ماهنامه پژواک هنر - سیاوش ارشاد: فیلم سینمایی «ویندریور» محصول 2017 آمریکا، از جمله پیشگامان زیرشاخه ژانری جدید موسوم به «نئووسترن» است. رویکردی که مناسبات، نشانه شناسی و عناصر ژانر وسترن را در دنیای امروز بازتولید می کند. در تیتراژ فیلم عبارت «بر اساس اتفاقات واقعی» به چشم می خورد که شرایدن، نویسنده و کارگردان فیلم در این باره می گوید: «این جمله در واقع ارجاعی است به هزاران مورد مشابه که در زمینه جرائم مربوط به هتک حرمت و قتل زنان به وقوع می پیوندد. حقیقتی که باعث شد این فیلم را بسازم.»
فیلمبرداری: بن ریچاردسون
تدوین: گری دی روچ
موسیقی: نیک کیو، وارن اِلیس
بازیگران: جرمی رنر، الیزابت اولسن، گراهام گرین، کلسی اسبیل، جولیا جونز
محصول: 2017، آمریکا، 107 دقیقه
خلاصه داستان
فصل زمستان در منطقه سرخپوست نشین ویند ریور (ایالت وایومینگ) کوری لمبرت (جرمی رنر) کارمند اداره حیات وحش، جسد یخ زده دختری 18 ساله به نام «ناتالی هنسون» را در حالی که لباس کافی در مقابل سرمای شدید منطقه نیز به تن ندارد، پیدا می کند. جین بنر (الیزابت اولسن) مامور جوان و تازه کار اف بی آی، مامور رسیدگی به پرونده قتل می شود. کالبدشکافی نشان می دهد که او مورد تجاوز قرار گرفته و بر اثر دویدن در سرما، ریه هایش یخ زده اند.
روز بعد، جسد مثله شده و غیرقابل شناسایی مردی یافت می شود که پرندگان وحشی بخشی از بدن او را خورده اند. مامور، جین بنر، همراه با رئیس پلیس منطقه سرخپوست نشین و نیروهایش به محل چاه نفتی در حوالی منطقه می روند. نگهبانان چاه نفت مدعی می شوند که همکارشان، مت و نامزدش ناتالی را از چند روز پیش و هنگام وقوع کولاک دیگر ندیده اند.
به تدریج مشاجره ای میان نگهبانان و ماموران پلیس رخ می دهد که به تیراندازی و قتل طرفین می انجامد. کوری لمبرت که با تفنگ و دوربین شکاری از راه دور درگیری درگیری را دیده با چند شلیک به نگهبانان، جان جین را که زخمی شده نجات می دهد. همزمان در می یابیم که ناتالی شب را پیش مت گذرانده و همکاران مت به او تجاوز کرده اند. ناتالی از چاه نفت گریخته و هنگام دویدن در کولاک شبانه جان سپرده و مت نیز که به دنبال او رفته، به سرنوشتی مشابه دچار شده است. یکی از نگهبانان متجاوز، پابرهنه از مهلکه می گریزد و کوری به تعقیبش می رود، به دامش می اندازد. کوری به نگهبان پیشنهاد می دهد در شرایطی مشابه با ناتالی بخت خود را برای زنده ماندن امتحان کند.
دستاوردهای فیلم
«ویند ریور» از جمله بحث برانگیزترین فیلم های سینمای جهان در یک سال گذشته به شمار می رود. فیلم، نخستین بار در جشنواره کن 2017 و در بخش «نوعی نگاه» به نمایش در آمد و برنده جایزه بهترین کارگردانی از این بخش شد. سپس دو جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران و جایزه ویژه رئیس هیات داوران جشنواره کارلووی واری به «ویند ریور» تعلق گرفت. به نظر می رسد این فیلم در رشته هایی مثل بهترین فیلم، فیلمنامه و کارگردانی بحث بسیاری برای نامزدی جایزه اسکار داشته باشد.
فیلم «ویند ریور» در سایت معتبر نقد «راتن تومیتوز» امتیاز 87 را از میان 209 نقد نوشته شده دریافت کرده و از سایت معتبر «آی ام دی بی» هم امتیاز 7.8 از 10 را به دست آورده است. منتقدان در توصیف ویژگی های مثبت فیلم به این نکات اشاره کرده اند: داستانی شخصیت محور، فیلمنامه ای حساب شده، گروه قدرتمند بازیگران و بازی های تاثیرگذار، و البته فضاسازی تلخ و تاریک و سردی که کاملا در خدمت اهداف فیلم قرار دارد.
