روز 21 مارس یا اول فروردین در مناسبت های سازمان های بین المللی روز ویژه ای است. سازمان ملل متحد این روز را به سه عنوان نامگذاری کرده است که همگی به هم مرتبطند. روز بین المللی نوروز، روز بین المللی جنگلها و روز بین المللی حذف تبعیض نژادی.
روز بین المللی نوروز
نوروز مناسبتی است حد اقل سه هزار ساله که برای بیش از 300 میلیون مردم جهان در غرب آسیا، آسیای مرکزی، قفقاز و حوزه دریای سیاه روز تحویل سال است. این روز نماد وحدت، دوستی، حیات و صلح است. مفهوم نوروز از حدود ده سال پیش از حوزه جغرافیائی خود فراتر رفت و انعکاسی جهانی پیدا کرد و نقش برجسته ای در مبادلات بین تمدنی و غنی بخشی به فرهنگ جهانی یافت. در مقطعی که جهان بیش از هر زمان دیگری به تفاهم و همزیستی نیاز داشت، نوروز از سوی سازمان ملل متحد و با تصویب قطعنامه253/64 با نام "روز بین المللی نوروز" به عنوان عامل تقویت فرهنگ صلح و همبستگی میان نسلها و اقوام مورد شناسائی قرار گرفت.
قطعنامه مذکور در تاریخ 23 فوریه 2010 در مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شد. کشورهای جمهوری اسلامی ایران، افغانستان، تاجیکستان، ترکیه ، ترکمنستان، قزاقستان و قرقیزستان متن اولیه این قطعنامه را ارائه دادند و سپس کشورهای هند، آلبانی و مقدونیه به لیست بانیان پیوستند. این قطعنامه با حمایت کامل همه اعضای سازمان ملل متحد مواجه شد و با اجماع به تصویب رسید.
قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل تاکید می کند که دستاوردهای تمدنی میراث مشترک بشریت و منبع الهام و پیشرفت برای کل بشریت است. این قطعنامه تصریح می نماید که امروزه جهان نیاز دارد تا به یک تفاهم واقعی بین تمدنی دست یاید و تعامل و همکاری سازنده را میان تمدنها تقویت کند. قطعنامه یادشده همچنین می گوید که نوروز نقش مهمی در تقویت مناسبات میان مردم بر اساس احترام متقابل و آرمانهای صلح و حسن همجواری ایفا می نماید.
قطعنامه مجمع عمومی از همه کشورها می خواهد تا تلاش نمایند تا همگان نسبت به نوروز آگاهی یابند و هرساله برنامه هائی برای بزرگداشت این روز برگزار نمایند. با این توصیه سازمان ملل متحد از همه دولتها می خواهد تا ظرفیت های نوروز را مغتنم شمارند و در بهره گیری از نوروز و آثار معنوی آن به کشورهای صاحب نوروز بپیوندند. در حقیقت هدف سازمان ملل متحد آن است که نوروز در حوزه جغرافیائی تاریخی خود محدود نماند و به بخشی از فرهنگ مشترک جهانی تبدیل شود.
کمی پیش از آن در تاریخ 30 سپتامبر 2009 به پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران، آذربایجان، هند، قرقیزستان، پاکستان، ترکیه و ازبکستان، نوروز توسط سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد- یونسکو در فهرست میراث ناملموس جهانی قرار گرفت. در سال 1395 با اضافه شدن کشورهای افغانستان، عراق ، قزاقستان، تاجیکستان و ترکمنستان تعداد کشورهای عضو پرونده نوروز به 12 کشور رسید و این مناسبت در 10 آذر 1395 مجددا در اجلاس آدیس آبابا در فهرست میراث ناملموس جهان ثبت شد.
روز بین المللی جنگلها
مجمع عمومی سازمان ملل متحد طی قطعنامه 200/67 در تاریخ 21 دسامبر 2012 روز 21 مارس را بعنوان روزی بین المللی جنگلها اعلام کرد. روند نابود سازی جنگلها به یک نگرانی عمده بین المللی تبدیل شده است. هرساله بیش از 13 میلیون هکتار جنگل از بین می رود و این امر برای محیط زیست انسانی، حیوانی و گیاهی آثار مخربی دارد. جنگلها نقش کلیدی در تغییرات آب و هوائی دارند. تخریب جنگلها منشا افزایش 12 درصدی گازهای کاربنی است. در حال حاضر 30 درصد سطح خشکی ها را جنگل پوشانده است.
جنگلها علاوه بر اهمیت محیط زیستی اهمیت فرهنگی نیز دارند. زندگی بسیاری از اقوام خصوصا بومیان با جنگل گره خورده است و روند بیابان زائی باعث از بین رفتن حیات جمعی و فرهنگی بسیاری از اقوام می شود و آنها را به کوچ اجباری وا می دارد. از این رو موضوع جنگل یک موضوع محیط زیستی و فرهنگی است.
