افسردگی بعد از زایمان یکی از عوارضی است که بعد از زایمان به وجود می آید. در این ایام باید زن را درک کرده و کاری کنیم که زودتر بهبود یابد. در افسردگی بعد از زایمان شخص دوست دارد خیلی با کسی حرف بزند، حوصله دیگران و حتی شوهر و بچه اش را هم ندارد و گوشه نشین می شود.
افسردگی بعد از زایمان چیست؟
افسردگی بعد از زایمان نوعی از افسردگی است که پس از به دنیا آمدن نوزاد ایجاد می شود. ممکن است شروع افسردگی در دوران بارداری باشد ولی چنانچه این حالت پس از تولد نوزاد نیز ادامه یابد،به آن افسردگی پس از زایمان می گویند.
شیوع این نوع افسرگی زیاد است و تقریبا از هر 100 زنی که تازه زایمان کرده اند، 15 نفر دچار افسردگی می شوند. البته این آمار افرادی است که برای درمان مراجعه می کنند و برخی از زنان حالت افسردگی خود را به دیگران نمی گویند و لذا شیوع افسردگی پس از زایمان احتمالا بیش از 15% است.
تفاوت افسردگی بعد از زایمان با افسردگی معمولی
علائم افسردگی پس از زایمان مشابه افسردگی معمولی می باشد. به عبارتی دیگر خلق پایین می آید و چیزهایی که بایستی برای ما لذت بخش باشند، بی معنا می شوند. تنها تفاوت در زمان شروع افسردگی است که در مورد فوق تا سه ماه و گاهی دیرتر پس از زایمان اتفاق می افتد. البته چنانچه یک سال پس از زایمان باشد دیگر افسردگی پس از زایمان گفته نمی شود. افسردگی پس از زایمان به خوبی به درمان پاسخ می دهد و اغلب زنان بهبودی کامل می یابند.
مشکلات دیگری پس از زایمان
غم نوزادی: حدود 80 درصد زنانی که زایمان کرده اند در چند روز اول پس از تولد نوزاد بسیار زودرنج می شوند و ممکن است بی دلیل گریه کنند و همچنین سخت به خواب می روند. به نظر می رسد که این علائم به دنبال تغییرات ناگهانی و شدید در میزان هورمون ها می باشد. البته ممکن است این حالت به دلیل درد و سختی زایمان و همچنین ورود نوزاد و تغییر شرایط زندگی نیز باشد. در این زمان مادر به استراحت بیشتر نیاز دارد و معمولا اوج این حالت دو روز اول پس از زایمان است و پس از آن به تدریج خلق مادر بهتر می شود. چنانچه خلق مادر پس از دو روز شروع کند به بدتر شدن می تواند شروع افسردگی پس از زایمان باشد.
جنون پس از زایمان: این حالت بسیار نادر و در حدود یک نفر از هر 1000 زن زایمان کرده، مبتلا می شود که از افسردگی پس از زایمان جدی تر و شدیدتر است و تا دو هفته اول پس از زایمان علائم آن آشکار می شود. در این حالت فرد منطق خود را از دست می دهد و باورهای غلطی پیدا می کند، ممکن است افراد خیالی زا ببیند و یا صداهایی بشنود که دیگران نمی شنوند و همچنین ممکن است فرد رفتارهای تهاجمی نیز از خود نشان دهد. زنی که مبتلا به جنون پس از زایمان شده است بایستی حتما به روانپزشک مراجعه کرده و تحت درمان قرار گیرد.
علائم افسردگی بعد از زایمان
از علائم افسردگی پس از زایمان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
احساس غمگینی، گریه کردن زیاد و یا احساس اینکه جلوی گریه کردن را نمی توان گرفت، احساس بی ارزشی، کج خلقی، احساس گناه، از دست دادن علاقه به چیزهایی که تا پیش از آن مورد توجه بوده اند، از دست دادن حس لذت، زودرنجی و زود از کوره در رفتن، نداشتن هیچ احساسی نسبت به نوزاد.
جلوگیری از سرطان با مصرف ویتامین b17
متاسفانه این حالات و احساسات زمانی رخ می دهد که نوزاد بیشترین نیاز به توجه و مراقبت را دارد.
