خبرگزاري آريا –
همه چيز درباره يک زخم زنانه
زخم دهانه رحم است معمولا نگران کننده نيست.
يکي از بيماريهاي زنانه که خانمها در دوران باروري و قبل از باردارشدن بايد به آن توجه داشته باشند و در معاينههاي معمول مورد توجه قرار گيرد، زخم دهانه رحم است که اگرچه مشکل چندان نگرانکنندهاي نيست اما نبايد به آن بيتوجه بود. براي آشنايي بيشتر با زخم دهانه رحم و اينکه بدانيم ممکن است چه خطرهايي در دوران بارداري ايجاد کند، با دکتر قائممقامي، متخصص بيماريهاي زنان و زايمان گفتوگو کردهايم.
ابتدا در مورد علت زخم دهانه رحم براي خانم هايي که آن را نمي شناسند توضيح دهيد.
دهانه رحم در پايينترين بخش رحم و در بالاترين بخش واژن قرار گرفته است. زخم دهانه رحم، در حقيقت حالتي غيرطبيعي در دهانهرحم و تغيير شکل مخاط آن و با چشم قابلتشخيص است؛ سلولهاي زياد به رنگ قرمز و مخملي شکل. اين حالت زماني رخ ميدهد که لايه داخلي کانال دهانه رحم به بيرون رشد کند.
به نظر ميرسد که اين مشکل، حالتي فيزيولوژيک و طبيعي باشد و به اشتباه به آن زخم گفته ميشود. در خانمهاي جوان که سطح هورمونها در آنها بالاست، در خانمهايي که قرصهاي پيشگيري از بارداري استفاده ميکنند و در خانمهاي باردار، ممکن است مخاط داخل دهانه رحم به بيرون گستردگي پيدا کند که به آن «اکتروپيون» ميگويند. زخم دهانه رحم را نبايد علامت بيماري دانست زيرا گاهي در زنان کاملا سالم هم مشاهده ميشود و به دليل اينکه بافت آن کمي نازکتر از قسمتهاي ديگر است، خود را بيشتر به رنگ قرمز روشن نشان ميدهد.
اين وضعيت منجر به سرطان نميشود. متاسفانه برخي پزشکان به بيمار ميگويند به «زخم دهانه رحم» مبتلا شده است بدون اينکه توضيح دهند واقعا زخمي درکار نيست و با عمل جراحي سوزاندن يا انجماد اقدام به از بين بردن اين بافت ميکنند تا بافت «اسکواموس» که بافت طبيعي خود دهانه رحم است، ايجاد شود، در حالي که با گذشت زمان و به مرور و با افزايش سن در مدت ۴ تا ۵ سال اين فرايند خود به خود اتفاق ميافتد و اگر عفونت يا مشکلي وجود نداشته باشد، نيازي به انجام اين اقدامها نيست.
چرا انجماد را پيشنهاد نميکنيد؟
همانطور که گفتم اگر اين حالت بدون عفونت باشد، نيازي به کرايو نيست. از طرفي انجماد، دقت تست پاپاسمير را که نوعي آزمون تشخيص سلولهاي سرطاني است، کم ميکند و ممکن است جواب مثبت يا منفي کاذب ايجاد کند. متاسفانه در برخي مراکز بهداشتي اين نوع درمان نادرست انجام ميشود که اصلا توصيه نميشود. بيرونزدگي به خودي خود درمان هم ندارد و پيگيري و معاينههاي روتين معمول نبايد باعث ايجاد ترس در بيمار شود.
