برنامه های راهبردی هیات مدیره جدید بورس تهران

محمد ابراهیم محمدپورزرندی برنامه راهبردی هیات مدیره جدید بورس تهران را در گفتگو با رسانه اعلام کرد.

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، هفته نامه اطلاعات بورس مورخ 7 مهر 97، مصاحبه ای با محمدابراهیم محمد پورزرندی، رییس هیات مدیره شرکت بورس در خصوص برنامه های راهبردی بورس تهران منتشر کرده که مشروح آن به شرح زیر است:

ساختار هیات مدیره بورس تهران در دوره جدید چه تغییراتی داشت؟

در جریان انتخاب 7 عضو حقوقی هیات مدیره بورس اوراق بهادار تهران در مجمع عمومی 24 تیر 1397، بانک آینده، سرمایه‌گذاری توسعه ملی، کارگزاری خبرگان سهام، سرمایه‌گذاری صبا تامین، گروه ارزش آفرینان پاسارگاد، کارگزاری بورس بیمه ایران و سرمایه‌گذاری ملی ایران برای دو سال انتخاب شدند. بانک آینده، سرمایه‌گذاری ملی ایران و دو کارگزاری خبرگان سهام و بورس بیمه ایران وارد و چهار شرکت سرمایه گذاری تدبیر، گروه مالی ملت و دو کارگزاری بانک تجارت و توسعه تجارت از ترکیب هیات مدیره بورس خارج شدند.

چرا هیات مدیره جدید بورس تصمیم به تغییر مدیرعامل گرفت؟

دکتر قالیباف پس از یک دهه فعالیت به عنوان مدیرعامل بورس و پذیرش سمت ریاست یکی از دانشکده ها در دانشگاه الزهرا در اولین جلسه هیات مدیره بورس، پیشنهاد انتخاب مدیرعامل جدید برای شرکت بورس را مطرح کردند. مشغله های ایشان در سمت جدیدشان برای اعضای هیات مدیره قابل درک بود. از طرفی ایشان با استدلال های خود مبنی بر ضرورت تغییر مدیریت بورس پس از یک دهه، توانست هیات مدیره را به این جمع بندی برساند، در غیر این صورت، تغییر مدیریت در بورس حداقل در این مقطع در دستور کار هیات مدیره قرار نمی گرفت. جا دارد از ایشان بابت تلاش هایشان در دوره تصدی که بنظرم تا حدود زیادی با رضایت اهالی بازار همراه بود، و بویژه بابت وسعت نظرشان در جابجایی قدرت تشکر ویژه داشته باشم.

فرآیند و معیارهای اصلی انتخاب مدیرعامل جدید بورس چگونه بود؟ 

در این دوره و بنا بر تصمیم هیات مدیره بورس و حمایت سازمان بورس، به نوعی فراخوان دریافت رزومه برای مدت مشخص داده شد و حتی برای چند روز هم دریافت رزومه تمدید شد. تعدادی از مدیران خوشنام بازار اعلام آمادگی کردند و برنامه ها و رزومه را به دبیرخانه هیات مدیره بورس تهران ارسال نمودند. علاوه بر این، همان طور که در مصاحبه های قبلی عرض کردم هیات مدیره با تعدادی دیگر از مدیران با سابقه بازار برای اعلام کاندیداتوری مذاکراتی داشت که بنا به دلایلی موافقت نکردند که پیشنهاد جوانگرایی در مدیریت این رکن بازار، مهم ترین بحث این عزیزان بود که باید به این رویکرد ارج بنهیم.

نهایتاً بررسی ها برای انتخاب از میان کاندیداهایی که اعلام آمادگی کرده بودند شروع شد. هیات مدیره بورس در یک فرآیند کاملاً حرفه ای طی چند جلسه روی سه شاخصه اصلی شامل سوابق اجرایی و علمی، داشتن برنامه برای اداره بازار و توانمندی‌های مدیریتی کار کرد و برای هر یک از این شاخصه ها، چندین معیار کمّی و کیفی که مورد تایید کلیه اعضای هیات مدیره بود تعریف شده بود. میانگین امتیازات کسب شده توسط کاندیداها ملاک انتخاب قرار گرفت که منجر به اجماع نظر اعضا به انتخاب آقای دکتر صحرایی شد.

بنظر می رسد انتخاب آقای صحرایی مورد استقبال بازار هم قرار گرفت. فکر می کنید علت این استقبال چه بوده؟ 

آقای صحرایی حدود دو دهه در بخش های مختلف بورس فعالیت داشته و تعاملات خوبی با نهادها و فعالان بازار داشته است. شاید آشنایی ایشان به مسائل اجرایی و عملیاتی علت این استقبال بوده است و ما هم خوشحالیم که بازخورد خوبی داشته است. البته باید عرض کنم سایر کاندیداها هم از چهره های خوشنام بازار بودند و با شناختی که از آنها داریم در این شرایط حساس، به آقای صحرایی کمک خواهند کرد.

