اتفاقات مهم بعد از ظهور امام زمان (عج)
در خصوص اتفاقات مهم بعد از ظهور امام زمان عج حضرت مهدی در روایات مختلف توضیح خواهیم داد.
سؤالات در خصوص اتفاقات بعد از ظهور امام زمان «عج»:
زمانیکه امام زمان عج به شهادت میرسند چه کسی وی را غسل و تدفین میکند ؟
محل دفن امام کجاست؟
آیا امام زمان عج ازدواج کرده است ؟
آیا دنیای کنونی نیز وجود دارد یا قیامت برپا می‌شود؟
اگر قیامت برپا نمیشود، چه کسی بعد از امام زمان زمام امور را در دست میگیرند؟
بعد از ظهور امام زمان چه اتفاقی میوفتد؟از عمیق ترین تحولات و دگرگونی هایي که جهان ما در زمان و مکان و اشیائش با آن روبروست، حرکت و سیر جهان ماده به سوی عالم غیب است که قرآن و معارف اسلامی ازآن پرده بر می دارد و بر اهمیت و حسّاسیت آن تأکید می ورزد و این حرکت و تحوّل را بازگشت انسان به سوی خدا و رویاروئی انسان با قدرت او و یا رفتن به سوی ملاء اعلی و آخرت مینامند، و نسبت به ما آنرا فرارسیدن قیامت و رستاخیز میخوانند؛ نقطه اوج این حرکت و تحوّل، نسبت به انسان مرگ است که از دیدگاه اسلام ورود به زندگی گسترده تر است و نقطه عطف آن نسبت به جهان هستی، قیامت است و اتحاد دو جهان ماده و غیب.
در قرآن کریم و سنت آمده است که رستاخیز و قیامت دارای مقدمات و نشانه هایي پی در پی است که در زمین و آسمان و جامعه بشری پدید می‌آید و حکومت مهدی ـ علیه السلام ـ آخرین و بزرگ ترین مرحله حرکت جهان مادی پیش از برپائی رستاخیز و قیامت است.
بعد از ظهور امام زمان عج :
بنظر میرسد که دست یابی به جهان بالایی که روایات ازآن سخن میگویند ودر زمان حضرت مهدی ـ علیه السلام ـ تحقق خواهد یافت، مقدمه اي بر راهیابی به سوی جهان آخرت و البته قبل از برپایی قیامت است.
بنابر این روایاتی که درباره رجعت و بازگشت برخی از پیامبران و امامان ـ علیهم السلام ـ به زمین و حکمرانی انها بعد از مهدی ـ علیه السلام ـ سخن گفته و نیز در آیات متعدد، تفسیر به «رجعت» شده، مراد، همین مرحله است، و اعتقاد به رجعت هر چند از ضروریات اسلام نیست اما روایات مربوط به آن به حدی زیاد و مورد وثوق است که اعتقاد به آنرا یک امر روشن و غیرقابل انکار، می سازد.
طبق برخی روایات، رجعت، پس از حکومت حضرت مهدی و پس از حکومت یازده مهدی دیگر، آغاز می‌گردد، از امام صادق ـ علیه السلام ـ نقل شده است که فرمود:«همانا بعد از قائم، یازده مهدی از فرزندان حسین ـ علیه السلام ـ از ما اهل بیت اند».
حتما بخوانید: چرا ظهور امام زمان (عج) طولانی شده است ؟
با توجه به اجمال و برخی ابهاماتی که در کیفیت رجعت و حکومت امامان معصوم ـ علیهم السلام ـ و یا برخی دیگر از ولات و اولیاء آنان پس از ظهور و حاکمیت مهدوی، وجوددارد، نمیتوان درباره حوادث و پیش آمدهای آن به تفصیل و به طور قطع، اظهار نظر کرد.
حکومت یازده مهدی از اولاد امام حسین ـ علیه السلام ـ پس از امام زمان ـ علیه السلام ـ ؛ نیز از امور و حوادث پس از حکومت ولیعصر ـ علیه السلام ـ ودر آستانه و بلکه هم زمان با رجعت می‌باشد که در برخی روایات به آن اشاره شده است و هیچگونه توضیح و تفصیلی درباره آن بزرگواران و بیان ویژگی هاي آنان در روایات و منابع روائی وجود ندارد.