همچنین از علائم جسمانی آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
احساس خستگی و کمبود انرژی، اختلال خواب، عملکرد آهسته و کند و یا به عکس پریشان حالی و بیقراری و عدم توانایی در احساس آرامش، تغییر اشتها (پرخوری و یا پرهیز از خوردن).
در زمان افسردگی پس از زایمان افکار منفی به ذهن می آید، به عنوان مثال ممکن است مادر خود را سرزنش کند که یک مادر به درد نخور است و یا نگرانی بیش از حد نسبت به نوزاد داشته باشد و احساس کند که حال وی خوب نیست، و یا هر اتفاقی بیفتد مرتب نتیجه گیری کند که تقصیر وی بوده است، احساس ناامیدی و اینکه اگر وی نبود همه چیز بهتر پیش می رفت و یا احساس بد نسبت به جهان و احساس پشیمانی از اینکه چرا به این دنیای نا امن، کودکی را وارد کرده است. در این زمان مادر گیج است و نمی تواند به درستی تصمیم بگیرد و ترجیح می دهد در جمع نباشد.
آیا بایستی در افسردگی بعد از زایمان درخواست کمک کرد؟
چنانچه متوجه علائم افسردگی در خود شدید بسیار مهم است که بلافاصله نزدیکان خود را در جریان بگذارید و درخواست کمک کنید. بسیاری از زنانیکه به تازگی مادر شده اند، نمی دانند که آیا این حالت آن ها طبیعی است یا خیر و اینکه چه باید بکنند و گاهی فکر می کنند نتوانسته اند خود را با شرایط جدید مطابقت دهند.
همچنین برخی مادران از احساس غم و بی تفاوتی خود خجالت زده اند و ترجیح می دهند این احساس خود را با کسی در میان نگذارند.
هرچه سریع تر بتوانید افسردگی پس از زایمان را در خود تشخیص دهید و سریع تر به خود کمک کنید، سریعتر از این حالت بیرون خواهید آمد. به خاطر داشته باشید که افسردگی پس از زایمان بسیار شایع است و لذا اگر به آن مبتلا شده اید هیچ جای تعجبی نداشته و حتما اطرافیان را در جریان این حالت خود قرار دهید. بسیاری از زنان از رسانه ها و دیگران شنیده اند که مادر شدن تجربه ای فوق العاده است و این امر باعث می شود تا کمک خواستن از دیگران برایشان بسیار سخت گردد.
در چه کسانی احتمال افسردگی بعد از زایمان بیشتر خواهد بود؟
هر زنی که نوزادی به دنیا می آورد احتمال دارد که به افسردگی پس از زایمان مبتلا شود، با این حال، عوامل زیر احتمال افسردگی پس از زایمان را افزایش می دهد:
سابقه افسردگی در گذشته
زایمان سخت و مشکل
مشکل در روابط عاطفی بین شما و همسرتان
تجربه شرایط سخت دیگر در زندگی
نداشتن دوست و فامیل
مادرتان برای حمایت شما نباشد
علل افسردگی بعد از زایمان
بچه دار شدن یک تغییر بزرگ در زندگی است. زنانی که به تازگی مادر می شوند، دچار تغییرات بزرگی در جسم، هورمونها، احساسات و موقعیت اجتماعی خود می شوند. به نظر می رسد که مجموعه این تغییرات، می تواند مادر را مستعد افسردگی پس از زایمان کند. سایر حوادث و شرایط اضطراب آور نیز می توانند به این امر کمک کنند.
قبول کنید که مشکلی وجود دارد پس با همسر، مادر و یا دوست خود در خصوص احساسات خود صحبت کنید. به خاطر داشته باشید که شما بهتر خواهید شد. در این خصوص می توانید با پزشک خود نیز مشورت کنید تا در صورت نیاز تحت درمان قرار گیرید.