تاریخی برای مراسم تودیع و معارفه و آغاز فعالیت رسمی آقای دکتر صحرایی درنظر گرفته شده است؟

براساس ضوابط، نتیجه انتخاب مدیرعامل توسط هیات مدیره بورس اوراق بهادار تهران به سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام می شود که پس از تایید این تصمیم توسط نهاد ناظر، برنامه ریزی لازم به منظور مراسم تودیع و معارفه و آغاز فعالیت رسمی مدیرعامل جدید در سریع ترین زمان ممکن انجام خواهد شد.

اجرای چه برنامه هایی در ساختار کنونی هیات مدیره بورس مدنظر قرار دارد؟

اگرچه برنامه استراتژیک شرکت بورس، برنامه جامع و کاملی است ولی به جهت عملیاتی نمودن آن، کمیته های اجرایی تشکیل شده که بتواند زمینه های اجرای آن را فراهم آورد. هیات مدیره جدید بورس ضمن درنظر داشتن آخرین برنامه های راهبردی مصوب بورس تهران، طی همین دو جلسه نگاه اجمالی به ضرورت به روزرسانی رئوس برنامه های استراتژیک در دامنه فعالیت بورس از جمله حوزه های عملیاتی، پذیرش اوراق بهادار، زیرساخت های معاملات و پس از معاملات بورس، نظارت بر ناشران بورسی، نظارت بر کارگزاران، نظارت بر بازار و حوزه های بین الملل هم داشته است و خوشبختانه کلیه اعضا بر نگاه توسعه ای تاکید دارند.

واقعیت این است که برنامه راهبردی بورس باید با توجه به جایگاه شرکت بورس در اقتصاد ملی و درنظر گرفتن همه ظرفیت‌ها تدوین یا بازنگری شود. برای مثال، سالها طول کشید تا با تلاش های انجام شده توسط مسئولین سابق و کنونی بازار سرمایه، نقش بورس در جذب نقدینگی‌های سرگردان جامعه و رشد اقتصادی از طریق تامین مالی بنگاه ها نزد سیاست گذاران اقتصادی به تصویر کشیده شود و امروز باید از این پتانسیل نهایت بهره را در راستای توسعه بازار سرمایه در مقایسه با بازارهای رقیب برد. به همین خاطر، کمیته جدیدی در ساختار حاکمیت شرکتی بورس تحت عنوان کمیته توسعه بازار تشکیل شد که نسبت به عملیاتی این هدف راهبردی برنامه ریزی ها و پیگیری های لازم را انجام دهد.

الکترونیکی شدن بازار مالی کشور مرهون تلاش های انجام شده طی سالهای اخیر است و امروز از این موقعیت باید برای توسعه، ارتقای شفافیت و سلامت و اعتمادسازی هر چه بیشتر بازار بهره برد که این موضوع در دستور کار هیات مدیره قرار خواهد گرفت.

نوآوری در پذیرش و درج اوراق بهادار در بورس تهران از جمله اهداف راهبردی هیات مدیره جدید بورس خواهد بود. برای مثال شرکت‌های قابل اعتنایی در کشور هستند که مالکان آنها از ترس از دست رفتن کنترل حاضر به پذیرش در بورس و برخورداری از مزیت‌های ورورد به بورس نیستند که بورس باید با طراحی ساختارهای جدید و نوآوری‌ها در چارچوب قوانین و مقررات، این محدودیت ها را مرتفع کند. ارتقای کیفیت پذیرش اوراق بهادار جزو برنامه هاست.

تقویت ارتباطات بورس با ناشران پس از پذیرش و درج آنها در بورس از جمله برنامه های دیگر است که مستلزم طراحی و بکارگیری نظام روابط بورس با ناشران با الگوبرداری از بورس های بین المللی است.

یکی دیگر از برنامه ها، بررسی نحوه حضور بهینه بخش های اقتصادی جدید مثل تعاونی ها در بورس است که نیاز به مطالعات دقیق دارد.

ارتقای مشارکت نهادهای مالی اصلی بازار سرمایه (هلدینگ‌ها، شرکت های سرمایه گذاری، تامین سرمایه، مشاور سرمایه‌گذاری، کارگزاری‌ها، صندوق‌های سرمایه گذاری و ...) و کانون‌های فعال مرتبط با این نهادها هم در زمینه توسعه بازار و هم در زمینه حل و فصل چالش ها بطور جدی پیگیری خواهد شد. بدون کمک این نهادها، بورس تهران امکان توسعه نخواهد داشت. برای مثال، شرکت‌های تامین سرمایه کارخانه طراحی ابزارهای مالی هستند و این ابزارها امکان داد و ستد در بورس و بزرگ‌تر شدن اندازه بازار را فراهم می آورند. بزرگ‌تر شدن و تنوع هر چه بیشتر صندوق های سرمایه گذاری موجبات عمق بخشی به بازار را فراهم می آورد. شرکت‌های مشاور سرمایه گذاری می توانند به اعتماد هر چه بیشتر مردم و واحدهای تجاری دارنده منابع به بازار سرمایه کمک شایانی کنند و هلدینگ ها چتر حمایتی بازار و بازیگران اصلی هستند. بنابراین، ما باید بکارگیری خرد جمعی را در بورس بیش از پیش جدی بگیریم و از این پتانسیل هایی که امروز داریم نهایت استفاده را ببریم. در هیچ بازاری این همه نهاد متشکل و تخصصی و بازیگر مستمر نداریم که بلوغ نهادها و بازیگران در مقطع کنونی، می تواند منشا کارهای اثرگذار باشد.

