خبرگزاري آريا – محققان دانشگاه واشنگتن موفق به تحريک سلول‌هاي بنيادي براي توليد انسولين شده‌اند که مي‌تواند به عنوان يک رويکرد کارآمد براي درمان ديابت استفاده شود.
به گزارش خبرگزاري آريا به نقل از ايسنا، در حالي که ديابت عمدتا مي‌تواند به وسيله يک رژيم دقيق و کنترل شده و تزريق منظم انسولين کنترل شود، يک راه حل بهتر و شايد حتي يک درمان مي‌تواند با استفاده از سلول‌هاي بتاي بيمار که به طور طبيعي هورمون توليد مي‌کنند، ايجاد شود.
محققان دانشگاه واشنگتن در سنت لوئيس با تبديل سلول‌هاي بنيادي به سلول‌هاي بتا که قادر به توليد هورمون انسولين هستند، يک گام به اين نوع درمان نزديک شده‌اند.
چندي است که دانشمندان توانسته‌اند سلول‌هاي پوستي بيماران را به سلول‌هاي بنيادي موسوم به سلول‌هاي iPS تبديل کنند. اين سلول‌ها سلول‌هاي خامي هستند که مي‌توانند تقريبا به هر نوع سلول ديگري در بدن تبديل شوند.
در اين مورد، اين سلول‌ها به سلول‌هاي بتا تبديل مي‌شوند تا بتوانند هورمون انسولين را براي درمان ديابت توليد کنند.
«جفري ميلمن»، محقق اصلي اين مطالعه گفت: پيش از اين، سلول‌هاي بتايي که ما توليد مي‌کرديم، مي‌توانست انسولين را در پاسخ به گلوکز ترشح کند، اما آنها يا مقدار زيادي انسولين ترشح مي‌کردند يا هيچ انسوليني ترشح نمي‌کردند.
به طور معمول دانشمندان مي‌توانند سلول‌هاي iPS را به سلول‌هاي متفاوتي تبديل کنند و آنها را در معرض عوامل رشد مشخصي در مراحل مختلف توسعه قرار دهند. محققان براي مطالعه جديد اصلاحاتي را در دستور قبلي تبديل سلول‌هاي iPS به سلول‌هاي بتا اعمال کردند و توانستند سلول‌هايي توليد کنند که به طور موثر عمل مي‌کنند.
محققان براي آزمايش عملکرد سلول‌هاي بتاي جديد، آنها را به موش‌هاي ديابتي که قادر به توليد انسولين نبودند، پيوند زدند. در عرض چند روز آنها شروع به ترشح انسولين در سطحي کردند که قادر به کنترل سطح قند خون آنان بود و درواقع مي‌توان گفت که ديابت آنها را درمان کرد.
اين سلول‌ها تا چند ماه قادر به انجام اين کار بودند.
«ميلمن» مي‌گويد: ما توانستيم بر يک ضعف عمده در نحوه توليد اين سلول‌ها غالب شويم. سلول‌هاي جديد توليدکننده انسولين وقتي که با گلوکز مواجه مي‌شوند، مانند سلول‌هاي بتا در افرادي که ديابت ندارند، سريعتر و مناسب‌تر رفتار مي‌کنند.
البته اين مطالعه فعلا تنها در موش‌ها انجام شده است، بنابراين هيچ تضميني وجود ندارد که همين کارايي را در انسان داشته باشد.
يک مانع اين است که محققان مجبور بودند سيستم ايمني بدن موش‌هاي اين مطالعه را سرکوب کنند تا سلول‌هاي جديد را رد نکنند، چيزي که انجام دادنش در انسان بيش از اندازه خطرناک است. اما محققان مي‌گويند چند روش بالقوه براي حل اين مشکل وجود دارد.
«ميلمن» مي‌گويد: نخستين روش براي حل اين مشکل اين است که سلول‌ها را در چيزي شبيه ژل با حفره‌هايي با اندازه مناسب قرار دهيم. اين حفره‌ها بايد به اندازه کافي کوچک باشند تا از وارد شدن سلول‌هاي ايمني جلوگيري کنند و به اندازه کافي بزرگ باشند تا انسولين بتواند از آن خارج شود.
وي افزود: ايده ديگر اين است که از ابزارهاي ويرايش ژن براي تغيير ژن سلول‌هاي بتا استفاده کنيم تا آنها بتوانند پس از پيوند از سيستم ايمني بدن پنهان شوند.
اين تحقيق در مجله Stem Cell Reports منتشر شده است.
