در این نشست برخی اساتید حوزه به بیان انتقادها و پیشنهاد های خود درباره وضعیت حوزه و دروس آن پرداختند که گزیده خبرآنلاین از مهمترین اظهارات استادان مختلف را به شرح زیر می خوانید:
حمله به استادان به دلیل سخنان جدید
* اساتید حوزه از مسئولان حوزه انتظار دارند که مراقبت بیشتری از اساتید داشته باشند؛ این گونه نباشد که زمانی که اساتید سخنی را بیان می کنند حمله های زیادی به ایشان می شود. بسیاری از سخنان از روی دلسوزی است و اگر سخنی از یک استاد صادر شد باید با سعه صدر با آنها برخورد شود؛ نباید اساتید را به لاک تقیه برد و نظرات کتمان شود.
نیاز به نرم افزاهای قوی
*اساتید سطوح عالی باید نرم افزارهای قوی داشته باشند که بتوانند دروس خود را در آن سامان دهی کنند؛ نرم افزار فعلی چندان قوی نیست. دروس حوزه ما ثبات خاصی ندارند، زیرا در برخی از کلاس های درس، حضور طلاب با نوسان همراه است و اگر این مساله ادامه پیدا کند، قطعا در انگیزه اساتید موثر است. ای کاش می شد که درس های شهریه محور را تعطیل کنیم، یعنی معیار انتخاب درس را شهریه تعیین می کند نه توانمندی و تاثیر گذاری استاد.
رواج پیدا کردن عناوین دانشگاهی در حوزه
*رواج پیدا کردن عناوین دانشگاهی در حوزه از جمله عنوان دکترا، درس خواندن به صورت ارتقایی برای جذب هرچه زودتر در عناوین شغلی و طی شدن دروس سطح و عدم حضور طلاب به بهانه مباحثی چون غیر حضوری عدم پاسخگویی شناور به طلاب از جمله مشکلات طلاب غیر حضوری است و در آموزش حضوری است که باید به آنها توجه کرد.
تعامل حوزه با نظام اجتماعی جدید
* ناگریز هستیم که تعامل با نظام اجتماعی پیرامون داشته باشیم؛ یکی از علل گرایش طلاب به دانشگاه به این دلیل است که در دانشگاه عناوین شناخته شده خاصی برای جامعه وجود دارد ولی این شناخت در خصوص حوزویان وجود ندارد.
*امروزه شاهد ریزش از پایین در حوزه هستیم زیرا عناوین بالادستی تثبیت نشده است؛ بحث ما در خصوص جذب نخبگانی برای تولید علم است؛ نظام ارتقا و رتبه بندی باید در حوزه علمی به این شکل انجام شود؛ اگر درس های آزاد در حوزه کمرنگ شده است به این دلیل است که بسیاری از اساتید جذب موسسات اقماری حوزه می شوند.
اصل انتخاب آزاد استاد در حوزه
* در این مجموعه ها به دلیل اینکه مدرک گرایی مورد توجه است طلاب نیز به شکل ناخودآگاه به این سمت می روند زیرا جذب این موسسات نیز در میان افرادی است که چنین عناوین تعریف شده ای دارند.
* اصل انتخاب آزاد استاد در حوزه باید جدی بماند؛ آیت الله اعرافی و بزرگان حوزه نیز باید این بحث را جدی بگیرند؛ در مراکز و مدارس و مراکز فقهی باید اتنخاب استاد به شکل آزاد انجام شود.
* در مرکز و مدرسه ای که در آن فعالیت داریم درس های سال آینده و استاد به خود طلاب واگذار می شود ولی هدایت علمی و تحصیلی طلاب مغفول واقع نمی شود. استاد باید طلبه را پیشنهاد بدهد و مدیر مرکز نیز باید از طلاب دعوت کند که در مرکز آنها حضور یابند.
20 درس خارج وجود دارد که به سبک 100 سال پیش
* همه طلاب نباید از یک فیلتر عبور کنند؛ برخی از طلاب چهل سال است در یک درس شرکت می کنند، ولی نتیجه عالی حاصل نمی شود؛ کسانی که می خواهند مجتهد شوند باید دقایق و حواشی را به شکل تخصصی مطالعه کنند ولی کسانی که به دنبال اجتهاد نیستند و یا انگیزه و توانایی این مسیر را ندارند در یک مسیر علمی و آموزشی قرار گیرند.
* در کل برخی از حوزه های علمیه 20 درس خارج وجود دارد که به سبک 100 سال پیش فعالیت می کند؛ مرکز مدیریت و مرکز خدمات و جلسات این چنین وجود ندارد. به همین دلیل باید در نقدها نیز جانب انصاف را رعایت کنیم.
* تعداد بسیاری از طلاب درحوزه علمیه ما تجمیع شده اند که جمع آوری آنها نیز مشکل است و انتقادات بسیاری نیز از جانب آنها انجام می شود. محدودیت در تعداد درس و زمان می تواند زمینه حضور افراد دیگر را فراهم کند.
* انتظاری که طلاب از اساتید دارند موارد متعددی را شامل می شود که از جمله آنها می توان به نظم در تدریس، عدم توازن در زمان بندی تدریس و وقت گذاشتن بیشتر اساتید برای طلاب و عدم بیان برخی از مسایل حاشیه ای علمی اشاره کرد.
علومی که در حوزه تدریس می شود چه فایده ای دارد؟
* این سخن درست نیست که علوم حوزوی بی فایده است، ولی مسلما، این علومی که در حوزه تدریس می شود برای بسیاری، هیچ فایده ای ندارد. باید سیاستگذاری درستی در خصوص تحصیل برخی از طلاب در برخی از دروس داشته باشیم. برخی از این دروس برای نخبگان اجتهادی مناسب است، ولی افرادی نیز هستند که نیازمند حضور دراین دروس هستند تا مدارک حضور را دریافت کنند.
* حوزه ما باید نسبت به علوم انسانی و رویکردهای جدید حضوری فعال تر داشته باشد؛ باید حد نصابی از اجتهاد مصطلح حوزه داشته باشیم تا در زمینه تغییر علوم انسانی به علوم انسانی اسلامی نقش آفرین باشیم. نگاه دقیق به متون آموزشی بسیار مهم است که می تواند مشکلات این چنینی را حل کند.
/6262
