به گزارش خبرنگار حوزه اخبار داغ گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان، فضای مجازی پدیده‌ای نوظهور است که چندین دهه قبل در سبک زندگی‌ها حضور نداشت و اکنون حضوری پررنگ دارد و برای خود جایگاه و سهمی از وقت، توجه، نیرو و هزینه‌های زندگی مردم را اشغال می‌کند و خود را به همه افراد، خانواده‌ها و نهادهای اجتماعی، تحمیل می‌کند و این‌گونه به نظر می‌رسد که هیچ گریزی از آن نیست.
اختصاص یافتن چنین سهمی به فضای مجازی و فناوری‌های نوین موجب کاسته شدن از سهم بخش‌های دیگر زندگی است. فضای مجازی اگرچه به لحاظ مفهوم، کاملاً مستقل از انسان است و از ویژگی‌های ذاتی یا فطری انسان تلقی نمی‌شود اما از زمانی که در زندگی انسان حضور پیدا کرده است، با سرعت زیاد و در گستره‌ای وسیع خودنمایی کرده و جوامع، نهادهای اجتماعی، آموزشی، فرهنگی، مالی، سیاسی، ارتباطات اداری و حتی مناسبات بین‌المللی و ... را به گونه‌ای شکست داده و افراد و سبک زندگی افراد را تحت تاثیر قرار داده است.
یکی از ارزش‌های موجود در سبک زندگی ایرانی - اسلامی که تحت تأثیر این فضا قرار گرفته است، سبک زندگی قرآنی است که فضای مجازی با توجه به جایگاه ویژه‌ای که در جامعه و زندگی اجتماعی امروز دارد نقش قابل توجهی را در افزایش سهم قرآن در سبک زندگی افراد جامعه ایفا می‌کند. از این رو فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی باید با قرآن و سبک زندگی قرآنی در قرن بیست و یکم تعامل بیشتری برقرار کند و با روش‌ها و شیوه‌هایی متناسب با این فضا خط و مشی قرآنی را در زندگی مردم افزایش دهند تا به مسیری برای رسیدن به کمال و سعادت انسان تبدیل شود.
همچنین آیاتی از قرآن کریم در رابطه با استفاده صحیح از ابزار و امکانات دنیا برای ساختن و آباد کردن آخرت وجود دارد که می‌توان با استناد به آن نقش و اهمیت ابزار‌های نوینی مانند فضای مجازی را در ترویج ارزش‌های اسلامی اثبات کرد. در آیه ۷۷ سوره مبارکه قصص آمده است: «وَ ابْتَغِ فیما آتاک اللَّهُ الدَّارَ الْآخِرَةَ وَ لا تَنْسَ نَصیبَک مِنَ الدُّنْیا وَ أَحْسِنْ کما أَحْسَنَ اللَّهُ إِلَیْک وَ لا تَبْغِ الْفَسادَ فِی الْأَرْضِ إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْمُفْسِدینَ. (القصص/ ۷۷) و با آنچه خدایت داده سراى آخرت را بجوى و سهم خود را از دنیا فراموش مکن، و همچنان که خدا به تو نیکى کرده نیکى کن و در زمین فساد مجوى که خدا فسادگران را دوست نمیدارد.»
حجت الاسلام والمسلمین محمد کهوند ، استاد حوزه و دانشگاه و کارشناس ارشد فضای مجازی در گفتگو با خبرنگار حوزه اخبار داغ گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان، در این باره اظهار کرد: نکته مهمی که در این خصوص وجود دارد این است که در حقیقت فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی متعلق به دشمن است و در این فضا هر اقدام اجرایی که برای ترویج سبک زندگی قرآنی_ایرانی صورت گیرد، توسط مدیران این شبکه‌های اجتماعی محدود و از دسترس دیگر کاربران خارج می‌شود اما در مقابل هزاران نوع مطالب مستهجن در این فضا نشر پیدا می‌کند و هیچ اقدامی علیه آنها صورت نمی‌گیرد.
کهوند در ادامه گفت: برای تاثیرگذار بودن در این فضا ابتدا باید به دنبال راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات و افزایش سواد و بصیرت رسانه‌ای مردم بود. طبق آموزه‌های قرآن کریم و قاعده نفی سبیل ابتدا باید سلطه دشمن را سلب کرد و سپس با توجه به آیه «وأعدوا لهم ما استطعتم من قوة ...» خودمان شروع به ساخت این شبکه‌های اجتماعی کنیم، در مرحله بعد که محیط و کنترل این فضا در اختیار خودمان قرار گرفت، می‌توانیم سبک زندگی قرآنی را به صورت حاکمیتی جا بیاندازیم و همچنین حکومت می‌تواند بستر سالمی را برای رفتارها و سبک زندگی قرآنی مردم در این فضا تهیه کند. اما در شرایط کنونی ترویج سبک زندگی و آموزه‌های قرآنی در چنین فضایی بسیار مشکل است و با توجه به دستورات قرآنی تغییر وضع موجود در حوزه شبکه‌های اجتماعی در اولویت اول قرار دارد.
