به طور معمول، نوزاد 15 تا 20 بار در روز ادرار می کند. رنگ ادرار نوزاد از زرد کم‌رنگ تا پررنگ متغیر است. تعداد دفعات اجابت مزاج نوزاد از یک بار در روز تا 8-6 بار در روز متغیر است. مدفوع نوزاد از نظر قوام و رنگ، بستگی به طبیعت نوزاد و تغذیه او دارد.
ادرار نوزاد
نوزاد ممکن است هر 1 تا 3 ساعت یک بار و یا 4 تا 6 بار در روز ادرار کند.
اگر نوزاد بیمار باشد و یا تب داشته باشد و یا در هوای خیلی گرم، میزان ادرارش کم می شود.دفع ادرار نباید درد داشته باشد. اگر شما متوجه بیقراری و درد نوزاد خود موقع ادرار کردن شدید، به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید، زیرا ممکن است این درد ناشی از عفونت و یا وجود مشکلی در مجرای ادراری نوزاد باشد.در کودکان سالم، ادرار زرد کم رنگ تا پررنگ متغیر می باشد. پررنگ شدن ادرار ناشی از کم نوشیدن مایعات می باشد.
مشکلات ادراری
- برخی مواقع متوجه یک لکه صورتی رنگ در پوشک نوزادتان می شوید که ممکن است آن را با لکه خون اشتباه بگیرید. در حقیقت این لکه، نشانه غلیظ بودن ادرار می باشد که رنگ صورتی دارد. اگر نوزاد شما حداقل چهار پوشک را در روز خیس می کند، نگران نباشید، اما اگر لکه صورتی رنگ در پوشک نوزادتان دیدید، به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
- وجود خون در ادرار و یا لکه خونی در پوشک، طبیعی نیست و باید این موضوع را با پزشک متخصص اطفال در میان گذاشت. این لکه خون ممکن است به علت زخم کوچکی در پوست باشد که پوشک ایجاد کرده است و مسئله مهمی نباشد، اما می تواند ناشی از یک مشکل جدی برای نوزاد هم باشد.
طی چند روز اول بعد از تولد، مدفوع نوزاد (مکونیوم) شروع می شود.مکونیوم به رنگ سیاه و یا سبزپررنگ است و قبل از تولد، روده نوزاد را می پوشاند و هنگامی که مکونیوم تمام شد، رنگ مدفوع به زرد- سبز برمی گردد.زمانی که نوزاد شروع به خوردن غذاهای جامد کند، قوام مدفوع از حالت نرم به شل و آبکی تغییر می یابد.اگر نوزاد با شیرخشک تغذیه می شود، معمولا رنگ مدفوعش قهوه ای مایل به زرد و یا زرد می باشد و سفت تر از مدفوع نوزادی است که از شیرمادر تغذیه می کند.
مشکلات مدفوع
- اگر مدفوع نوزاد سفت و یا خیلی خشک باشد، ممکن است نشاندهنده آن باشد که نوزاد مایعات کافی دریافت نمی کند و یا مایعات زیادی را به خاطر تب یا گرما یا یک بیماری از دست داده است.
- هنگامی که مدفوع نوزاد سفت می شود، ممکن است نشاندهنده آن باشد که نوزاد غذاهای یبوست آور را زیاد مصرف کرده است، از قبیل: غلات و یا شیر گاو. لازم به ذکر است که مصرف شیرگاو برای نوزادان زیر یک سال ممنوع است.
- اگر فرایند هضم غذا کند شود، به علت آنکه نوزاد مقدار زیادی غلات در روز مصرف کرده و یا غذای نوزاد نیاز به تلاش بیشتری برای هضم کردن دارد، رنگ مدفوع ممکن است سبز شود.
- اگر نوزاد قطره آهن دریافت کند، رنگ مدفوع ممکن است قهوه ای تیره شود.
- اگر نوزاد ناراحتی جزئی در مقعد خود داشته باشد، رگه های خونی ممکن است در روی مدفوع دیده شود.
- اگر مقدار زیادی خون، مخاط و یا آب در مدفوع نوزاد وجود داشته باشد، فورا به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید، زیرا ممکن است این علائم نشاندهنده مشکلات روده ای باشد.