بهبود کیفیت فناوری اطلاعات در حال استفاده و فناوری های جدید مورد نیاز یکی دیگر از برنامه های توسعه ای بورس تهران است. پلت فرم های معاملاتی مورد نیاز برای ابزارهای معاملاتی جدید مثل ابزارهای مشتقه باید تکمیل شوند. ارائه سرویس های مبتنی بر Big Data در بازارهای مالی را با توجه به ساختمان جدید شرکت بورس که با نگاه بلندمدت بنا شده باید جدی بگیریم و در این خصوص باید مشارکت فعالانه شرکت‌های پردازش اطلاعات مالی را شاهد باشیم. نظارت دقیق و اثربخش بر بازار و حسن انجام معاملات مستلزم بهره مندی از سامانه‌های هوشمند است که ماموریت طراحی برنامه جامع عملیاتی در این حوزه به کمیته ای تخصصی محول خواهد شد و هیات مدیره به این بخش حساسیت خاصی خواهد داشت.

در حوزه بین الملل هم اگرچه بخاطر شرایط سیاسی پیش آمده محدودیت هایی داریم، اما نباید برنامه ها را متوقف کنیم. باید از ظرفیت های مجامع حرفه ای بین المللی مثل WFE و FEAS از طریق عضویت فعالانه استفاده کنیم.

پایدارسازی درآمد شرکت سهامی بورس اوراق بهادار تهران بعنوان یک شرکت پذیرفته شده در بورس و مدیریت ریسک این درآمد از جمله موارد مهمی است که هیات مدیره در جهت منافع سهامداران شرکت بورس به آن توجه جدی دارد.

در نهایت، به بررسی ضرورت بازنگری در قوانین و مقررات مرتبط با معاملات و پذیرش اوراق بهادار و ارائه پیشنهادهای موثر در چارچوب قانون بازار اوراق بهادار توجه داریم و تعیین تکلیف ساختمان بورس هم جزو اولویت هاست.

چشم انداز بورس از نظر جنابعالی چگونه است؟

پس از تحولات اقتصادی اخیر، بالاخره انتظارات سرازیر شدن نقدینگی به سمت بورس و رشد قیمت سهم ها محقق شد و تخمین‌های تحلیل‌گران درخصوص رقم شاخص و بازدهی بازار و صنایع نیز در حال وقوع است. بازدهی بالغ بر 60 درصد در نیمه نخست سال جاری عقب ماندگی این بازار نسبت به بازارهای رقیب (بویژه ارز و طلا) را تا حدودی جبران کرد. شرایط بازار در ادامه کار به رفع برخی ابهامات موجود از جمله خوراک و سوخت در پتروشیمی ها و فولادی ها، قواعد تسعیر ارز در بانک ها و بیمه ها، میزان فروش نفت و اثرپذیری اقتصاد از تحریم ها، میزان آزادسازی قیمت ها در صنایعی مثل قند و غذا و تحولات و تنش های سیاسی بستگی خواهد داشت. در مجموع شخصاً اعتقاد دارم که بازار و سهم های بنیادی هنوز جای رشد دارد. البته ممکن است در مقاطعی استراحت و اصلاح بازار را شاهد باشیم ولی در میان مدت به بازار و سهم های بنیادی خوشبینم.

برنامه بورس برای حفظ جذب نقدینگی به بازار چیست؟

توسعه فرهنگ سرمایه گذاری هدفمند در بورس به عنوان ابزاری برای پوشش ریسک کاهش قدرت خرید پس اندازهای خرد مردم یکی از این برنامه هاست. باید توجه داشته باشیم که دوران تورمی سال 1392 را دوباره در بورس تجربه نکنیم و مردم عادی و غیرحرفه‌ای‌ها از مسیر درست وارد این بازار شوند. توسعه صندوق های سرمایه گذاری و فعال تر عمل کردن سبدگردان‌ها و شرکت های دارای مجوز مشاوره سرمایه گذاری و مدیریت ثروت باید جدی تر گرفته شود. قدرت پول پتانسیلی برای بازار سرمایه ایجاد کرده است که اگر هوشمندانه و حساب شده به سمت سهم های پرپتانسیل گسیل نشود، می تواند ریسک هایی را هم به این بازار تحمیل کند.

کنترل نرخ سود سپرده ها توسط نظام پولی کشور فرصت مغتنمی را برای بازار فراهم آورده که بورس از این ظرفیت برای حفظ و جذب نقدینگی استفاده خواهد کرد و انشاالله اندازه بازار متناسب با فرصت های پیش رو بزرگتر خواهد شد. برای مثال باید به عرضه های اولیه جذاب و تسهیل فرآیند افزایش سرمایه شرکت های بورسی در این شرایط توجهی خاصی شود و همکاران ما در بورس با جدیت این موارد را پیگیری خواهند کرد.