تنها چیزی که میتوان گفت این است که آنان افراد وارسته و شایسته اي هستند که دارای چنین لیاقتی می باشند، اما این که آنان دارای مقام عصمت هم هستند یا نه، دلیلی بر نفی و یا اثبات آن در منابع روائی وجود ندارد.
شهادت امام زمان و غسل امام زمان بعد از ظهور:
روایات مربوط به مسأله شهادت امام زمان «علیه السلام» دو دسته می‌باشد:بعضی دلالت بر وفات حضرت و برخی دیگر دلالت بر شهادت حضرت ـ علیه السّلام ـ دارد که ذیلاً به برخی از این دو نوع روایات، اشاره می نمائیم:
روایات دسته اول:
از جمله روایاتی که دلالت بر مرگ طبیعی حضرت ـ علیه السّلام ـ دارد، تفسیری است که از امام صادق ـ علیه السّلام ـ در مورد آیه شریفه «ثُمَّ رَدَدْنا لَکُمُ الْکَرَّهَ عَلَيْهِمْ» نقل شده است. حضرت می فرماید:مراد، زنده شدن امام حسین ـ علیه السّلام ـ با اصحاب خود در عصر امام زمان است در حالیکه کلاه خودهای طلائی بر سر دارند و به مردم رجعت امام حسین ـ علیه السّلام ـ و یارانش را اطلاع میدهد تا مؤمنان به شک و تردید نیفتند.
این در حالی است که حضرت مهدی ـ علیه السّلام ـ در بین مردم حضور دارد. هنگامیکه مردم امام حسین ـ علیه السّلام ـ رابه خوبی شناختند و به او ایمان پیدا کردند، مرگ حضرت حجّت ـ علیه السّلام ـ فرا میرسد و امام حسین، غسل و حنوط و کفن و خاک سپاری حضرت را برعهده می‌گیرد زیرا که امام را جز امام، غسل نمی‌دهد»
در روایتی دیگر نیز امام صادق ـ علیه السّلام ـ در پاسخ به این سؤال که: اولین کسیکه بدنیا رجعت خواهد کرد چه کسی است؟ می فرماید: اولین رجعت کننده بدنیا، امام حسین است که پس از رجعت او و یارانش در حالیکه هفتاد پیامبر نیز وی را همراهی میکنند، حضرت قائم «عج» انگشترش رابه امام حسین واگذار میکند و چشم از جهان فرو می بندد امام حسین ـ علیه السّلام ـ نیز تجهیز، غسل و کفن و دفن حضرت را برعهده می‌گیرد»
دسته دوم:
روایاتی است که به طور عام دلالت بر شهادت همه ی ائمه معصومین ـ علیهم السلام ـ دارد:
امام حسن مجتبی ـ علیه السّلام ـ می فرماید:و الله لقد عهد الینا رسول الله ـ صلّي الله علیه و آله و سلّم ـ آن هذا الامر علیکم اثنا عشر اماماً من ولد علی و فاطمه، ما منا الامسموم او مقتول»
به خدا قسم رسول خدا این عهد و وعده رابه ما داده است که امر امامت را دوازده تن از فرزندان علی ـ علیه السّلام ـ و فاطمه ـ علیها السّلام ـ به دست خواهند گرفت و هیچ کدام از ما نیست مگر این که یا به وسیله زهر و یا با کشتن، شربت شهادت خواهند نوشید.
از امام صادق ـ علیه السّلام ـ و امام رضا ـ علیه السّلام ـ نیز روایت شده است که «ما منا الامسموم او مقتول»[7] هیچ یک از ما نیست مگر این که مسموم و یا مقتول می باشد.
براساس حدیثی که امام مجتبی ـ علیه السّلام ـ فرمود و تأکیدی که امام صادق ـ علیه السّلام ـ و امام رضا ـ علیه السّلام ـ نموده است، امام زمان ـ علیه السّلام ـ نیز به شهادت خواهند رسید. علمای شیعه نیز نوعاً روایات دال بر شهادت را ترجیح داده اند و قائل به شهادت ائمه معصومین ـ علیهم السلام ـ می باشند.
