تلگرام بالاخره روز گذشته فیلتر شد. اگرچه گفته شده بستن این پیام‌رسان موبایلی موقت خواهد بود اما پرکاربردترین نرم‌افزار اینترنتی در ایران که به گفته منابع رسمی بیشتر از ٤٠میلیون کاربر ایرانی دارد، عاقبت با رأی و دستور مقامات امنیتی کشور و در پی بروز ناآرامی‌ها و اعتراضات روزهای اخیر فیلتر شد.
به گزارش شمانیوز: تلگرام بالاخره روز گذشته فیلتر شد. اگرچه گفته شده بستن این پیام‌رسان موبایلی موقت خواهد بود اما پرکاربردترین نرم‌افزار اینترنتی در ایران که به گفته منابع رسمی بیشتر از ٤٠میلیون کاربر ایرانی دارد، عاقبت با رأی و دستور مقامات امنیتی کشور و در پی بروز ناآرامی‌ها و اعتراضات روزهای اخیر فیلتر شد. اگرچه پیش از اعلام رسمی مسئولان کاربران در گوشه‌و‌کنار کشور از کندشدن ارتباطشان در تلگرام خبر می‌دادند اما کمی بعد خبر قطعی و رسمی دراین‌باره منتشر شد و اسماعیل جبارزاده، معاون سیاسی وزیر کشور که عصر روز گذشته در یک نشست خبری در وزارت کشور حاضر شد، گفت: «دولت بنای تعطیلی شبکه‌های اجتماعی را ندارد اما وقتی اختلالی در نظم عمومی ایجاد شود، طبیعی است که به شکل مقطعی، دست به محدودیت بزنیم».همچنین ایلنا در خبری نوشت یک منبع آگاه نیز درباره قطعی شب گذشته ارتباطات سیار و اختلال در ارتباطات ثابت گفت: «ارتباطات سیار روز گذشته با دستور مجموعه وزارت ارتباطات یا سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی قطع نشده بود و تمامی اختلالات مربوطه به دستور مقامات بالادستی در یکی از نهادهای ذی‌ربط امنیتی رخ داده است».
او تأکید کرد: «با توجه رخدادهای چند روز اخیر، دستور داده شده است تا در صورت برگزاری تجمعات قطعی نقطه‌ای ارتباطات ثابت و قطع اینترنت موبایل خواهیم داشت».
ظهر روز گذشته و در گام اول دسترسی به تلگرام روی اینترنت شبکه‌های همراه مانند همراه اول و ایرانسل و رایتل قطع شد. تا ساعت‌ها پس از آن، این پیام‌رسان همچنان روی اینترنت وای‌فای و نسخه دسکتاپ بدون مشکل و محدودیت کار می‌کرد اما از عصر روز گذشته دسترسی در این بخش هم فیلتر شد. در همین حال بعدازظهر روز گذشته پاول دوروف مدیر پیام‌رسان تلگرام در توییتر خبر فیلترشدن تلگرام در ایران را تأیید کرد و دراین‌باره نوشت: «مقامات ایران به دلیل رد درخواست فیلترینگ یک کانال تلگرامی به نام صدای مردم و چند کانال تلگرامی دیگر، دسترسی اکثریت مردم ایران به این پیام‌رسان را مسدود می‌کنند».
کانالی که در توییت دوروف از آن اسم برده شده کانال تلگرامی جایگزین آمدنیوز، خبرسازترین کانال فارسی‌زبان این روزهاست که از بیرون از کشور کنترل می‌شود و در روزهای اخیر به مرجعی برای انتشار اخبار ناآرامی‌ها و اعتراضات در ایران بدل شده است.
این کانال در روزهای گذشته اگرچه بارها عکس و فیلم‌های معترضان را منتشر کرده است اما در موارد بسیار زیادی اقدام به انتشار اخبار جعلی و غیرواقعی و همچنین خشونت‌آمیز مانند آموزش ساخت کوکتل‌مولوتف و همچنین درگیری مسلحانه با نیروهای انتظامی کرده بود.
در همین حال خبرگزاری ایسنا هم در مطلبی نوشت: شنبه‌شب گذشته به‌دنبال بروز برخی تجمعات غیرقانونی و ناآرامی‌ها در برخی شهرها به‌ویژه در تهران ارتباط تلفنی مشترکان در برخی مناطق با مشکل مواجه شد و در همین راستا برخی خبرهای نادرست مبنی بر خروج تلگرام از دسترس به دستور رئیس‌جمهوری از سوی برخی کانال‌های غیرموثق در فضای مجازی منتشر شد اما بعد تکذیب شد.