اوون گیلبرمن، منتقد ورایتی، «ویند ریور» را یک درام جنایی انسانگرا لقب داده که تکنیک فیلمسازی در آن بیشتر از داستان پرهیجانش به چشم می آید. کریس پلنته، منتقد نشریه «ورج» فیلم را با آثار درخشان برادران کوئن مقایسه کرده و پیتر تراورس، منتقد نامدار «رولینگ استونز» درباره فیلم می نویسد: «کارگردانی شرایدن و بازی های بازیگران، ستایش برانگیز و بی شباهت با هر آن چیزی است که تاکنون دیده ایم. شرایدن به شهادت این فیلم و دو فیلمنامه قبلی اش (سیکاریو - اگر از آسمان سنگ ببارد) نشان داده که به چیزهای معمولی و تجربه شده علاقه ای ندارد. او از عنصر اکشن در فیلمش به عنوان یک شخصیت استفاده می کند و نه تنها بازیگران را خوب هدایت کرده که خود بازیگران هم در فیلم تلاش قابل توجهی ارائه داده اند.»
درباره نویسنده و کارگردان
تیلور شرایدن، بازیگر، فیلمنامه نویس و فیلمساز 47 ساله آمریکایی است. او نخستین بار به عنوان بازیگر در مجموعه تلویزیونی محبوب «FX» فعالیت حرفه ای خود را آغاز کرد و سپس به فیلمنامه نویسی متمایل شد. او سال 2015 فیلمنامه «سیکاریو» ساخته دونی ویله نوو را نوشت که نامزدی جایزه بهترین فیلمنامه غیراقتباسی را از انجمن فیلمنامه نویسان آمریکا برایش به ارمغان آورد. سپس فیلمنامه «اگر از آسمان سنگ ببارد» ساخته دیوید مک کنزی را نوشت که برای آن نامزد جایزه اسکار بهترین فیلمنامه سال گذشته شد. «ویند ریور» نخستین فیلمی است که شرایدن علاوه بر نگارش فیلمنامه، کارگردانی آن را نیز بر عهده داشته است.
او به عنوان نویسنده ای که سابقه بازیگری دارد، شخصیت پردازی کاملی را در فیلمنامه طراحی می کند اما خودش مدعی است که به داستان های ساده و سرراست علاقه بیشتری دارد تا داستان های پیچیده شخصیت محور. شرایدن به بازی های ساختارشکنانه در فیلمنامه علاقه فراوان دارد و هر فیلمنامه اش توأم با یک نوآوری در زمینه شیوه های روایت داستان است. او در یک خانواده از گاوچران های تگزاس به دنیا آمده که دارایی چندانی نداشتند و هنوز هم در همان منطقه و به شیوه کابوی های قدیم زندگی می کنند.
بازیگران
جرمی رنر (کوری لمبرت)
جرمی رنر، بازیگر 46 ساله آمریکایی است که از اواسط دهه 90 میلادی وارد این حرفه شد، اما تا مدت های طولانی در نقش های فرعی و مکمل حضور داشت. از جمله فیلم های مهم او در این دوران می توان به «قتل جسی جیمز به دست رابرت فورد بزدل» و «28 هفته بعد» اشاره کرد. کارنامه حرفه ای رنر در سال 2009 با حضور در فیلم اسکاری «هرت لاکر» متحول شد و پس از آن جدی تر گرفته شد.
حضور در نقش های اصلی فیلم هایی چون «تاون»، «ماموریت غیرممکن، پروتکل روح»، «میراث بورن» و «ورود» جایگاه او را به عنوان بازیگری قابل توجه و اعتماد در نقش های محوری تثبیت کرد. او تاکنون دو بار برای فیلم های «هرت لاکر» و «تاون» نامزد جایزه اسکار شده و یک نامزدی بفتا برای «هرت لاکر» و یک نامزدی گلدن گلوب برای «تاون» نیز در کارنامه اش به چشم می خورد. رنر، پس از سه بار نامزدی بهترین بازیگر مرد سال از سوی انجمن بازیگران سینمای آمریکا، عاقبت در سال 2014 برای نقش آفرینی در «کلاهبرداری آمریکایی» برنده این جایزه شد.
الیزابت اولسن (جین بنر)
اولسن، بازیگر 28 ساله آمریکایی است که از چهار سالگی در فیلم ها و سریال های مختلف تلویزیونی ظاهر شده است. او پیش از این در فیلم هایی چون بازسازی آمریکایی فیلم کره ایِ «پیرپسر»، «کاپیتان آمریکا»، «گودزیلا» و «اَوِنجرها» به ایفای نقش پرداخته و تا این لحظه «ویند ریور» مهم ترین فعالیت او در عرصه بازیگری به شمار می رود.
گراهام گرین (کلانتر بن)
این بازیگر 66 ساله کانادایی تبار، نخستین بازیگر سرخپوست تئاتر این کشور محسوب می شود. او در فیلم اسکاری «با گرگ ها می رقصد» نقش آفرینی کرد که نامزدی جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد نقش مکمل را برایش به ارمغان آورد. بازی در «جان سخت انتقامجو»، «جغد خاکستری»، «مسیر سبز»، «به سوی غرب» و «داستان زمستان» از جمله دیگر فعالیت های اوست. او که سرخپوستی از قبایل اونیداست، در «ویند ریور» نقش رئیس پلیس قبایل سرخپوست منطقه را بر عهده دارد.
