خبرگزاري آريا – 
مشکلات ژنتيکي و يا سندرم‌هاي ارثي سرطان خطر ابتلا به سرطان معده را افزايش مي‌دهد
سرطان معده که به سرطان شکمي هم معروف است، سرطاني است که در ناحيه معده و ناحيه بالايي شکم شما رخ مي‌دهد. ميزان شيوع سرطان معده در کشور آمريکا نسبتا کم است و اين سرطان در کشورهايي از جمله چين و ژاپن شايع‌تر مي‌باشد.
سرطان معده چيست؟
سرطان معده(gastric cancer) نوعي سرطان است و شايع ترين فرم آن، آدنوکارسينوم يا سرطان غددي در معده است. سرطان معده را مي توان رشد بدون کنترل سلول هاي بدخيم در معده دانست .سرطان معده ساليانه باعث مرگ حدود يک ميليون نفر در سرتاسر جهان مي شود.
سرطان معده در مردان پس از سرطان ريه شايعترين سرطان است حال آنکه در زنان سرطان پستان شايع ترين سرطان به شمار مي آيد.
انواع سرطان معده
سرطان معده در اکثر موارد از سلولي شروع مي‌شود که روي لايه مخاطي داخلي معده قرار دارد؛ اين نوع سرطان را آدنوکارسينوم معده مي‌گويند. همان‌طور که سلول‌هاي سرطاني تکثير مي‌شوند، پيشروي تومور در ديواره معده عميق‌تر مي‌شود و به مرور زمان از ديواره معده مي‌گذرد و به اندام‌هاي مجاوري مانند پانکراس يا کبد مي‌رسد.
تومور گاهي رو به بالا (مري) و گاهي رو به پايين (روده کوچک) منتشر مي‌شود.گاهي چند سلول از تومور جدا مي‌شود و به درون جريان خون يا مجاري لنفاوي راه مي‌يابد، سپس سرطان در غدد لنفاوي نزديک يا در ديگر ناحيه‌هاي بدن منتشر مي‌شود (متاستاز). در ادامه انواع سرطان معده ذکر مي شود البته اين موارد سرطان معده نادر مي باشند:
۱- لنفوم: اين گونه از سرطان از بافت لنفاوي درون ديواره معده نشأت مي‌گيرد.
۲- سارکوم: اين گونه از سرطان معده از عضله يا بافت همبند درون ديواره معده منشاء مي‌گيرد.
۳- سرطان کارسينوئيد: اين گونه از سرطان از سلول‌هاي داخل لايه مخاطي معده که مسئول توليد هورمون‌ها هستند نشأت مي‌گيرد.
سرطان معده،سرطاني است که در ناحيه معده و ناحيه بالايي شکم شما رخ مي‌دهد
دلايل ابتلا به سرطان معده
دليل قطعي ابتلا به سرطان معده هنوز شناخته نشده است، با اينحال عواملي که در ادامه بيان مي‌کنيم خطر ابتلا به اين سرطان را افزايش مي‌دهد:
♠ جنسيت. مردان دوبرابر بيشتر از زنان در خطر ابتلا به اين سرطان هستند.
♠ نژاد. نژادهاي آفريقايي-آمريکايي و آسيايي در خزر بيشتري هستند.
♠ ژنتيک. مشکلات ژنتيکي و يا سندرم‌هاي ارثي سرطان خطر ابتلا به سرطان معده را افزايش مي‌دهد.
♠ ناحيه‌ي جغرافيايي. سرطان معده در ژاپن، شوروي سابق و آمريکا و آفريقاي مرکزي شايع‌تر است.
♠ گروه خوني. افراديکه گروه خوني آنها A مثبت است در خطر بيشتري هستند.
♠ افزايش سن. سرطان معده در سنين ۷۰ تا ۷۴ شايع تر مي‌باشد.
♠ سابقه خانوادگي. درصورت ابتلاي يکي از افراد درجه‌ي ۱ خانواده به سرطان معده خطر ابتلاي ديگران هم دو يا سه برابر مي‌شود.
♠ سبک زندگي. سيگارکشيدن، مصرف الکل و رژيم غذايي کم ميوه و سبزي و يا شور، دودي يا حاوي مواد نگهدارنده نيترات دار خطر ابتلاي شما به سرطان معده را افزايش مي‌دهد.