- از آنجایی که در حالت عادی، مدفوع نوزاد نرم و کمی آبکی می باشد، به راحتی نمی توان فهمید که نوزاد دچار اسهال شده است یا نه.
افزایش ناگهانی دفعات مدفوع کردن (بیش از یک بار مدفوع کردن بعد از غذاخوردن) و وجود مقدار زیادی مایع در مدفوع، نشاندهنده ابتلای نوزاد به اسهال است.
- اسهال ممکن است نشانه ای از عفونت روده ای باشد و یا ممکن است در اثر تغییرات رژیم غذایی رخ داده باشد.
- اگر نوزاد شیرمادر خوار است، به علت تغییرات رژیم غذایی مادر، می تواند به اسهال مبتلا شود.
- مهم ترین نگرانی درباره اسهال، از دست دادن آب بدن نوزاد می باشد.
- در صورت وجود اسهال همراه با تب در نوزاد، به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
پودربچه های معطر در برخی نوزادان باعث حساسیت پوستی می شوند. لذا سعی کنید کمتر از این مواد استفاده نمایید و در صورت سوختن پای بچه در اثر ادرار یا مدفوع، تحت نظر پزشک از پمادهای مخصوص کودکان برای بهبود سوختگی استفاده کنید.
تعداد دفعات مدفوع کردن
تعداد دفعات اجابت مزاج در نوزادان مختلف، متفاوت می باشد.
بسیاری از نوزادان بعد از غذاخوردن، مدفوع می کنند که این ناشی از رفلکس معده-روده می باشد که باعث می شود هرگاه معده پر شود، سیستم گوارشی فعال گردد.نوزادان 3 تا 6 هفته ای و برخی از نوزادان شیرمادر خوار دارای یک بار اجابت مزاج در هفته هستند که این طبیعی می باشد، به علت آنکه شیر مادر مقدار کمی مواد زائد دارد، بنابراین کاهش دفعات مدفوع کردن، نشانه یبوست نیست و نوزاد به طور ثابت وزنش زیاد می شود.اگر نوزاد شیرخشک خوار است، باید حداقل روزی یک بار اجابت مزاج داشته باشد.اگر نوزاد به علت سفتی مدفوع، زور بزند و تعداد دفعات اجابت مزاج نیز کمتر از حد طبیعی باشد، ممکن است دچار یبوست شده باشد و بهتر است به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
بوی مدفوع
بوی مدفوع نشان می‌دهد که مدفوع چه مدت زمانی در روده مانده است. هر چه بیشتر در برابر باکتری‌ها باشد، بوی بدتری دارد. اما اگر مدفوع بچه‌ها با بوی تندی همراه باشد، ممکن است کودک مبتلا به نوعی حساسیت شده باشد. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند مدفوعی بی بو دارند
پوشک نوزاد را دیر عوض نکنید
به طور عادی، باکتری موجود در مدفوع، اوره را می شکند (اوره جزئی از مواد موجود در ادرار می باشد) و در نتیجه موجب PH قلیایی و تحریک پوست می شود. پس اگر کودک مدفوع کرد، باید پوشک نوزاد را فورا عوض نمود، برای اینکه پوست نوزاد همیشه باید خشک بماند تا زخم نشود.سوختگی ناشی از پوشک، در پوست مرطوب بیشتر رخ می دهد.پوشک های قابل جذب، حاوی لایه ای از ژل می باشند که آب را جذب می کنند. این پوشک ها بعد از کمی ادرار کردن، پوست را خشک نگه می دارند، اما هنگامی که پوشک کاملا خیس شد، باید عوض گردد.پودر بچه برای خشک نگه داشتن پوست هنگام کمی تعریق خوب است، اما برای خشک نگه داشتن پوست هنگام ادرار یا مدفوع کردن مناسب نیست. در ضمن لازم نیست بعد از هر بار ادرار و یا مدفوع کردن، پودر بچه به پای نوزاد بزنید.در ضمن پودربچه های معطر در برخی نوزادان باعث حساسیت پوستی می شوند و مضرند. لذا سعی کنید کمتر از این مواد استفاده نمایید و در صورت سوختن پای بچه در اثر ادرار یا مدفوع، تحت نظر پزشک از پمادهای مخصوص کودکان برای بهبود سوختگی استفاده کنید.
بهتر است بدانید