دارو درمانی افسردگی بعد از زایمان
داروهای ضد افسردگی بسیار کمک کننده اند هرچند که ممکن است در زمان شیردهی منع مصرف داشته باشند. با این حال چنانچه علائمی مانند کاهش اشتها، کمبود خواب و یا کاهش انرژی داشته باشید با پزشک خود در خصوص مصرف داروهای ضد افسردگی مشورت کنید. چنانچه پزشک برای شما داروی ضد افسردگی تجویز کند، حداقل دو هفته طول می کشد تا متوجه تاثیر دارو شوید و در طی این مدت ممکن است دچار عوارض دارو از جمله خشکی دهان شوید که به تدریج رفع شده و با مصرف مقدار کافی آب بهبود می یابد. معمولا دوره درمان شش ماه است که بایستی آن را کامل کنید. پزشک ممکن است راهکارهای دیگری برای کمک به خود را نیز به شما توصیه کند و گاهی این راهکارها می تواند جایگزین دارودرمانی گردد.
چگونه می توانید در افسردگی بعد از زایمان به خود کمک کنید؟
راهکارهایی وجود دارد که می تواند منجر به حس بهتر در شما گردد:
– با دیگران صحبت کنید.
-کمی ورزش کنید.
– واقع بین باشید.
– سعی کنید استراحت کنید.
– کارهایی که دوست دارید را انجام دهید.
– فهرست کارهایی که باید انجام شود را بنویسید.
– با سایر افرادی که مادر شده اند ارتباط داشته باشید.
صحبت کردن در مورد احساساتتان مخصوصا با همسرتان مهم است. چنانچه احساساتتان را درون خود بریزید، همسرتان احساس طرد شدگی خواهد کرد.خصوصا عدم تمایل شما به داشتن روابط زناشویی، این احساس تنهایی و طرد شدگی را در وی بیشتر خواهد کرد و لازم است در این مورد با همسرتان صحبت و درد دل کنید و از وی بخواهید به شما توجه بیشتری داشته باشد تا زودتر از این مرحله عبور کنید.
سعی کنید تمام روز در خانه تنها نمانید و بهتر است سعی کنید دوستان خصوصا آنهایی که مادر شده اند را ببینید.
هر کمکی را قبول کنید. از کمک خواستن احساس شرمندگی نکنید و از قبول کمک نیز احساس گناه نکنید. مادرانی که دچار افسردگی پس از زایمان می شوند برای مراقبت از کودک و انجام کارهای منزل به کمک نیاز دارند.
به خاطر داشته باشید که لازم نیست یک همسر خانه دار نمونه باشید. هر چقدر خانه ریخته و پاشیده باشد مهم نیست. سعی کنید تا می توانید بار کاری خود را کم کنید.
تا می توانید استراحت کنید چرا که خستگی افسردگی را بدتر می کند. بهتر است هر زمان که کودک می خوابد با وی بخوابید و با وی بیدار شوید.
رژیم غذایی سالم داشته باشید.
سعی کنید زمانی را برای خود داشته باشید. ممکن است به نظر غیر منطقی بیاید ولیکن یک حمام طولانی و یا نیم ساعت مجله مورد علاقه خود را خواندن به شما احساس بهتری خواهد داد.
ورزش نیز در افزایش خلق موثر است. می توانید همراه با موسیقی در سابق مورد علاقه شما بوده است، حرکات موزون انجام دهید.
هر شب فهرستی از کارهایی که می خواهید روز بعد انجام بدهید را تهیه کنید و بر اساس فهرست ابتدا ساده ترین ها را انتخاب کنید. از خود توقع زیاد نداشته باشید ولی انجام حتی یک کار بر اساس فهرست در پایان روز به شما حس بهتری خواهد داد.
افسردگی پس از زایمان یکی از مشکلات رایج در خانم های باردار است که حتی گاهی در دوران حاملگی رخ میدهد. خب این افسردگی به هزار دلیل میتواند رخ دهد. مثل تغییرات هورمونی ای حس پیر شدن یا …. . اطرافیان باید به او کمک کنند تا کم کم این مشکل را حل کند. همچنین با او حرف بزنند به او امید دهند و تامیتوانند او را شاد کنند. همچنین مرد تامیتواند به همسرش محبت کند و در مقابلش صبور باشد تا او حس نکند از چشم شوهرش افتاده است.