حتی مرحوم علامه مجلسی در بحارالانوار با این عنوان بابی را گشوده است که «انهم ـ علیهم السّلام ـ لا یموتون الا بالشهاده»؛ این بزرگواران نمی میرند مگر با شهادت.
بعد از ظهور امام زمان چگونه به شهادت میرسند؟
در مورد چگونگی شهادت حضرت، فقط یک روایت در بعضی منابع شیعی نقل شده است که در آن از زنی به نام سعیده که از طایفه بنی تمیم و دارای محاسن و ریش شبیه مردان است، بعنوان قاتل حضرت نام برده شده است که در هنگام عبور حضرت، از بالای بام سنگی رابه سوی حضرت پرتاب میکند و حضرت رابه شهادت میرساند ولی این روایت در منابع معتبر شیعی نقل نشده و دلیل قطعی در مورد چگونگی شهادت حضرت، در دست نمی باشد. بنابر این میتوان گفت: که حتی بنابر صحیح بودن روایات دال بر شهادت، کیفیت و نحوه شهادت آن عزیز چندان روشن نمی باشد.
اولین قبری که بعد از ظهور شکافته می‌شود قبر کیست؟
امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرماید:«اولین کسیکه قبر او شکافته می‌شود و به سوی دنیا باز می‌گردد، حسین بن علی ـ علیه السّلام ـ است.» و در جای دیگر می فرماید:«اولین فردی که بدنیا باز می‌گردد، حسین بن علی است پس حکومت میکند تا وقتی که در اثر پیری ابروان او بر چشمانش میوفتد.»
که اشاره به طولانی بودن حکومت امام حسین در عصر رجعت است.
جابر نیز از امام باقر ـ علیه السّلام ـ نقل میکند که امام حسین ـ علیه السّلام ـ در روز عاشورا، پیش از شهادتش، به تفصیل درمورد رجعت خود و یاران خود سخن گفت:«بشارت باد شما رابه خدا قسم اگر این قوم ما را بکشند، ما اولین کسانی هستیم که نزد پیامبرمان باز می‌گردیم و تا مدتی که خدا بخواهد توقف خواهیم کرد، آن گاه من اولین کسی هستم که قبرش شکافته می‌شود و ناگهان از قبر خارج می‌شوم، در حالیکه امیر المؤمنین نیز از قبرش خارج شده و مهدی ما نیز قیام نموده است.»
دراین روایت، رجعت امام حسین و امیر المؤمنین ـ علیهما السّلام ـ هم زمان با قیام حضرت مهدی «عج» بیان شده است. در روایت دیگر امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرماید:«امام حسین ـ علیه السّلام ـ همراه با شهدای کربلا و هفتاد پیامبر، بازگشت می‌نماید. رو می آورد به سوی دنیا امام حسین همراه با کسانی که با وی به قتل رسیده بودند و همراهی میکنند وی را هفتاد پیامبری که با موسی بن عمران مبعوث شدند. آن وقت حضرت قائم انگشترش رابه او می سپارد.»
در ادامه این حدیث اشاره به غسل و دفن امام زمان ـ علیه السّلام ـ به وسیله امام حسین ـ علیه السّلام ـ نیز شده است.
اختلاف نظرهای بسیار در باره ازدواج امام زمان «عج» وجوددارد
ازدواج امام زمان
اختلاف نظرهای بسیار در باره ازدواج امام زمان «عج» وجوددارد که برخی حضرت مهدی موعود را دارای همسر و فرزند میدانند و عده اي دیگر آنرا تکذیب میکنند.