در نوامبر 1971 در جریان شانزدهین نشست کنفرانس سازمان غذا و کشاورزی (فائو) دولتهای عضو این سازمان از ایده نامگذرای روز 21 مارس بعنوان روز جهانی جنگل حمایت کردند. پس از آن بصورت پراکنده به این مناسبت برنامه هائی اجرا می شد. تا اینکه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 2006 تصمیم گرفت تا سال 2011 را بعنوان سال بین المللی جنگل ها اعلام کند. برنامه هائی که طی سال 2011 توسط دولتها در سرتاسر جهان برگزار شد این انگیزه را ایجاد کرد تا با ابتکاری جدید موضوع جنگلها بیش از گذشته در توجه جامعه بین المللی قرار بگیرد. در آن زمان در کنار روز جهانی جنگل که توسط فائو اعلام شده بود در مناطق مختلف جغرافیائی و نیز در کشورها نیز روزهائی تحت عنوان جنگل بزرگ داشته می شد.
برای یکسان سازی این روزها نهایتا مجمع عمومی سازمان ملل متحد در اجلاس 67 خود روز 21 مارس را به عنوان روز بین المللی جنگلها اعلام کرد. هدف از اعلام این روز آن بود تا آگاهی جهانی را نسبت به اهمیت همه انواع جنگلها و درختان افزایش دهد. این قطعنامه از کشورهای مختلف می خواهد تا همه ساله در این مناسبت فعالیتهائی را در ارتباط با گسترش فرهنگ و دانش عمومی برای حفاظت از جنگل ها به اجرا گذارند.
روز بین المللی حذف تبعیض نژادی
در 21 مارس 1960 پلیس آفریقای جنوبی به روی سیاه پوستانی که در شهر شارپویل و در اعتراض به نظام آپارتاید اقدام به برگزاری تظاهرات کرده بودند آتش گشود و 69 نفر از آنان را کشت. شش سال بعد در سال 1966 مجمع عمومی سازمان مل متحد با یادآوری این واقعه تلخ تصمیم گرفت تا روز 21 مارس را به عنوان روز حذف تبعیض نژادی اعلام کند. از آن زمان موضوع مبارزه با تبعیض نژادی بطور جدی تری در دستور کار سازمان ملل قرار گرفت. در سال 1979 مجمع عمومی سازمان ملل متحد در راستای برنامه های مربوط به دهه مبارزه با تبعیض نژادی و نژاد پرستی از دولتها خواست تا به منظور اعلام همبستگی با مردمی که علیه تبعیض نژادی مبارزه می کنند هرساله بمدت یک هفته از روز 21 مارس برنامه هائی را اجرا نمایند.
کنفرانس جهانی علیه نژادپرستی که در سال 2001 در آفریقای جنوبی برگزار شد نقطه عطفی در فعالیتهای جهانی علیه تبعیض نژادی بود. این کنفرانس منجر به تصویب جامع ترین سند مبارزه با نژادپرستی، تبعیض نژادی و بیگانه ستیزی تحت عنوان اعلامیه و برنامه عمل دوربان شد.
با فعالیتهای جهانی که برای مبارزه با تبعیض نژادی صورت گرفت نظام آپارتاید در آفریقای جنوبی از بین رفت و یک چارچوب حقوقی در قالب کنوانسیون بین المللی امحاء کلیه اشکال تبعیض نژادی شکل گرفت که در حال حاضر 173 عضو دارد. همچنین یک بسیج جهانی برای تقبیح و رفع تبیعض نژادی ایجاد شد. اما این فعالیتها نتوانست این پدیده نا خوشایند را نابود کند و امروزه تبعیض نژادی و نژادپرستی به اشکال مختلف از جمله با استفاده از ابزارهای نوین در بسیاری کشورها همچنان رخ می دهد.
مباحث مبتنی بر نژادپرستی و بیگانه ستیزی به شکل نگران کننده ای در برنامه ها و شعارهای احزاب سیاسی در برخی کشورها وارد شده است. رهبران برخی احزاب برای جلب آراء مردم به اظهارات نفرت آفرین علیه اقلیت های نژادی و مهاجرین متوسل می شوند و در برخی کشورها این احزاب موفق شده اند به سهم های قابل توجهی در پارلمان ها دست یابند.
موارد توسل به خشونت توسل پلیس علیه اقلیت های نژادی همچنان مشاهده می شود و بطور معناداری اکثریت قربانیان خشونت پلیس در اروپا و آمریکا سیاه پوستان هستند. مرز میان آزادی بیان و بردباری نژادی همچنان مبهم است و رسانه ها از کدهای اخلاقی در ارتباط با اقلیتهای نژادی و قومی تبعیت نمی کنند. برخی کشورها مایل نیستند که در زمینه مبارزه با نژادپرستی و محدود سازی اظهارات نژادپرستانه قوانین مناسب وضع کنند. ابزارهای ارتباطی خصوصا اینترنت بطور وسیعی برای گسترش عقاید نژادپرستانه و نفرت علیه اقلیتهای نژادی و قومی بکار گرفته می شود. این وضعیت نیاز برای تقویت اقدامات ملی و بین المللی برای ارتقاء تفاهم میان مردم و از بین بردن ریشه های نژادپرستی و تبعیض را افزایش می دهد.
نوروز که روز دوستی و تنوع و اتحاد است در ادبیات مناسبتی سازمان های بین المللی همراه شده است با چند موضوع حیاتی دیگر از قبیل جنگل و محیط زیست و برابری نژادی و قومی. ترکیب این مناسبت ها در یک روز فرصتی است برای جهانیان تا با الهام گیری از پیام نوروز به همبستگی بیشتر برای ایجاد جهانی مبتنی بر برابری و دوستی برسند.
52310