فیلترینگ تلگرام در شرایطی انجام شده که این موضوع با واکنش کاربران شبکه‌های اجتماعی همراه شده است. برخی کاربران این تصمیم را نادرست و اشتباه خوانده و برخی نتیجه منطقی تندروی‌ها و اغتشاش و تخریب اموال عمومی دانستند.
یکی از کاربران درباره مخالفت خود با این تصمیم این‌طور نوشت: «فیلترکردن تلگرام و اینستا باعث میشه یکی مثل من که کلا تو باغ قضایا نبوده و سرش شلوغه هم کنجکاو بشه بره ببینه موضوع چیه و چی شده».
کاربر دیگری نیز نوشت: «فیلتر تلگرام و اینستا و قطع نت مستقیما به ماهایی که از این راه نون در‌میاریم ضربه می‌زنه. الان با این کار دارن جو رو آروم می‌کنن یا بر نارضایتی بیشتر دامن می‌زنن؟»
کاربر دیگری نیز درهمین‌باره نوشت: «این‌همه آدم ارتزاقشون، استارتاپشون، درآمدشون و در کل گذران زندگی و عمرشون از این شبکه‌ها بود. الان اونا چی میشن. ما چی می‌شیم که باز باید باروبندیل ببندیم بریم یه خونه دیگه!».
اشاره این کاربران به تعداد بسیار بالای کسب‌وکارهایی است که روی تلگرام و اینستاگرام فعال‌اند و منبع درآمد گروه بسیار زیادی به‌ویژه در میان جوانان هستند.
کاربران دیگری نیز این اتفاق را محصول ناآرامی‌های روزهای اخیر قلمداد کردند. شهرام شریف از خبرنگاران حوزه آی‌تی درهمین‌باره در توییتی نوشت: «سرانجام روزی رسید که تلگرام و اینستاگرام را در یک روز کاملا فیلتر کردند، مانورهای آمدنیوز هم این فرصت را به‌خوبی فراهم کرد. شکستی برای دولت و فضای مجازی».
پوریا آستراکی هم که از فعالان حوزه وب است در توییتر خود دراین‌باره این‌طور نوشت: «تلگرام به‌صورت کامل [ظاهرا موقت] از دسترس خارج شد. علت: نبستن زنجیره کانال‌های آمدنیوز. این در شرایطی است که صدها کانال خبری مخالف و بیگانه تحمل می‌شدند و در دسترس مردم بودند. تندروی و آشوب نتیجه‌ای جز محدودیت بیشتر ندارد».
فیلترشدن تلگرام در شرایطی رخ داده است که چند روز پیش حسن روحانی در نخستین اجلاس ملی گزارش پیشرفت‌ها و راهکارهای موانع تحقق حقوق شهروندی با یک واکنش صریح نسبت به بحث فیلتر تلگرام، با تأکید گفت: دولت از فضای مجازی حراست خواهد کرد. رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه ما به‌دنبال فیلترکردن شبکه‌های اجتماعی نیستیم، گفت: «وزیر ارتباطات به مردم قول خواهد داد که دستش روی دکمه فیلترکردن شبکه‌های مجازی نخواهد رفت. او همچنین گفته بود: «خبر دارم افرادی برای شبکه‌های اجتماعی خواب می‌بینند، شب می‌خوابند و تا صبح خواب می‌بینند. به این افراد می‌گویم به خواب‌هایتان دل نبندید».
بااین‌حال به نظر می‌رسد ناآرامی‌های روزهای اخیر که هنوز ابهامات بسیاری درباره شروع و علت‌های آن وجود دارد و بسیاری از تحلیلگران و فعالان سیاسی درباره آن اشتراک نظر ندارند توانست خواب‌ها برای تلگرام را به واقعیت تبدیل کند و بالاخره این پیام‌رسان محبوب و بسیار پرکاربرد را به فیلتر بکشاند. حال باید دید سرانجام ناآرامی‌های اخیر به کجا می‌رسد و سرنوشت تلگرام آیا همان‌طور که معاون وزیر کشور گفته است فیلترشدن، موقت خواهد بود یا همیشگی.
واقعیت این است که همه اقشار و نسل‌های فعال در اینترنت که بخش عمده و اصلی حضورشان در اینترنت روی دو بستر تلگرام و اینستاگرام بوده است امکان، حوصله یا شاید توانایی استفاده از فیلترشکن روی گوشی‌های تلفن همراه خود را ندارند و می‌توان پیش‌بینی کرد در صورت تداوم فیلتر این دو شبکه اجتماعی بخش زیادی از کاربران ایرانی این شبکه‌ها در روزهای آینده ریزش خواهند کرد.