یکی از بحث هایي که پیرامون مهدویت در بین شیعیان به و جود می‌آید مسئله همسر امام زمان و فرزندان امام زمان «عج» است، به راستی آیا امام زمان ازدواج کرده؟ . که احیاناً در اذهان برخی از آن ها ابهاماتی وجوددارد که با جواب هاي ضد و نقیضی در مورد کیفیت زندگی و اولادهای آن حضرت روبه رو می‌شوند.ازدواج امام زمان اساساً غیبت طولانی آن حضرت از نگاه زندگانی شخصی و خصوصی وی این سؤال را بوجود میآورد که آیا دراین مدّت، حضرت مهدی«علیه السلام»ازدواج کرده است یا خیر؟
برخی این سؤال رابه صورت اشکال مطرح کرده و میگویند:اگر ازدواج کرده و همسر دارد، لازمهاش داشتن فرزند است، و لازمه این نیز فاش شدن اسرار و شناسایی آن حضرت است، که با حکمت و فلسفه غیبت منافات دارد.
و اگر ازدواج نکرده است، پس به سنّت رسول خدا«صلی الله علیه وآله وسلم» و به امر شرعی مستحب عمل نکرده است، که اینهم با مقام و شأن آن حضرت نمیسازد، زیرا وی رهبر دینی مردم است ودر عمل به مستحبات هم چون واجبات، باید پیشقدم باشد، و فرضِ وجود امامی که مستحب مؤکّد شرعی را ترک کند، ودر واقع عمل مکروهی را انجام دهد بسیار مشکل، و جای استبعاد دارد.
خانواده حضرت مهدی
ماجرای ازدواج امام زمان
پاسخ آیت الله العظمی صافی گلپایگانی به شبهاتی درباره ازدواج حضرت حجّت«عج» معرّفی عمیق مهدویّت، ضامن سلامت و سعادت جامعه و فرد فرد انسان هاست. اعتقاد به بشارت هاي پیامبران گذشته و ائمّه دین«ع»؛ افراد باانگیزه و پرتوانی را میتواند در جامعه پرورش دهد.
باور به حضور امامی ناظر بر اعمال، از جنبه فردی، موجب پاک نگاه داشتن روح و پیراستن اعمال از زشتی ها و از جنبه اجتماعی، باعث هم دلی مؤمنان و ایستادگی در برابر ظالمان می‌شود.
کارکرد وسیع و عمیق آموزه هاي مهدوی، جذّابیت خاصّ موضوع را نشان میدهد.
بهمین دلیل، قشرهای مختلف جامعه، پرسش هاي بسیاری دراین موضوع دارند که لزوم پاسخ گویی صحیح به انها از راهی مطمئن، بر کسی پوشیده نیست.
«پژوهشکده مهدویّت» درکتاب «مهدویّت، پرسش ها و پاسخ ها»؛ به برخی از این شبهات، اینگونه پاسخ میدهد:
خانواده امام زمان«عج»
آیا حضرت مهدی«عج» ازدواج کرده اند و همسر و فرزند دارند؟
درباره ازدواج حضرت مهدی موعود«عج» اختلاف است. بعضی از علما مانند محدّث نوری، نویسنده کتاب «نجم الثّاقب»؛ بر این عقیده است که آن حضرت ازدواج کرده و فرزندانی نیز دارند.
عمده دلیل این گروه آن است که ازدواج، سنّت مؤکّد اسلامی است که مورد سفارش پیامبر اکرم«ص» بوده و حضرت مهدی«عج» از هر کسی، شایسته ترند که به سنّت پیامبر«ص» عمل کنند.
برخی حضرت مهدی موعود را دارای همسر و فرزند میدانند و عده اي دیگر آنرا تکذیب میکنند
در پاسخ میگوییم:
امام مهدی«عج» در حال حاضر در غیبت به سر می‌برند و این، یک حالت استثنایی است که ارتباط ایشان رابا مردم محدود میکند. بنابر این همین پوزش میتواند مانع اجرای این سنّت نبوی شود؛ زیرا به یقین، گاه بدلیل شرایطی خاص، ممکن است حکم واجبی از عهده انسان برداشته شود؛ چه رسد به مستحبّات و سنّت ها.
