تکنیک ویرایش ژنی کریسپر طی یک دهه‌ی گذشته توانسته است به یکی از امیدوارکننده‌ترین زمینه‌های زیست پزشکی تبدیل شود.
مقاله‌های مرتبط:حتی اگر ندانید تکنیک ویرایش ژنی کریسپر چیست، احتمالا درمورد این فناوری انقلابی شنیده‌اید. تکنیک ژنی کریسپر، اساسا برای مهندسان زیستی همچون یک ابزار برش و چسباندن است. دانشمندان می‌توانند با استفاده از کریسپر، ژن‌های مشخصی را از یک ژنوم بردارند و آن را با یک DNA دلخواه جایگزین کنند.
این تکنیک ویرایش ژنی طی سال‌های اخیر به پیشرفت خود ادامه داده است و درحالی‌که هنوز مراحل اولیه‌ی توسعه خود را سپری می‌کند، کاربردهای زیادی در جهان علم دارد. در ادامه با زومیت همراه باشید تا با برخی از کاربردهای تکنیک ویرایش ژنی کریسپر در دنیای واقعی آشنا شوید:
۱. ساخت عضو پیوندی
عضوهای اهدایی برای افرادی که به آن نیاز دارند، به‌شدت محدودند و قبل از این که دانشمندان بتوانند از سلول‌های بنیادی اعضای جدیدی بسازند، باید برخی گزینه‌های جایگزین را هم در نظر گرفت. استفاده از خوک برای اهدای کلیه می‌تواند یک راهکار باشد. متءسفانه خطر ابتلا به ویروس آنفولانزای خوکی هنوز وجود دارد؛ اما با تکنیک ویرایش ژنی کریسپر امکان برطرف کردن این مشکل وجود دارد. با این تکنیک می‌توان ژن‌های بیماری‌زا را از بدن خوک برداشت.
۲. تزریق انسولین به بیماران دیابتی
برای افراد مبتلا به دیابت نوع دوم، تزریق انسولین مورد نیاز بدن، می‌تواند پروسه‌ای دردناک و نامطلوب باشد. ساخت یک پیوند پوستی که حاوی پروتئین ویرایش‌شده با تکنیک کریسپر باشد، می‌تواند انسولین سطح قند خون را تنظیم و روش مرسوم تزریق را به‌کلی منسوخ کند.
۳. درمان بیماری‌های قلبی
ویرایش ژن‌های انسان هنوز مفهومی آینده‌نگرانه است که می‌تواند در آینده، دانشمندان را از لحاظ اخلاقی و پزشکی به چالش بکشد. اما ممکن است تکنیک ویرایش ژنی کریسپر به این موضوع کمک کند؛ خصوصا با آزمایش موفق که اخیرا برای ویرایش ژنتیکی بیماری قلبی در جنین انسان انجام شد. این آزمایش توانست امیدواری‌های زیادی برای درمان بیماری‌های قلبی در آینده به وجود بیاورد.
۴. تغییر رنگ گل‌ها
شاید پر کردن یک باغ با گل‌های رنگارنگ، همچون درمان بیماری‌های قلبی و دیابت از اولویت‌های ویرایش ژنی کریسپر نباشد؛ اما برای بسیاری از مردم یک دنیای زیباتر، هنوز هم ایده‌ی جذابی است. دانشمندان با تغییر ژن رنگ گل نیلوفر پیچ یا نیلوفر ژاپنی (Ipomoea nil)، قادر به تغییر رنگ آن بودند. این اولین باری بود که تغییر رنگ گل‌ها با استفاده از تکنیک کریسپر انجام می‌شد. این موفقیت می‌تواند کاربردهای بالقوه زیادی داشته باشد؛ ممکن است روزی بتوانید گل‌های گلخانه‌ی خود را به رنگ مطلوب رنگ‌آمیزی کنید!
۵. درمان برخی بیماری‌ها در موش‌ها
پس از نگرانی‌هایی که در مورد خطر جهش‌های ناخواسته ژنی مرتبط به تکنیک کریسپر به‌وجود آمد، دانشمندان به دنبال تکنیکی بودند که بدون بریدن و چسباندن، قادر به ویرایش ژن‌های انسان باشند. آنها توانستند از چنین روشی برای درمان برخی بیماری‌ها در موش بهره ببرند.
کریسپر در دنیای آینده می‌تواند کاربردهای زیادی داشته باشد: از اصلاح و حذف DNA بیماری‌های ژنتیکی تا درمان کامل سرطان ارثی
در این مورد، دانشمندان به‌سادگی با تغییر عوامل اپی ژنتیک (عوامل خارجی یا محیطی روشن و خاموش کننده‌ی ژن‌ها) ویرایش‌های ژنی مورد نظر خود اعمال کنند. با اینکه نگرانی زیادی در مورد تکنیک ویرایش ژنی کریسپر وجود دارد؛ اما پژوهش‌ها نشان می‌دهند که می‌توان از توانایی‌های کریسپر استفاده‌های زیادی کرد.
۶. مقابله با فوق باکتری‌ها
قبل از ظهور آنتی‌بیوتیک‌ها، مرگ ناشی از عفونت‌های ناخوشایند، یک واقعیت تلخ بود. اکنون به نظر می‌رسد با افزایش باکتری‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک، دوباره به چنین دوران تاریکی بازگشته‌ایم. یکی از روش‌هایی که می‌توان باکتری‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک را از بین برد، ویرایش ویروس‌ها به‌نحوی است که نسخه‌های طبیعی باکتری‌ها را وادار به نابود کردن ژن‌های خود کنند.
۷. ساخت دستگاه‌های ضبط شیمیایی
ساختن کوچک‌ترین دستگاه ضبط شیمیایی جهان ممکن نیست به‌تنهایی بتواند جهان را به مکان بهتری تبدیل کند؛ اما چنین دستگاهی می‌تواند برای پاکسازی محیط زیست یا حتی بدن انسان، نقشه‌برداری و ردیابی محیط اطراف ما در سطح مولکولی به کار رود. پژوهشگران به‌تازگی از تکنیک کریسپر برای تبدیل باکتری‌ها به کوچک‌ترین جاسوس‌های جهان استفاده کرده‌اند. این باکتری‌ها قادر به نظارت و نمونه‌برداری از محیط اطراف و ثبت زمانِ گرفتن هر نمونه هستند. این باکتری‌ها روزی می‌توانند برای ردیابی هر چیزی از تجزیه‌ی داروها در بدن انسان تا تغییرات میزان آلودگی آب آشامیدنی مورد استفاده قرار گیرند.