♠ هليکوباکتر پيلوري (H. pylori). آلوده شدن به باکتري H. pylori که لايه‌پواننده معده را آلوده کرده و باعث التهاب و زخم معده مزمن مي‌شود، خطر ابتلا به اين بيماري را افزايش مي‌دهد.
♠ بيماري‌هاي خاص از جمله ورم معده مزمن، پوليپ معده، متاپلازي روده اي و يا جراحي معده خطر ابتلا به اين سرطان را افزايش مي‌دهد.
♠ بعضي از مشاغل خاص از جمله کار درمعدن ذغال سنگ، پالايش نيکل و کارخانه‌هاي لاستيک و چوب سازي خطر ابتلا به اين سرطان را کاهش مي‌دهد.
سرطان معده در اکثر موارد از سلولي شروع مي‌شود که روي لايه مخاطي داخلي معده قرار دارد
علايم و نشانه‌هاي سرطان معده
علايم سرطان معده در مراحل اوليه بروز نمي يابد و بيمار در بعضي موارد تا زمان پيشرفت کامل با هيچ علامتي مواجه نمي‌شود. نشانه هاي اوليه عبارت‌اند:
¤ درد يا ناراحتي قسمت فوقاني شکم به ويژه پس از صرف غذا
¤ سوءهاضمه: (البته به خاطر داشته باشيد که سوءهاضمه داشتن لزوماً از علايم سرطان معده نيست و اکثر موارد سوءهاضمه ارتباطي با سرطان ندارد.)
¤ احساس بيماري و يا بي‌ميلي به غذا: برخي بيماران پس از صرف غذا احساس سيري و افراط در خوردن دارند.
¤ کاهش وزن و يا کاهش اشتها.
¤ دفع خون در مدفوع: در اين صورت مدفوع تيره رنگ، قيرمانند و چسبناک مي‌شود يا در حالتي با شيوع کمتر در سرطان معده، خون تيره رنگ در عوض خون قرمز روشن در مدفوع ديده مي‌شود. اين علامت نشان دهنده خونريزي بسيار جدي معده يا روده است. علايم سرطان معده که در ادامه آمده است در مراحل شديد بيماري بروز مي کند:
تمام علائم اوليه البته به صورت تشديد شده
◊ احساس بيماري مداوم و خستگي بيش از اندازه
◊ کم خون شدن در صورت خونريزي مداوم تومور. کم‌خوني باعث مي‌شود تا بيمار بيش از حالت طبيعي احساس خستگي کند.
◊ تومور سرطاني بسيار بزرگ مي‌شود و راه عبور غذا و نوشيدني را مسدود مي‌کند و به انسداد معده مي‌انجامد.
در صورت انتشار يافتن سرطان در ديگر بخش‌هاي بدن، علائم متعدد ديگري نيز بروز مي‌يابد. به ياد داشته باشيد گاهي علت بروز تمام علائم فوق، ابتلا به عارضه‌اي ديگر است، بنابراين انجام آزمايش براي تأييد تشخيص ابتلا به سرطان الزامي است و تنها نمي شود از بروز علايم سرطان معده تشخيص به ابتلاي فرد به اين بيماري داد.
دفع خون در مدفوع علامت نشان دهنده بسيار جدي معده يا روده است
تشخيص سرطان معده
– آندوسکوپي: چنانچه پزشک احتمال دهد که بيمار به سرطان معده مبتلا شده است، معاينه‌اي را انجام مي‌دهد که در صورت پيشرفته نبودن سرطان غالباً معمولي و شامل آندوسکوپي است. آندوسکوپ (درون‌بين) لوله‌اي بسيار باريک، انعطاف‌پذير و مجهز به دوربيني کوچک است.
پزشک آندوسکوپ را از راه دهان وارد مري مي‌کند و سپس آن را به سمت معده و بخش ابتدايي روده کوچک هدايت مي‌کند. آندوسکوپ از کانال‌هاي فيبر نوري تشکيل مي‌شود که نور را از خود عبور مي‌دهند و مشاهده داخل معده و بخش ابتداي روده کوچک را ممکن مي‌سازند.
– نمونه‌برداري: نمونه کوچکي از بافت بخشي از بدن طي عمل نمونه‌برداري براي تاييئ تشخيص سرطان معده خارج مي‌شود. سپس اين نمونه با استفاده از ميکروسکوپ براي بررسي سلول‌هاي غيرطبيعي آزمايش مي‌شود.