افزون بر این، ازدواج، سنّتی نبوی است که باید در طول زندگی انجام گیرد و هیچ اشکالی ندارد که حضرت مهدی«عج» پس از ظهور، اقدام به این عمل نمایند ودر این صورت، ترک کننده سنّت نبوی نیز نخواهند بود. از همین جا میتوان استفاده کرد که در دعاهایی که در آن ها، به حضرت و خانواده ایشان اشاره کرده، میتواند به دوران ظهور آن بزرگوار مربوط باشد؛ نه زمان غیبت!
ازدواج امام زمان
در مقابل این نظریّه، دیدگاه دیگری مطرح است که قاطعانه ازدواج حضرت را نفی میکند.
عمده دلیل ایشان هم این است که لازمه ازدواج حضرت، یا طولانی بودن عمر همسر ایشان است که دلیلی برای آن نداریم یا آنکه حضرت، پس از رحلت همسر، وادار هستند با دیگری ازدواج کنند یا بدلیل ازدواج، باید فرزندانی داشته باشند که سرپرستی انها موجب شناخته شدن حضرت می‌شود و …
البتّه این مطالب هم، سست و بی اساس است. ممکن است حضرت در برهه اي از حیاتشان ـ
حتّي در غیبت ـ همسری اختیار کنند و آن زن از دنیا برود. دراین صورت، ایشان هم به سنّت نبوی عمل کرده و هم مشکلات و پیامدهایی برای آن حضرت پیش نمی‌آید.
آیت الله صافی گلپایگانی دراین باره میگوید:
باید متذکّر بود که جواب این پرسش، در هاله قدس غیبت امام«عج» قرار دارد و خفا بودن ایشان که یکی از نشانه ها و خصایص آن حضرت است، دراین نواحی نیز اثر گذاشته است.
بنابر این به طور تحقیق و یقین نمیتوان به آن پاسخ داد؛ چون احادیث و روایات خاطرجمعی بخشی در دست نداریم یا این که بنظر حقیر نرسیده است و اگر در عصر ائمّه«ع» ودر وقت صدور سایر روایات، اینگونه پرسش ها مطرح شده باشد، شاید بعضی روّات احادیث، به حفظ و ضبط احادیث آن همّت نگماشته اند.
بعضی روایات هم که در معرض است، با چشم پوشی از وضع سند و متون انها، از جهت اختلاف نسخه ضعیف هستند؛ مانند روایت شیخ الطّائفه، شیخ طوسی که از مفضل بن عمر روایت میکند که امام صادق«ع» فرمودند:
«هیچ یک از فرزندان او و دیگران، از محلّ وی اطّلاع ندارند.»
امّا «الغیبه» نعمانی این حدیث را اینچنین روایت کرده است:
«… و از جایگاهش هیچکس از دوست و بیگانه آگاهی نمییابد.» باوجود این اختلاف، یعنی روایت نعمانی بجای وُلده، وَليِ است و استناد به «الغیبه» شیخ طوسی، خاطرجمعی بخش نیست؛ بلکه نقل الغیبه نعمانی از بعضی جهات، مانند سند و لفظ حدیث، معتبرتر است.
بعضی روایات دیگر مانند خبر کمال الدّین انباری و خبر زین الدّین مازندرانی نیز قابل استناد نیست و بعضی دیگر مثل فقرات بعضی ادعیّه و زیارات نیز صراحت ندارد و قابل حمل بر عصر ظهور است و علاوه بر فرض قبول دلالت، متعرّض خصوصیات و تفضیلات نیست. فقط به طور اجمال، متزوّج بودن و فرزند داشتن آن حضرت را بیان میکنند.
خلاصه سخن آنکه، اگر چه همسر و فرزند داشتن آن حضرت محتمل است، امّا در بررسی اخبار، به حدیث معتبری که موجب خاطرجمعی باشد، نرسیدیم و دنبال کردن و تعقیب این موضوع هم لزومی ندارد.
بنابر این ما نه دلیلی بر ازدواج حضرت داریم و نه سندی بر ازدواج نکردن ایشان.
ضمن این که مبهم بودن این مسئله میتواند دارای حکمتی باشد؛ چون در هر صورت، مشکلاتی پیش می‌آید.
منبع: کتاب مهدویت
به امید دیدار روی زیبایش صلوات
