«جیم اسلاتری»، نماینده سابق کانزاس در کنگره امریکا در این میان نقشی اساسی ایفا کرده است؛ او کسی است که برای شرکت در کنفرانس گفت‌وگوی ادیان پیش‌تر به ایران سفر کرده بود و بخوبی محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران و مجید تخت روانچی، نماینده ایران در سازمان ملل متحد راـ که فارغ‌التحصیل دانشگاه کانزاس در امریکا بود- می‌شناخت.
علاوه بر اسلاتری و وکیل خانواده وانگ، «بیل ریچاردسون» سفیر اسبق امریکا در سازمان ملل متحد نیز وارد این ماجرا شده و در پس پرده مذاکراتی با مقاماتی از کاخ سفید، وزارت دادگستری، وزارت خارجه امریکا از یک سو و مقامات امریکایی و وکلای دو زندانی آغاز کرده است. همه این تلاش‌ها البته به یک نقطه عطف نیاز داشت و آن هم سخنرانی ظریف در جوامع آسیایی در نیویورک بود که به صراحت گفت، بیایید مبادله زندانی‌ها را انجام بدهیم. در ملاقات اسلاتری با ظریف در نیویورک، جزئیات مبادله‌ای مورد بحث قرار گرفت و بنا شد، این مبادله شامل سلیمانی و وانگ باشد؛ خوش شانسی که در این میان پدیدار شد این بود که جان بولتون از سمت مشاور امنیت ملی دولت ترامپ برکنار شد و جایش را به اوبرایان داد.
اوبرایان خود پیش‌تر مذاکره کننده ارشد در مسأله گروگانگیری در وزارت خارجه امریکا بود و آمدن وی همکاری دولت با مذاکره کنندگان را تسهیل کرد. با وجود این، نه ریچاردسون و نه اسلاتری ـ که مهم‌ترین افراد از سمت امریکا در انجام این مبادله بودند ـ هیچ گاه از زمان مبادله و مکان آن مطلع نشدند و بدین ترتیب بود که مبادله به جای قطر در سوئیس انجام شد. مشخص نیست، در آخرین لحظات چه کسی از دولت امریکا با مقامات ایرانی مذاکره کرده؛ اما آنچه مشخص است اینکه دولت امریکا نمی‌خواسته اعتبار این اقدام را به افرادی خارج از دولت بدهد لذا در لحظات آخر بر ثمره تلاش‌های آنان نشسته و خود انجام مبادله را قطعی کرده است.
23302