وی در ادامه تأکید کرد: اما با توجه به شرایط کنونی چند راهکار وجود دارد. یکی از این راهکارها این است که حوزه های علمیه ، سپاه ، آموزش و پرورش و دیگر ارگان های مسئول ، سواد و بصیرت رسانه ای مردم را درباره‌ی فضای موجود افزایش دهند و مردم را با خطرها ، آسیب ها و راهکارهای کلان و مدینه فاضله‌ی فضای مجازی در شبکه ملی اطلاعات آشنا کنند .همچنین طبق آموزه های قرآن کریم کاربران فضای مجازی نیز وظایفی را برای ترویج سبک زندگی قرآنی بر عهده دارند.کاربران شبکه های اجتماعی باید از جدال کردن با یکدیگر در این فضا بپرهیزند و اخلاقیات را رعایت کنند و تا زمانی که اطلاع دقیقی از صحت و سقم اخباری که به دستشان می رسد به دست نیاورده اند، آن را منتشر نکنند .یک فقره از آسیب های این موضوع می توان به قتل طلبه مظلوم همدانی توسط یک شرور اینستاگرامی که چندی پیش با انتشار یک خبر کذب توسط یک بازیگر به وقوع پیوست اشاره کرد. قرآن کریم نیز در این مورد می فرماید :« یا اَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اِن جاءَكُم فاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَیَّنُوا اَن تُصِیبُوا قَومًا بِجَهالَةٍ فَتُصبِحُوا عَلى ما فَعَلتُم نادِمِینَ» یعنی: اى كسانى كه ایمان آوردهاید، اگر فاسق و دروغگویى براى شما خبری بیآورد، پس در (مورد آن خبر) تحقیق و بررسی کنید مبادا از روى جهالت و نادانى به گروهى ضرر و زیان رسانید، پس بر آنچه كردهاید پشیمان گردید..»
این کارشناس ارشد فضای مجازی در آخر گفت: با این وجود بنده تاکید میکنم در دورانی که به مثابه دوران شاهنشاهی در فضای مجازی است و ما مستمره ی تمام عیار آمریکایی ها در فضای مجازی محسوب می شویم ،ضرورت و اولویت ما برای ترویج سبک زندگی قرآنی در فضا مجازی خروج از این محیط و حرکت به سمت ساخت نرم افزارها، سخت افزارها و زیر ساخت های لازم برای خود کفا شدن در این فضا است. که لازمه ی این امر این است که مردم از حاکمیت مطالبه داشته باشند تا قوانینی که در این خصوص به تصویب رسیده است اما اجرایی نمی شود مورد توجه مسئولین قرار بگیرد و عملی شود.
کلام آخر
بارزترین مسئله‌ای که در رابطه با قرآنی و اسلامی کردن فضای مجازی باید توجه شود این است که مثبت یا منفی بودن فضای مجازی مرتبط با تربیت خود انسان‌ها است. با وجود اینکه این ابزار امکان رفتارهای غیر اخلاقی و غیر انسانی فراوانی را فراهم کرده که قبلاً ممکن نبود، لکن از سوی دیگر، امکان رفتارهای اخلاقی و انسانی فراوانی را نیز پدید آورده است و اینکه فردی به کدام سمت گرایش پیدا کند امری است که به تربیت اخلاقی وی باز می‌گردد.حقیقت این است که ما سبک زندگی قرآنی را با یک انسجام و مناسب با زندگی قرن بیست و یکم معرفی نکرده‌ایم، و آنگاه ناراحت می‌شویم که چرا در کل دنیا و به تبع آن در فضای مجازی، سبک زندگی‌ها، اسلامی نیست.
توجه به این امر که قرآن و سبک زندگی که در آن آمده است را به گونه‌ای برای کاربران مجازی معرفی کنیم که با ذائقه آنان متناسب باشد و شیرینی معنویت‌های آن به دهان آنها هم آید از اهمیت بسیار برخوردار است. اگر بخواهیم سبک زندگی قرآنی و اسلامی را ترویج دهیم باید در این راه با همکاری مسئولان و فعالان این امر تلاش بسیاری کنیم که راه اندازی شبکه ملی اطلاعات از ضروری ترین و تاثیرگذار ترین اقداماتی است که باید هرچه زود تر به وقوع بپیوندد.
گزارش از معصومه شیری
انتهای پیام/
