خبرگزاري آريا – با بازگشايي مدارس دغدغهاي که براي اغلب والدين ايجاد ميشود، موضوع تغذيه دانشآموزان است. معمولا در ايام فراغت از تحصيل، دانشآموزان الگوي تغذيهاي ساماندهي شدهاي ندارند، اما با شروع سال تحصيلي براي تقويت حافظه و يادگيري بهتر و تامين نيرو و انرژي، دانشآموز بايد از يک الگوي تغذيهاي صحيح پيروي کند.
با توجه به اينکه از ديدگاه تغذيه نوين مطالب گوناگوني در مجلات، صفحات مجازي و رسانههاي ديداري و شنيداري ارائه شده تصميم گرفتيم در گفتوگو با دکتر يحيي زينالپور فتاحي، پزشک و دستيار طب سنتي دانشکده علوم پزشکي تهران، برخي اصول اساسي و کاربردي در تغذيه دانشآموزان را براساس مباني طب سنتي ايراني بيان کنيم. خانوادهها ميتوانند براساس اين اصول و با توجه به فرهنگ و سليقه و امکانات در تنظيم يک برنامه غذايي سالم عمل کنند .
عادت در طب سنتي، طبيعت ثانويه انسان است، يعني تغيير آن سخت و گاهي با عوارض و مشکلاتي همراه است و والدين بايد در تغيير عادتهاي رفتاري و تغذيهاي دانشآموز بويژه در روزهاي اوليه شروع مدارس با مدارا و بتدريج عمل کنند. ضمن اينکه رفتارهاي تغذيهاي دانشآموز تابع رفتارهاي خانواده است. پس همه خانوادهها در اجراي اصول صحيح تغذيهاي مشارکت کنند تا ميزان موفقيت بيشتر شود.
والدين بايد خوردنيهايي را به عنوان صبحانه، ناهار، شام و تغذيه مدرسه دانشآموز در نظر بگيرند که سالم بوده و تامينکننده رشد مطلوب و تقويتکننده حافظه و يادگيري آنها باشد .
خوردنيهاي رشد دهنده
مزاج سني دانشآموزان گرم و تر است که اين مناسبترين مزاج براي رشد است بنابراين تغذيه آنها از نظر طبيعي بايد به سمت گرمي وتري گرايش يابد که البته در کودکان بهاصطلاح چاق تدابير خاصي بايد رعايت شود.
اگر مزاج فصلي پاييز و زمستان را هم که بيشتر سال تحصيلي را شامل ميشود در نظر بگيريم بايد برآيند خوراکي و نوشيدنيهاي مصرفي آنان به سمت گرمي وتري معتدل باشد. مثلا مصرف ادويههاي بسيار گرم و محرک در کودکان توصيه نميشود. نان گندم کامل به شکل ساندويچ خانگي با مختصر سبزي و مقداري گوشت گوسفند يا مرغ، شيرينيهاي خانگي که از بادام تهيه شده باشد، انجير سفيد، خرما (۲تا۳ عدد روزانه)، هويج، سيب شيرين، مويز و کشمش ايراني و نخودچي گزينههاي مناسبي هستند .
صبحانهاي که بايد سرو شود
استفاده از مرباهاي هويج، انجير، بالنگ، به و سيب همراه با کره يا دوشاب اصل يا شيره انگور براي کودکان داراي ضعف و کم خوني بويژه در فصل پاييز مفيد بوده و بهتر است با شير گاو کاملا جوشيده و به صورت گرم ميل شود. تخم مرغ آبپز يکي از بهترين خوراکيهايي است که ميتواند در وعده صبحانه استفاده شود و بهترين آبميوهها، آب هويج هفتهاي دو ليوان و مصرف روزانه آب سيب شيرين است. با توجه به فصل، آب انار شيرين نيز براي پاکسازي کبد مفيد است .
افزايش تمرکز و يادگيري با اين خوراکيها
اگر غذا سالم و مزاج معتدلي داشته باشد با رفع سستي و تنبلي و کمک به چالاکي باعث سلامت بدن و تقويت حافظه و فهم ميشود و چون مزاج کودکان در نهايت لطافت است براي سلامت ذهني و تمرکز آنها بايد از بيخوابي و همچنين خواب زياد جلوگيري شود .
برخي از خوردنيها و نوشيدنيهايي که باعث تقويت حافظه و حواس و يادگيري ميشود شامل انجير، پسته، فندق، بادام شيرين، گردو، زعفران، شير گاو و نوشيدن دمنوشهايي مثل بادرنجبويه و اسطوخودوس در حد متعادل براساس نظر متخصص طب سنتي است.
خانوادهها ميتوانند روزانه ترکيبي از ده عدد هرکدام از مغزهاي آجيلي و خشکبار را به عنوان تغذيه مدرسه در اختيار دانشآموز قرار دهند.
پرهيز از مصرف خوراکيهاي مضر
طب سنتي ايران معتقد است اگر عادت به خوردن نوعي خوراکي، زياني آشکار داشته باشد بايد مصرف آن قطع شود.
خوراکيهاي مضري همچون پفک، چيپس، نوشابههاي گازدار، فست فودها و حتي اغلب کيکها و برخي بيسکويتها نبايد در برنامه تغذيهاي مدارس دانشآموزان قرار بگيرد .
توصيه به بوفهداران مدارس
براي مدارسي که غذاي گرم سرو ميکنند توصيه ميشود حتما از روغنهاي گياهي با اسيد چرب غير اشباع استفاده کنند و بيشتر به سمت خوراکيهاي با سبزيجات فراوان بروند. پيشنهاد ميشود خانوادهها بر حسب توان و سليقه يک بسته به عنوان تغذيه مدرسه شامل چند لقمه، تعدادي ميوه و مقداري از مغزهاي آجيلي تهيه و در اختيار دانشآموز قرار دهند و تنوع دادن به اين بسته را فراموش نکنند. نکته مهمتر اينکه حتما براي آب آشاميدني فرزندشان يک ظرف غيرپلاستيکي تهيه کنند .
فاخره بهبهاني
جامجم