ستاره جاوید| یکی از تبعات غیرقانونیشدن مجدد مدلینگ بزرگسالان در سال ۱۳۹۴، داغشدن بازار تبلیغات برای پرورش کودکمدلهایی شد که بیش از همه از حمایت مادران خود برخوردار هستند. مادرانی که با انگیزههای مختلف و توان مالی متفاوت، پشت این قصه ایستادهاند و مصمم هستند کودکان خوشسیمای خود را برای حرفهای تربیت کنند که آینده شغلی آن برای رده سنی بزرگسالان و کودکان، امنیت وافی و کافی را ندارد. کودکمدلهایی که تقریبا در بیشتر شوهای زیرزمینی کودک حضور دارند و در هزارتوی استفاده ابزاری تبلیغ برندها یا تبلیغ نهاد خانواده، دچار سردرگمی شدهاند. اینکه اساسا کودکمدلها حق کسب درآمد دارند یا خیر؟ مادرانی که هزینه میکنند و طلای خود را میفروشند، با چه ضمانت اجرائیای دست به اقدام میزنند؟ مادرانی که اکنون در کسوت مدیربرنامههای کودک خردسال خود فعالیت میکنند و حتی اگر لازم باشد طلایشان را میفروشند و هزینههای پرورش کودکمدل خود را در فضایی که برای جولان مدعیان این عرصه باز شده، تأمین میکنند.
دارابودن چهره معصوم و ترجیحا چشم رنگی و موهای فر، به همراه راهاندازی یک پیج کودکانه در اینستاگرام، تمام بضاعت حرفهای این کودکان و مادران را تشکیل میدهد.
مرضیه وحیدپور، روانشناس بالینی، میگوید: اینکه مادران در تلاشاند استعدادها و قابلیتهای کودکان خود را هدایت کنند و دغدغه اجتماعی دارند، درخور تحسین است؛ اما سؤال اساسی این است که در نبود نهادهای متولی امر، مدیریت فضای سودجویانهای که این کودکمدلهای مظلوم را مستحق دستمزد نمیبیند با چه کسی خواهد بود؟!
شارمیلا، مادر شاهان، مدل پسر پنجساله، میگوید: فعالیت شاهان در مدلینگ اولینبار با پیشنهاد یک برند ایرانی لباس شروع شد. آنها برای عکاسی از لباسهای پسرانه فصل، نیازمند مدل بودند. شاهان آن زمان حدود سهساله بود و این اولین فعالیت او بهعنوان مدل لباس بود؛ اما قبلتر از این اتفاق، از چند عکاس پیشنهاد فتومدلینگ داشت که انجام داده بود. بعد از آن نیز یکی از پیجهای فعال در حوزه مدلینگ کودکان، برای یک برند دیگر از او دعوت کرد و بعد هم کارهای دیگری پیش آمد؛ اما هیچیک از این برندها راغب نبودند برای حضور شاهان در پروژههایشان، دستمزد پرداخت کنند.
منطقشان هم این بود که عکاسی از شاهان، سبب دیدهشدن او میشود. الان حدود یک سال است پیشنهادهای مدلینگ شاهان را برای برندهای لباس قبول نمیکنم؛ چون ذوق و شوق زیاد خانوادهها تبی را به وجود آورده است که تولیدیها و برندها از آن سوءاستفاده کردند و نهتنها دستمزدی برای عکاسی به مدلها نمیدهند، بلکه حتی لباسهایی را که بچهها برای تبلیغ و عکاسی میپوشند، از ما پس میگیرند. خیلی از کانالها و پیجها در فضای مجازی به وجود آمدند که طلب هزینه میکنند و از اشتیاق خانوادهها، بهویژه مادران، برای خودشان بهاصطلاح جیب دوختهاند و به بهانه واردکردن کودکان به دنیای مدلینگ، هزینههای هنگفتی طلب میکنند.
مریم، مادر سوگل، میگوید: خیلیها از من درباره هزینهای که برای سوگل کردهام تا وارد دنیای مدلینگ شود، میپرسند. باید بگویم سوگل حتی یک ریال برای مدلینگ هزینه نکرده و از یک مرحلهای به بعد، هزینه فعالیت خود را دریافت کرده است. جو بینظم مدلینگ در حوزه برندها باعث شد فعالیت سوگل را در این حوزه قطع کنیم و فقط پیشنهادهای تیزرهای تبلیغاتی و بیلبوردها را از شرکتهای معتبر قبول میکنیم.
مادر شاهان میگوید: حمایت من از فرزندم بهعنوان یک مادر، از فضای حقیقی تا فضای مجازی را در بر میگیرد. سعی میکنم شأن و شخصیت او را در هر زمینهای حفظ کنم. البته حواسم هست که او را از روزمرگیهای کودکانهاش دور نکنم. ارتباط عاطفی خیلی عمیقی بین ما وجود دارد. تلاش میکنم تمرکزمان فقط روی چهره او نباشد و همه استعدادهایش شکوفا شود.
آیا مدلینگ کودکان حرفه است
مادر دیگری میگوید آینده کودکمدل من مطمئنا بستگی به استعدادهای او دارد. هدف من هیچوقت مدلینگ نبوده و این کار را برای شروع فعالیتهای او و شهرت انجام دادهام تا اگر در آینده به این حرفه علاقهمند بود، راهش هموارتر باشد؛ اما حقیقت این است که من هنوز در ایران اتفاقی حرفهای در این عرصه ندیدهام.
آیا مدلینگ در ایران، یک شغل و حرفه محسوب میشود؟
در ایران هم در رده کودکان و هم در رده بزرگسال مدلهای حرفهای فعالیت میکنند؛ اما باید صادق باشیم. سهم ایران در عرصه مد و مدلینگ در دنیا چقدر است و چقدر میشود با فضای فعلی، فعالیت چشمگیر داشت؟!
درباره چالشهای کودکمدلها از مریم، مادر سوگل، میپرسم؛ میگوید: من در جایگاهی نیستم که درباره مشکلات این عرصه صحبت کنم. حتما کسانی که عمر و هزینه خود را در این راه گذاشتهاند، صحبتهای زیادی دارند. با اینکه دختر کوچک من در مدلینگ کودکان موفق و پرکار بوده، به این نتیجه رسیدهام که، چون مدلینگ در ایران آلوده به یکسری اتهامات واهی شده است و حرفه محسوب نمیشود، بهعنوان یک مادر، حداقل تا زمانی که در ایران زندگی میکنیم به کودک خود توصیه نمیکنم وقتی بزرگ شد، مدل شود.