– ارزيابي ميزان پيشرفت و انتشار سرطان: در صورت تأييد تشخيص ابتلا به سرطان، آزمايش‌هاي ديگري مانند راديولوژي رنگي باريم ميل، سي.تي.اسکن، سونوگرافي معده يا لاپاروسکوپي براي ارزيابي ميزان پيشرفت سرطان معده انجام مي‌شود.
درمان
جراحي، شيمي درماني (و گاهي اوقات پرتودرماني) از راه هاي درمان سرطان معده محسوب مي‌شوند. روش درمان با توجه به عامل‌هاي گوناگوني مانند موارد زير انتخاب مي‌شود:
* ميزان پيشرفت سرطان و بزرگي تومور
* مرحله سرطان (انتشار يافتن آن)
* وضعيت سلامت عمومي
رعايت رژيم غذايي سرشار از مواد مغذي نقشي حياتي در درمان سرطان دارد و احتمالاً از بيمار خواسته مي‌شود تا به متخصص تغذيه مراجعه کند. مشاوره با متخصصي آگاه از شرايط بيمار سودمند است؛ بيمار در اين جلسه‌هاي مشاوره از مزايا و معايب، ميزان موفقيت، عوارض جانبي احتمالي و ديگر جزييات مربوط به راه هاي درمان سرطان معده مطلع مي‌شود.
جراحي، شيمي درماني از راه هاي درمان سرطان معده محسوب مي‌شوند
دارو
در درمان سرطان معده داروهايي تجويز مي‌شود که به ناهنجاري‌هاي خاص درون سلول‌هاي سرطاني حمله مي‌کنند. داروهاي هدفمند مورد استفاده براي درمان سرطان عبارت‌اند از:
♦ تراستوزوماب (هرسپتين): براي سلول‌هايي سرطاني که بيش از اندازه HER2 توليد مي‌کنند.
♦ ايماتينيب (گليوک): براي گونه نادري از سرطان معده موسوم به تومور استرومال دستگاه گوارش.
♦ سانيتينيب (سوتنت): براي تومور استرومال دستگاه گوارش.
پزشک با توجه به آزمايش سلول‌هاي سرطاني، احتمال نتيجه‌بخش بودن اين راه هاي درمان سرطان معده را تشخيص مي‌دهد.
شيمي درماني يکي از روش‌هاي درمان سرطان معده با داروهاي ضد سرطاني است
جراحي
با برداشتن تومور در مراحل اوليه سرطان معده مي‌توان آن را درمان کرد؛ معمولاً بخش آسيب ديده و سرطاني معده و گاهي اوقات تمام معده از بدن خارج مي‌شود. اين عمل گاهي توسط جراحي لاپاروسکوپي يا لاپاراسکوپي (جراحي سوراخ کليد) صورت مي‌پذيرد.
با بهره‌گيري از بعضي تکنيک‌هاي جراحي حتي در صورت پيشرفته بودن سرطان و قابل علاج نبودن آن مي‌توان علائم را تا حدي تسکين داد، براي مثال با برداشتن بخشي از معده در عمل جراحي با ليزر يا عمل کوچک کردن معده مي‌توان انسداد را برطرف نمود.
شيمي درماني
شيمي درماني يکي از روش‌هاي درمان سرطان معده با داروهاي ضد سرطاني است که سلول‌هاي سرطاني را از بين مي‌برد يا تکثير آنها را متوقف مي‌سازد. شيمي درمان تکميلي، درماني است که در آن از عمل جراحي در کنار شيمي درماني استفاده مي‌شود، براي مثال، احتمالاً يک دوره شيمي درماني پس از عمل جراحي تجويز مي‌شود تا هر گونه سلول سرطاني انتشار يافته از تومور اوليه نابود شود.
البته گاهي اوقات شيمي درماني پيش از جراحي براي کوچک‌تر کردن تومور و تسهيل عمل جراحي انجام مي‌شود، اين شيوه‌ي درمان سرطان معده را نئوادجوونت گويند.
پرتو درماني
در پرتو درماني پرتوهاي تابشي با انرژي بالا بر روي بافت سرطاني متمرکز مي‌شود تا سلول‌هاي سرطاني از بين بروند يا تکثيرشان متوقف گردد. پرتو درماني معمولاً براي درمان سرطان معده به کار برده نمي‌شود، اما گاهي اوقات براي کوچک کردن بخش خاصي از تومور سرطاني دامن زننده به سرطان کاربرد دارد.
