خبرگزاري آريا – سرماخوردگي يک عفونت مسري است که معمولا راههاي تنفسي را آلوده ميکند و باعث ايجاد التهاب و ترشح ميشود. يکي از مهمترين دلايل سرماخوردگي در فصلهاي سرد سال بسته بودن و جريان نداشتن هوا در محيطي است که افراد زيادي آنجا هستند. راکد شدن هوا در محيط بسته باعث ميشود ويروسها و بيماريهاي مختلف بسرعت از فردي به فرد ديگر انتقال پيدا کنند و در نتيجه بيماريها در اين فصل بيشتر شود.
هنگامي که ويروس به بدن فرد ديگر منتقل ميشود، شرايطي مثل داشتن استرس، خستگي و ضعيف بودن سيستم ايمني بدن باعث ميشود شرايط براي فعاليت ويروسها و بروز سرماخوردگي ايجاد شود. اما در روزهايي که بسياري از اطرافيان ما در همه فضاهاي اجتماعي مبتلا به سرماخوردگي و آنفلوآنزا يا منتقلکننده انواع ويروسها هستند، چگونه ميتوان از ويروس سرماخوردگي در امان ماند؟
خطر ويروسها هميشه و همه جا
سرماخوردگي در واقع مجموع علائمي است که با ويروسي شدن بدن بروز پيدا ميکند و اين ويروسها بيش از ۲۰۰ نوع مختلف هستند. واقعيت اين است که سرد بودن هوا دليل اصلي سرماخوردگي نيست و اين ويروسها هستند که در سرما فعاليت بيشتري دارند و با سرعت بيشتر جابهجا ميشوند.
در روزهاي سرد پاييزي فارغ از اينکه در چه محيطي کار و فعاليت ميکنيد، اگر در تماس با افراد زيادي هستيد، دستهاي خود را به دفعات بشوييد. ممکن است در شرايطي که فکر نميکنيد جايي آلوده باشد، ويروسها از يک دستمال کاغذي يا پارچهاي آلوده به پوست شما منتقل شوند. هنگام شستن دست نيز گرم يا سرد بودن آب چندان اهميت ندارد و مهم از بينبردن فيزيکي جرمها با ماده شوينده است. حتي ژلهاي ضدعفوني کننده بدون آب نيز ميتوانند در از بين بردن اين جرمها موثر باشند.
تکاپوي ويروسها در فضاي بسته
سعي کنيد با افراد سرماخورده يا مبتلا به آنفلوآنزاي فصلي دست ندهيد و از نزديک ماندن طولانيمدت کنار آنها خودداري کنيد. رعايت فاصله مناسب از افراد در محيطهاي شلوغ در فصل سرما بهترين راهحل جلوگيري از گرفتن انواع ويروسهاست.
اما در مورد کساني که سرفه يا عطسههاي مداوم دارند، رعايت فاصله ضروري است. نکته مهم ديگر اين است که در فضاهاي بسته مثل خانه و محل کار، زماني از روز در يا پنجرهاي را باز کنيد تا هواي تازه در محيط جريان پيدا کند و احتمال انتقال ويروسها کمتر شود.
سبک زندگي سالم داشته باشيد
بهترين راه پيشگيري از ابتلا به سرماخوردگي فصلي داشتن سبک زندگي سالم، استراحت کافي، تغذيه مناسب، سيگار نکشيدن، داشتن فعاليت روزانه کافي و رعايت بهداشت فردي است.
نوشيدن حدود ۱/۵ ليتر آب يا مايعاتي مثل آبميوههاي طبيعي در روز، باعث دفع مواد سمي، ويروسها و باکتريها، کاهش دماي بدن و در نهايت پيشگيري از سرماخوردگي يا بهبود سريع ميشود. در مجموع تا جاي ممکن بدن خود را هيدراته نگه داريد تا از فعال شدن ويروسها در بدن جلوگيري کنيد. مصرف نوشيدنيهاي گرم نيز مانع از تکثير ويروسها و نرم شدن مخاط گلو و تخليه سلولهاي ويروسي ميشود. البته بهتر است اين نوشيدنيها ترکيباتي مثل چاي زنجبيل، عسل و آبليموي تازه باشد، چرا که نوشيدنيهاي کافئيندار مثل چاي، قهوه و نسکافه باعث کم شدن آب بدن ميشود.
تقويت سيستم ايمني با خواب کافي
تغييرات فصلي علاوه بر تغيير هوا ميتوانند در روند معمول زندگي ما نيز تغييراتي ايجاد کنند. براي مثال تغييرات فصلي ممکن است روند طبيعي ساعت خواب و بيداري را تغيير دهد. کمبود خواب در فصل سرد مشکلي است که براي بسياري از افراد به وجود ميآيد و باعث ضعيف شدن سيستم ايمني بدن در مقابل ويروسها ميشود. به همين دليل توصيه ميشود چند ساعت پيش از خواب، از قرار گرفتن در مقابل نور صفحه نمايش موبايل، لپتاپ و تلويزيون پرهيز کنيد. شام را چند ساعت پيش از خواب صرف کنيد و بعد از غروب مواد شيرين کمتر مصرف کنيد تا بتوانيد خواب عميقتري داشته باشيد و سيستم ايمني فرصت کافي براي ايفاي نقش خود داشته باشد.
يکي ديگر از مواردي که پزشکان حدس ميزنند در ابتلا به سرماخوردگي موثر باشد،
ويتامينD است. اين ويتامين که تا حد زيادي از نور خورشيد جذب ميشود ميتواند به تقويت سيستم ايمني بدن کمک کند. اما در فصل پاييز و زمستان طول روز کوتاه است و ما زمان کمتري در معرض نور خورشيد قرار ميگيريم. بنابراين توجه به اهميت داشتن خواب کافي ميتواند فرصتي براي بيدار شدن زودهنگام و استفاده بيشتر از نور روز باشد.
حساسيتها را جدي بگيريد
کنترل حساسيتها و رعايت نکات پيشگيرانه براي جلوگيري از تشديد حساسيتها نيز يکي از موارد مهمي است که رعايت آن باعث جلوگيري از آسيبپذيري بدن ميشود. براي مثال حساسيتهايي که باعث آبريزش بيني، سرفه، عطسه و مشکلات تنفسي ميشود، مجاري تنفسي را ملتهب ميکند و احتمال دريافت ويروسهاي مختلف بيشتر ميشود. بنابراين بهتر است اگر نسبت به ماده غذايياي حساسيت داريد يا با شروع فصلي مثل پاييز دچار حساسيت فصلي ميشويد، پيش از ملتهب شدن مجاري تنفسي با پزشک خود مشورت کنيد و راهکارهاي پيشگيرانه را انجام دهيد. گاهي بدون وجود حساسيت مزمن نيز مصرف غذاهاي سرخکرده، چرب يا پرادويه و بودار مخاط بيني، دهان يا حلق را تحريک و ملتهب ميکند و باعث افزايش احتمال سرماخوردگي يا تشديد آن ميشود.
در حالي که توصيه ميشود هنگام سرماخوردگي يا وجود حساسيت فصلي از مصرف غذاهاي پرادويه خودداري شود، اما طعم تند فلفل ميتواند باعث بهبود جريان خون و رسيدن مواد غذايي به همه بدن، سمزدايي و افزايش ترشحات مجاري بيني شود و به بهبود سرماخوردگي کمک کند. با اين حال اگر سرماخوردگي با سرفه و سوزش گلو همراه باشد، بهتر است غذاهاي تند يا ترش مصرف نشود.
سپيده شعرباف