یکی از مهمترین آسیب های بازار سرمایه وجود شایعات درباره برخی سهام و گروه ها است که برای ارائه راهکار در این رابطه باید ابتدا دلایل بروز این گونه شایعات را بررسی کرد.
علیرضا کدیور، عضو هیئت مدیره فرابورس درباره راهکارهای موجود برای کاهش تاثیر شایعات در بورس به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، گفت: در بازار سرمایه صنایع مختلفی مانند خودرو، فولاد، معدن، پتروشیمی و غیره حضور دارند که فعالیت آنها تابع تصمیمات دولت و نهادهای سیاست گذار است.
وی ادامه داد: مثلا در مورد شرکت های پتروشیمی می توان گفت هر یک از تصمیماتی که در وزارت نفت، مجلس و وزارت صنایع گرفته می شود، بر روی عملکرد این صنعت موثر است و به تبع دارای تاثیرات مثبت و منفی بر سهام این دسته از شرکت ها است.
عضو هیئت مدیره فرابورس ادامه داد: اولین شرط دوری از شایعات ثبات در تصمیم های کلان مرتبط با صنایع کشور است و بی ثباتی در تصمیمات کلان اقتصادی عامل افزایش شایعات در بازار سرمایه می شود.
صنایع سرمایه پذیر نیازمند ایجاد چارچوب بلند مدت هستند
عضو هیئت مدیره فرابورس مرجع کاهش شایعات در بازار سرمایه را نیز همین نهادها دانست و خاطرنشان کرد: چنانچه بخواهیم اثر شایعات بر بازار سرمایه از بین برود یا کمرنگ شود، اولین قدم را باید نهادهای تصمیم گیرنده بردارند.
وی ادامه داد: به این صورت که مثلا دولت و مجلس قوانین و مقررات مشخصی در خصوص قیمت گذاری محصولات، خوراک یا مواد اولیه و سایر مواردی که در سود و زیان شرکت ها تاثرگذار است را برای یک بازه زمانی مشخص حداقل سه سال وضع کنند.
این فعال بازار سرمایه چنین قوانینی را منشا ایجاد ثبات در بازار سرمایه خواند و گفت: در شرایطی که هر روز احتمال تغییر قوانین وجود نداشته باشد، سرمایه گذار امکان تحلیل، پیش بینی و برنامه ریزی پیدا می کند. در این شرایط با آرامش و اطمینان بیشتری بر روی سهم مورد نظر خود سرمایه گذاری می کند و با هر شایعه ای اقدام به خروج از سهم نمی کند.
کدیور با اشاره به لزوم تصمیم گیری در شرایط خاص نیز یادآور شد: البته در هر کشوری شرایط اضطراری و خاص پیش می آید که نیاز به تغییر برخی قوانین وجود دارد. کشور ما نیز از این امر مستثنی نیست. مثلا در خروج ترامپ از برجام نیاز به تغییر برخی تصمیمات وجود داشت و بازار و سرمایه گذاران نیز منتظر چنین امری بودند، اما باید این تصمیمات به سرعت، با ثبات و شفاف به سرمایه گذاران اعلام شود و در این شرایط شایعات چه مثبت و چه منفی کارکردی نخواهد داشت و تصمیم سرمایه گذاران بر اساس آن نخواهد بود.
بلاتکلیفی بازار در یک ماه با 4 تصمیم در صنعت پتروشیمی
عضو هیئت مدیره فرابورس به تصمیم گیری های مکرر درباره مساله نرخ گذاری ها در صنایع پتروشیمی اشاره کرد و گفت: تنها در طی یک ماه گذشته شاهد تصمیم گیری و انتشار چندین بخشنامه درباره قیمت گذاری محصولات فرعی پالایشگاه ها بوده ایم. ابتدا اعلام شد که قیمت گذاری این محصولات با نرخ ارز 4200 تومانی است. سپس اعلام شد که با نرخ آزاد صورت می گیرد. اما دوباره اعلام شد که با نرخ 4200 تومانی خواهد بود و در حال حاضر نیز اعلام شده که قیمت گذاری این محصولات با نرخ آزاد است.
وی افزود: این یک مثال است که نشان می دهد تنها در طول یک ماه درباره موضوعی مثل نرخ گذاری محصولات فرعی پالایشگاه ها، چهار بار بخشنامه صادر می شود. آن هم به طوری که هر کدام دقیقا قبلی را نقض می کند. این اتفاقات باعث ایجاد فضای شایعه سازی و سودجویی توسط برخی افراد فرصت طلب می شود و عامل انتشار شایعات است. شایعاتی که می تواند علاوه بر سایر سرمایه گذاران، تاثیرات مثبت یا منفی بسیاری نیز بر صنایع و شرکت ها بگذارد.
فعالان بازار علاوه بر سرمایه به دانش بازار هم نیاز دارند
کدیور دومین دلیل تاثیرپذیری بازار سرمایه از شایعات را دانش کم سرمایه گذاران دانست و خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم آثار شایعات را بر بازار سرمایه کمرنگ کنیم باید دانش فعالان بازار سرمایه افزایش پیدا کند تا به هر شایعه ای واکنش نشان ندهند. یعنی توان بررسی اخبار غیر موثق را پیدا کنند و از خود بپرسند که آیا امکان وقوع و بروز این خبر وجود دارد یا خیر؟ همچنین از خود بپرسند که حتی اگر این خبر درست هم باشد چه آثاری خواهد داشت؟ و بتوانند قدرت تحلیل خود را در مواجهه با اخبار و شایعات بالا ببرند.
این نماینده گروه مالی ملت در فرابورس ایران اصلاحات اخیر دستورالعمل ها توسط سازمان بورس و اوراق بهادار را عامل مهم کاهش شایعات دانست و گفت: این اصلاحات کمک می کند تا در مواقع لازم فعالان بازار واکنش مناسبی به شایعات نشان دهند و زمینه انتشار شایعات را نیز کم می کند و اکنون اصلاح حجم مبنا، دامنه نوسان و مسائلی از این دست می تواند تاثیر شایعات را بر بازار کاهش دهد.
