خبرگزاري آريا – اغلب ايرانيها به تغذيه بد، نداشتن تحرک و استرسهاي روزانه عادت کردهاند. اين سبک زندگي غلط، فشار سنگيني بر ارگانهاي مختلف بدن بويژه قلب به جا ميگذارد. بيجهت نيست که روزانه ۳۰۰ نفر در کشور بر اثر عوارض قلبي فوت ميکنند.
آمارها نشان ميدهد از هر صد نفر ايراني، دو نفر به نارسايي قلبي مبتلا ميشوند. بدتر آن که خيلي از اين بيماران که معمولا با مشکلات متابوليکي مثل قند، چربي، فشار خون بالا و چاقي دسته و پنجه نرم ميکنند، خودشان نميدانند مبتلا به نارسايي قلبي يا مشکلات عروقي هستند و نشانههايي چون تنگي نفس، احساس خستگي و کمتواني در حين فعاليتهاي روزانه و دردهاي گهگاهي قفسه سينه، پشت، بازو و شانهها را جدي نميگيرند.
اهميت پيشگيري و تشخيص زودهنگام مشکلات قلبي و عروقي آن قدر زياد است که بهانه اصلي گفتوگوي ما با دکتر مسعود قاسمي، متخصص قلب و عروق و رئيس انجمن آرترواسکلروز ايران در روز جهاني قلب باشد.
اگر ميخواهيد بدون هيچگونه مشکل يا عارضه قلبي براي ۷۰ تا ۸۰ سال زندگي کنيد بايد چند موضوع مهم را از دوران کودکي مد نظر داشته باشيد. بر اين اساس بايد تغذيه مناسب، تحرک منظم روزانه، کنترل وزن، برنامه صحيح استراحت، کاهش استرس روزانه، نکشيدن سيگار، آگاهي از بيماريهاي ارثي و پيگيري و انجام آزمايشهاي پيشگيرانه و غربالگريهاي لازم در طول زندگي مورد توجهتان باشد.
بعلاوه اگر فرد مبتلا به بيماري قلبي بشود بايد مراقبتها و درمانهاي لازم و مستمر را به عمل آورد تا از تکرار و تشديد بيمارياش پيشگيري شود .
اگر زمينه خانوادگي بيماري قلبي داريد
کساني که زمينه خانوادگي بيماري قلبي در فاميل نزديک درجه يک و دو نسبي دارند يا سابقه بيماري تنگي عروق قلب بويژه در سنين زير ۵۵ سال در اعضاي خانواده دارند، بايد از دوران کودکي، سبک زندگي سالم را تحت نظر پزشک رعايت کنند .
چنين افرادي بايد چربي و فشار خونشان را بهطور دقيق، اندازهگيري کنند. بويژه هر نوع علائم مرتبط با قلب را با مراجعه به پزشک پيگيري و در صورت تشخيص بيماري قلبي نيز درمانها را به دقت انجام دهند.
چنين افرادي بايد تلاش کنند عوامل خطر بيماريهاي قلبي ـ عروقي را در زندگيشان به حداقل برسانند و فراموش نکنند که مردان پس از ۳۵ سالگي بيشتر در خطر سکتههاي قلبي در صورت دارا بودن ريسک شاخص قلبي، بويژه ديابت، چربي و فشار خون، سيگار کشيدن و عوامل ارثي هستند.
وقتي چربي و فشار خونتان بالا ميزند
کساني که چربي خون بالا دارند بايد از داروي کنترل چربي، تحت نظر پزشک استفاده و از برنامههاي غذايي غيرعلمي و روشهاي غيرطبي بهجاي مصرف قرص اجتناب کنند .
همچنين توجه داشته باشيد فشار خون بالا از بزرگترين عوامل خطرساز قلب است. افزايش فشارخون در صورت درمان بموقع بسيار خوب کنترل ميشود و عمده عوارض ناشي از آن خذف خواهد شد. ولي کساني که آگاهانه و با وجود اينکه از بيماري خود اطلاع دارند نسبت به درمان آن بيتوجهي ميکنند با خطرجدي نارسايي قلبي مواجه هستند.
رد پاي درد قلبي در چانه يا شانه !
بيماري قلبي ميتواند تظاهرات ساکت و آرامي داشته باشد يا بيماري به صورت کاذب، تظاهراتي با اعضاي ديگر بدن داشته باشد. به عنوان مثال، درد پشت، شانه، دل درد، درد شانه، بازوها، چانه و فک تحتاني معمولا به عنوان بيماري غيرقلبي در نظر گرفته ميشود. در حاليکه اين نشانهها ميتوانند زنگ خطر جدي براي مشکل قلبي باشند .
معمولا رد ساکت و آرام بيماريهاي قلبي را بايد در کساني جستوجو کرد که سابقه چربي و فشار خون بالا و زمينه بيماري قلبي خانوادگي داشته باشند يا خانمهايي در سنين يائسگي باشند. حتي اصطلاحي به عنوان «سکته ساکت» داريم که معمولا در افراد مسن و ديابتي اتفاق ميافتد.
چرا زود خسته ميشويد؟
اگر در فعاليت روزانه، دچار خستگي زودرس ميشويد يا هنگام برخي فعاليتها احساس درد و فشار در ناحيه قفسه سينه ميکنيد يا وقتي وسيلهاي را بلند ميکنيد، زود خسته ميشويد بايد تحت چکاب قلبي قرار بگيريد.
از آن مهمتر، هر گونه فشار در قفسه سينه، احساس درد يا عدم راحتي در اين ناحيه را که با انتشار درد به چانه، فک تحتاني، بازوها و شانهها همراه باشد بايد جدي بگيريد. توجه داشته باشيد لزوما انتقال درد قلبي به دست چپ صورت نميگيرد و انتشار علائم قلبي ممکن است در هرجاي بدن، بويژه قفسه سينه، شانهها و چانه بروز کند و بايد جدي گرفته شود .
جوانهايي که سکته ميکنند
متاسفانه برخي از افراد مبتلا به چربي خون بسيار شديد ارثي هستند و کنترلي براي بيماريشان به طور جدي مقدور نيست. اين افراد ممکن است در سنين خيلي پايين (در کودکي، نوجواني يا جواني) دچار سکته قلبي شوند. البته با روشهاي دشوار شايد بشود بيماري اين دسته افراد را کنترل کرد، اما بايد تحت مراقبت قرار بگيرند. بيماريهاي ارثي و سندرمهاي ژنتيکي هم البته به صورت نادر ممکن است به سکته در سنين پايين منجر بشوند. برخي بيماريهاي ويروسي نيز ممکن است باعث تغييراتي در جداره رگها و سکته قلبي در سنين پايين بشود که البته بسيار نادر است .
پونه شيرازي