علیرضا خراسانی- درحالیکه هنوز کشور از سیل فروردین رهایی نیافته، برخی از واژه «ترسالی» برای علمی توضیح دادن این رخداد طبیعی استفاده کردهاند.
اما با سرچ در منابع علمی میتوان فهمید ترسالی را بهصورت ابداعی در برابر خشکسالی اختراع کردهاند تا شاید بتوانند رخدادهای اخیر را با آن توضیح دهند.
سؤال اصلی اینجاست اگر ترسالی از روی نامش به مفهوم سالی که بارندگی در آن زیادتر از حد است، باشد؛ آیا نمونههای واقعی آن درگذشته به ثبت رسیده است که بهعنوان شاخص از آن استفاده کرده تا امسال را بر آن اساس مقیاس قرار دهیم؟
در نمونههای خارجی بعضاً واژه wet season داریم که به معنای فصل پربارش از یک سال تعریف میشود و معمولاً در نقاط مختلف، معنای زمانی و مکانی خاص خود را دارد. مثلاً در مناطقی که اسیر بارش موسمی هستند بعضاً از wet season استفاده میکنند تا ماههای پربارش را بررسی کنند.
اما سال پربارش بهعنوان ترسالی در مقایسه با سال خشک در ایران مبنای صحیح ثبتشده علمی ندارد.
بنابراین نمیتوان از این واژه برای توضیح پدیده سیل 98 استفاده کرد، چون شاخص علمی مناسبی برای مقایسه در دست نداریم.
دانشمندان چند سالی است از واژه تغییرات اقلیم یا تغییرات آب و هوایی در برابر پدیدههای ناگهانی آب و هوایی در جهان استفاده میکنند.
آنچه در سیل 98 و سپس بارشهای سنگین برف در برخی مناطق کشورمان رخ داد، بیشتر شبیه تغییرات اقلیم میتواند باشد تا چیزی شبیه ترسالی!
فروردین 98 و میزان بارشها در این ماه میتواند یک رکورد ثبتشده برای سالهای بعد باشد که اگر چنین پدیدهای تکرارپذیر شود(در سالهای بعد)، سپس میتوان گفت بارشهای ناگهانی 98 در فلان سال هم رخداده است.
در غیر این صورت بهجای واژهسازی بهتر است پدیدههای طبیعی را بهدرستی تحلیل کنیم تا مدیریت کلان کشور را بر اساس آن در زمانهای وقوع بحران، بهدرستی هدایت کنیم.
5656