همدردی بیشتر یا کمتر عصبانی شدن، میتواند بر پیش‌داوری‌ها و تفکرات مـا تاثیر بگذارد.
گذشته از همه ی‌ي اینها، این عوامل همگی با تبعیض کمتر در سایر مطالعات گره خورده‌اند. علاوه بر این، تحقیقات نشان می دهند زمانی کـه خواب کافی داریم، کمتر احساس می کنیم کـه از سوی دیگران مورد پذیرش قرار نگرفته‌ایم، بـه این معنا کـه اگر مـا ترس این را داریم کـه ممکن اسـت دیگران مـا را دوست نداشته باشند. یک مشکل شایع کـه در تعاملات گروهی وجود دارند و باید بر آن غلبه کنیم.
زمانی کـه خواب باکیفیت و کافی داریم، احتمال اینکه احساس عدم پذیرش از سوی دیگران داشته باشیم آن هم در جاییکه اصلا چنین چیزی وجود ندارد، کمتر میشود. خواب بهتر در عین حال سبب میشود کـه کمتر رفتار و تفکر قالبی نسبت بـه دیگران داشته باشید، در حالیکه خواب کم عکس این را سبب می شود، بـه ویژه اگر مـا در حال حاضر سوگیری‌هاي منفی نسبت بـه برخی گروه‌هاي اجتماعی داشته باشیم.
و در پایان: نکاتی درمورد ساعت و کیفیت خواباین نکته را از متخصصان مختلف شنیده ایم و می شنویم. اما چراباید هشت ساعت خوابید؟ تحقیقات مختلف در نقاط مختلف جهان در مورد فراوانی بیماری‌هاي مختلف در گروه‌هاي مختلف اجتماعی نشان می دهد کـه کسانی کـه کم یا زیاد می خوابند بیشتر در دسترس بیماری هستند و زندگی‌شان کوتاه‌تر اسـت. البته نمیشود گفت کم خوابیدن دلیل این پدیده اسـت.
ممکن اسـت دلیل اصلی زندگی ناسالم باشد کـه کم خوابیدن صرفا یکی از نشانه‌هاي آن اسـت. طبق تعریف، کم‌خواب بـه کسی گفته می شود کـه شب‌ها کمتر از ۶ ساعت می خوابد. پرخواب کسی اسـت کـه عموما بیش از ۹ یا ۱۰ ساعت میخوابد. این زمان‌ها البته برای بزرگسالان اسـت. کودکان پیش از بلوغ بهتر اسـت بیشتر بخوابند – تا ۱۱ ساعت. نوزادها هم میتوانند تا ۱۸ ساعت در شبانه‌روز بخوابند.
شین اومارا، استاد تحقیقات تجربی مغز در ترینیتی کالج دانشگاه دوبلین، می گوید بـه سادگی نمیشود گفت خواب بد نشانه مشکل سلامتی اسـت یا علت آن، اما تردیدی نیست کـه هر کدام بـه دیگری دامن میزند. مثلاً آدم‌هایي کـه ورزیده نیستند کمتر فعالیت میکنند، و وقتی کمتر فعالیت می کنند بدتر می خوابند، و چون بدتر می خوابند خسته‌اند و احتمالا کمتر میل بـه فعالیت دارند، و الی آخر.
چرا ساعت خواب منظمی نداریم؟بعضی آدم‌ها، آدم صبح‌اند، بعضی آدم‌ها، آدم شب. حتی شواهد ژنتیک هم این موضوع را تأیید میکند. اما بنظر می رسد روشنایی مصنوعی این تفاوت را تشدید کرده، بخصوص در کسانی کـه ترجیح میدهند شب بیدار بمانند. طبیعتا اگر از جغدها باشید، روشنایی باعث میشود دیرتر بخوابید. حدود ۳۰ درصد آدم‌ها اهل فعالیت صبح‌اند و حدود ۳۰ درصد اهل فعالیت شب.
ساعت طبیعی خواب مان بـه طور کامل از نظارت مـا خارج نیست. مثلاً کسانی کـه بـه‌طور طبیعی دیر میخوابند و دیر بیدار میشوند میتوانند شب ها کمتر خودشان را در دسترس نور قرار بدهند و کاری کنند کـه در طول روز بیشتر در دسترس نور باشند. یک تیم محققان آمریکایی گروهی جغد صفت‌ها رابه سفر بیرون شهر بردند، جاییکه نور مصنوعی نباشد. ظرف ۴۸ ساعت، ساعت طبیعی شان حدود دو ساعت جلو رفت.
