خبرگزاري آريا –
دختران امروز مادران فردا و کليد سلامتي نسل کنوني و آينده مي باشند.تمام مطالعات انجام شده نشان داده است که بسياري از مشکلات دوران بارداري و تولد نوزادان نارس ارتباط مستقيم با وضع تغذيه مادر در زمان قبل از بارداري و سنين قبل از ازدواج دارد.
بطور کلي ، دختراني که زندگي خود را با تغذيه ناکافي در دوران کودکي همراه با بيماري شروع کرده و به دوره نوجواني پا مي گذارند ، از يک طرف به علت کمبودهاي تغذيه اي با کاهش قدرت يادگيري ، افت تحصيلي ، افزايش ابتلا به بيماريها و کاهش توانمندي ذهني و جسمي مواجه هستند و از سوي ديگر ، پس از ازدواج نمي توانند دوران بارداري شيردهي خوبي داشته باشند. زيرا در دوران بارداري و شيردهي ذخاير بدني مادر مصرف مي شود و سوء تغذيه او تشديد يافته و علاوه بر مادر سوء تغذيه گريبانگير فرزندش نيز ميشود.
بطور کلي مطالعات انجام شده نشان داده است که در دختراني که از زمان تولد تا بلوغ غذاي متعادل و کافي مصرف کنند در هنگام بارداري و زايمان با مشکلات کمتري روبرو هستند. اندازه لگن بستگي به قد دارد و لگن در دختراني که خوب تغذيه شده اند به شکلي است که وضع حمل آسانتر مي شود.به علت کمبود آهن و کم خوني ناشي از آن در دختران نوجوان ، ذخاير آهن بدن آنها تخليژه مي شود.
اين دختران پس از ازدواج و در دوران بارداري از کمبود آهن شديد رنج مي برند و در اين مادران نه تنها خطر مرگ و مير به علت خونريزي هنگام زايمان افزايش مي يابد بلکه نوزاداني که بدنيا مي آورند کم وزن و يا نارس بوده و ذخاير آهن کافي ندارند کم خوني فقر آهن در دوران بارداري و ۲ سال اول زندگي اثرات جبران ناپذير بر رشد و تکامل مغزي کودکان دارد و موجب کاهش بهره هوشي به ميزان ۵ تا ۱۰ درصد مي شود.
بر اساس بررسي کشوري شيوع کم خوني فقر آهن در زنان ۱۵-۴۹ ساله که اداره بهبود تغذيه وزارت بهداشت در سال ۱۳۷۴ انجام داده است ، بيشترين ميزان شيوع کمبود آهن در دختران ۱۹-۱۵ ساله ( ۳۹ در صد) گزارش شده است . بررسي سلامت و بيماري که در سال ۱۳۷۸ توسط معاونت پژوهشي وزارت بهداشت انجام شده نيز نشان داده است که شيوعکم خوني در زنان ۳۹-۱۵ ساله و ۶۹-۴۰ ساله تقريبا ۲ برابر مردان است. اين ارقام نشان دهنده آسيب پذيري بيشتر زنان و دختران در سنين بلوغ در مقايسه با مردان اين گروه سني مي باشد
تغذيه در دوران نوجواني و بلوغ اهميت زيادي دارد . زيرا نوجوانان و جوانان به دليل سوخت و ساز بالاي بدن و فعاليت زياد به انرژي بيشتري نياز دارند . البته لازم به ذکر است که پرخوري زياد در اين دوران سبب چاقي بيش از حد نوجوان خواهد شد . تا جايي که ، گاهي نوجوان براي حفظ تناسب اندام ناچار به رژيم گرفتن مي شود .تغذيه در دوران نوجواني و بلوغ اهميت زيادي دارد .
زيرا نوجوانان و جوانان به دليل سوخت و ساز بالاي بدن و فعاليت زياد به انرژي بيشتري نياز دارند . البته لازم به ذکر است که پرخوري زياد در اين دوران سبب چاقي بيش از حد نوجوان خواهد شد . تا جايي که ، گاهي نوجوان براي حفظ تناسب اندام ناچار به رژيم گرفتن مي شود .بنابراين در صورتي که تغذيه مناسب باشد و تمام مواد لازم به بدن برسد ، هم انرژي مورد نياز نوجوان به حد کافي تأمين خواهد شد و هم نيازي به رژيم خاص غذايي وجود نخواهد داشت .صبحانه وعده غذايي مهمي براي نوجوانان است .
زيرا صبحانه ناکافي يا کم کالري گاهي مي تواند زمينه ساز کمبودهاي تغذيه اي شود . توصيه مي شود که در برنامه غذايي نوجوانان سه گروه اصلي مواد غذايي شامل : چربي ها ، مواد قندي و نشاسته اي و پروتئين ها حتماً وجود داشته باشد . البته مصرف زياد قندهاي ساده مثل نوشابه هاي گازدار ، شکلات ، آب نبات و ساير موادي که فقط انرژي زا هستند و ارزش غذايي ندارند بايد محدود شوند و به جاي آنها از مواد نشاسته اي مانند برنج ، نان و سيب زميني استفاده شود .
همانگونه که اشاره شد يکي از مواد مورد نياز بدن ، پروتئين ( حيواني و گياهي ) است . نياز به اين ماده در دوران بلوغ به دليل سريعتر شدن رشد و افزايش حجم عضلات بيشتر مي شود . پروتئين هاي حيواني در تخم مرغ ،گوشت ، پنير و شير و پروتئين هاي گياهي در غلات و حبوبات وجود دارد . مصرف روزانه ۴۵ تا ۷۲ گرم پروتئين توصيه مي شود .