پرتو ـ شيمي درماني
در بعضي موارد ترکيبي از پرتو درماني و شيمي درماني (پرتو ـ شيمي درماني) علاوه بر عمل جراحي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. اين روش درمان سرطان معده معمولاً نزديک به زمان انجام عمل جراحي بر روي بيمار انجام مي‌شود.
بيماران مبتلا به سرطان معده به کالري و پروتئين بيشتري نياز دارند
تغذيه و رژيم غذايي در سرطان معده
رژيم غذايي سرشار از مواد مغذي و داراي ميزان صحيح ويتامين‌ها، موادمعدني، پروتئين‌ها و کالري‌ها با توجه به تأثيرگذاري بر قدرت بيمار و تسريع روند درمان بخش مهمي از فرايند درمان سرطان معده به شمار مي‌رود.
بيماران مبتلا به اين بيماري بايد کربوهيدرات و شيريني کمتر و پروتئين بيشتر مصرف کنند. بيمار مي‌تواند با راهنمايي پزشک و متخصص تغذيه بهترين رژيم غذايي متناسب با شرايط خود را تنظيم کند.
بيماران مبتلا به سرطان معده به کالري و پروتئين بيشتري نياز دارند. با مصرف شير، تخم مرغ و پنير بيشتر مي‌توان ميزان جذب پروتئين را افزايش داد؛ همچنين با افزودن انواع سس‌ها و عصاره‌ها مي‌توان کالري مورد نياز بدن در اين شرايط را تأمين کرد.
ميزان چربي رژيم غذايي را نيز مي‌توان با افزودن کره يا خوردن پودينگ و بستني افزايش داد تا به رفع سندرم دامپينگ (تخليه سريع معده) کمک کند.
بيماران مبتلا به سرطان معده بايد ويتامين D، کلسيم و آهن بيشتري را از رژيم غذايي خود جذب کنند. ماهي ساردين، کلم برگ، گل کلم، شير، تخم مرغ، پنير و نان کلسيم مورد نياز بدن را تأمين مي‌کنند.
ويتامين D نيز در مارگارين، کره، ماهي چرب و تخم مرغ موجود است. آهن موجود در گوشت قرمز بهتر از آهن موجود در ماهي، سويا، زرده تخم‌مرغ، سبزيجات با برگ سبز و ميوه‌هاي خشک شده جذب مي‌شود.
مصرف غلات کامل مانند پاستا و برنج حاوي غلات کامل و نان گندم سبوس‌دار با توجه به فيبر بالاي آنها براي اين دسته از بيماران مفيد است. نوشيدن جرعه جرعه مايعات صاف و خنک شده‌اي چون آب سيب، چاي، آب آبگوشت، سوپ سبزي و درمان گياهي با جينجر ايل براي بهبود اين بيماران مؤثر است.
سيگار خطر ابتلا به انواع سرطان از جمله سرطان معده را افزايش مي‌دهد
پيشگيري از ابتلا به سرطان معده
از آنجايي که دلايل ابتلا به سرطان معده کاملا مشخص نيستند، پس راههاي پيشگيري قطعي از ابتلا به سرطان هم نمي‌شود بيان کرد، بااينحال موارد زير خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش مي‌دهند:
• مصرف بيشتر ميوه و سبزيجات. سعي کنيد مقدار بيشتري ميوه و سبزي از انواع مختلف و رنگ‌هاي مختلف مصرف نماييد.
• مصرف غذاهاي شور و دودي را کاهش دهيد.
• ترک سيگار. اگر شما سيگاري هستيد آنرا ترک کنيد، زيرا که سيگار خطر ابتلا به انواع سرطان از جمله سرطان معده را افزايش مي‌دهد.
• در صورتي که به بيماري هليکوباکتر پيلوري مبتلا هستيد، با مصرف آنتي بيوتيک آنرا درمان کنيد.
• درصورتي که به بيماري سوزش معده يا رفلاکس مبتلا هستيد، براي درمان آن اقدام نماييد.
گردآوري: بخش سلامت بيتوته
منابع:rastineh.ir
drrezadoost.ir