در چه صورتي بايد آن را جدي تلقي کرد؟
اگر اين بيرونزدگي يا به اصطلاح عموم «زخم دهانه رحم»، باعث افزايش ترشحات واژن شود يا هنگام روابط زناشويي باعث خونريزي شود، بايد مورد بررسي بيشتر و «کولپوسکوپي» قرار گيرد. کولپوسکوپي، معاينه ذرهبيني مخاط گردن رحم است و پزشک در آن با ميکروسکوپ سه بعدي، مخاط را مشاهده ميکند و با استفاده از محلولهاي خاصي مثل اسيد استيک در محل ميتواند زخم فيزيولوژيک را از نوع غيرطبيعي تشخيص دهد. برخي مواقع اين زخمها حالت پيشسرطاني دارند که البته احتمال آن خيلي کم است. به خصوص در سنين نزديک يائسگي يا يائسگي که ما انتظار بيرونزدگي مخاط را نداريم، اهميت انجام معاينه ذرهبيني مخاط گردن رحم بيشتر است.
زخم دهانه رحم علامتي هم دارد؟
اين حالت در بيشتر زنان سالم هم وجود دارد و علامتي ندارد و در معاينههاي معمول، پزشک متوجه اين مشکل ميشود. فقط گاهي باعث بروز ترشحات ميشود. در زنان جوان (به دليل روابط زناشويي بيشتر) و مخصوصا زناني که قرصهاي ترکيبي خوراکي مصرف ميکنند، امکان ايجاد اين مشکل بيشتر است. ميتوان گفت ترشحات واژينال بدون سابقه عفونت ميتواند علامتي از زخم دهانه رحم باشد. برخي خانمهاي مبتلا هنگام روابط زناشويي ممکن است دچار خونريزي شوند که بايد بعد از بررسي دقيق دهانه رحم، برايشان کولپوسکوپي انجام شود يعني معاينه ذرهبيني مخاط گردن رحم.
آيا ممکن است اين زخم يا همان بيرونزدگي بافتي باعث ناباروري شود؟
اگر زخم دهانه رحم فيزيولوژيک و به علت بالابودن استروژن ايجاد شده باشد، باعث ناباروري نميشود زيرا هيچ مساله فيزيولوژيکي مانع بارداري نخواهد شد مگر اينکه عفونت روي آن برآمدگي ايجاد شده باشد که با درمان معمولي بهبود پيدا نکند. در اين صورت لازم است کرايوتراپي يا انجماد انجام شود که البته آن هم مشکلي ايجاد نخواهد کرد.
بعضي ها مي گويند در بارداري اين خانم ها احتمال دوختن رحم وجود دارد؟
خير. دوختن دهانه رحم براي خانمهايي انجام ميگيرد که دچار مشکلات مربوط به دهانه رحم از جمله سابقه سقط بالاي ۳ ماه هستند، در سونوگرافي آنها مشخص شده باشد که طول گردن رحمشان کوتاه است يا بزرگي رحم احتمال زايمان زودرس را ايجاد کند. در اين صورت هم وقتي در ۳ ماهگي معلوم شد جنين سالم است و به علت مسايل کروموزومي احتمال سقط نيست، دهانه رحم دوخته ميشود و ربطي به زخم دهانه رحم ندارد.
اگر زخم دچار عفونت شود و خانمي در بارداري و با معاينههاي پزشکي متوجه اين عفونت شود، مصرف داروها مشکلي براي مادر يا جنين ايجاد نميکنند؟
وقتي باروري ايجاد شده باشد يعني عفونت حادي وجود نداشته است، چون عفونت حاد معمولا مانع بارداري است. براي عفونتهاي معمول ميتوان از کرمها يا آنتيبيوتيکهايي که براي بارداري و جنين ضرر ندارد استفاده کرد.
آيا اين زخمها احتمال زايمان زودرس را افزايش ميدهند؟
بله، اگر زخم عفوني شود ممکن است زايمان زودرس ايجاد کند. در اين صورت مراجعه منظم به پزشک و بيشتر تحتنظر بودن مادر باردار بيشتر توصيه ميشود. علاوه بر اين، مادر بايد داروها را تا اتمام دوره درماني مصرف کند.
چه مدت بعد از درمان زخم دهانه رحم، يک خانم ميتواند اقدام به بارداري کند؟
معمولا دو ماه بعد از کرايو و درمان عفونت با دارو ميتوان براي بارداري اقدام کرد.
منبع: سلامتيران