یکی از چشم انداز های اصلی بورس کالا مرجعیت کشف قیمت کالاهای واسطه ای و مواد اولیه است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه(سنا)، حامد سلطانی نژاد، مدیر عامل بورس کالای ایران در نشست مدیران بازار سرمایه با وزیر امور اقتصادی و دارایی در خصوص فعالیت های اخیر بورس کالا شفاف سازی کرد.
سلطانی نژاد گفت: یکی از چشم انداز های اصلی بورس کالا مرجعیت کشف قیمت کالاهای واسطه ای و مواد اولیه است. توسعه ابزارها و گسترش عمق بازار، ترویج و ارتقا بورس کالا و توسعه فعالیت های بین المللی نیز از اهداف دیگر این نهاد است.
وی در خصوص فعالیت شبکه کارگزاری این بازار خاطرنشان ساخت: در حدود 83 کارگزار خدمات بورس کالا را به مشتریان ارائه می دهند و همچنین سه تالار منطقه ای در مناطق آزاد مستقر هستند و به فعالیت می پردازند.
سلطانی نژاد بورس کالا را به بازار معاملات فیزیکی، بازار معاملات مشتقه و بازار فرعی تقسیم بندی کرد و اظهار داشت: ارزش معاملات در سال 95 به 81 هزار میلیارد تومان رسیده که 37 هزار میلیارد تومان بازار فیزیکی و 44 هزار میلیارد تومان اوراق مبتنی بر کالا بوده است.
وی ادامه داد: به تفکیک بازار، در بازار فیزیکی رقم 25.5 میلیون تن کالا در سال 95 معامله شده است که ارزشی بالغ بر 37 هزار میلیارد تومان داشته است. در محصولات پتروشیمی 3.5 میلیون تن به لحاظ تناژی ارزش معاملات بوده و به لحاظ عددی 11 هزار و 400 میلیارد تومان معاملات این کالا بوده است.
مدیر عامل بورس کالای ایران ادامه داد: در حوزه فرآورده های نفتی به دلیل کاهش قیمت نفت ارزش معاملات به 7 هزار میلیارد تومان رسید. در حوزه کشاورزی رکوردشکنی داشتیم و ارزش معاملات به دو هزار و 800 میلیارد تومان معادل 2.5 میلیون تن در سال 95 رسید. در معاملات قرارداهای آتی هم سال گذشته حدود 39 هزار میلیارد تومان قرادادآتی در بورس کالای ایران داشتیم که مربوط به معاملات 32 میلیون سکه در سال 95 بوده است.
وی با مقایسه ای بین معاملات سال 94 و 95 بیان داشت: مقایسه ای بین معاملات در دو سال گذشته شاهد رشد 10 درصدی در حجم و 25 درصدی در ارزش بازار فیزیکی بودیم. در بازار مالی رشد 134 درصدی داریم که در کل، رشد 26 درصدی در حجم و 73 درصدی در ارزش معاملات را در سال 95 به ثبت رساندیم.
مدیرعامل بورس کالای ایران در خصوص آمار هفت ماه گذشته اعلام داشت: جمع کل ارزش معاملات بورس کالای ایران تا 5 آبان 95 معادل 40 هزار میلیارد تومان بوده که در مدت مشابه سال جاری به 47 هزار میلیارد تومان بالغ شده است.
وی به محصولات پرطرفدار بورس کالا اشاره داشته و گفت: به تفکیک پرمخاطب ترین محصولات در این هفت ماه از جهت تناژی شامل، قیر، وکیو باتوم، ورق گرم،گندم خوراکی و سنگ آهن بوده اند که بیشترین حجم معاملات را داشته اند.
سلطانی نژاد گفت: تأمین مالی صورت گرفته به صورت بلند مدت از سال 93 تا 95 در بورس کالا و از طریق سلف موازی معادل 3 هزار و 800 میلیارد تومان بوده است. تامین مالی کوتاه مدت به واسطه سلف در سال 95 معادل 15 هزار میلیارد تومان برآورد شده است در حالی که در هفت ماه ابتدای سال این روند تأمین مالی به 10 هزار میلیارد تومان رسیده است.
رشد 22 درصدی سود شرکت ها
در بخش دیگر این نشست حسن قالیباف اصل، مدیرعامل شرکت بورس تهران در خصوص فعالیت های شرکت بورس گزارش ارائه داد. وی بیان کرد: از ابتدای سال تاکنون شاخص کل بورس رشد 12.5 درصدی داشته است که 3.5 درصد از آن به دلیل تغییرات قیمت بوده و مابقی سود نقدی بوده است.
قالیباف اصل در ادامه گفت: سودآوری شرکت ها طی سال گذشته با رشد 22 درصدی همراه بوده است. همچنین مقایسه عملکرد 6ماهه امسال نسبت به زمان مشابه در سال قبل نشان می دهد از شرکت هایی که سود اعلام کرده اند ، 23هزار میلیارد تومان پوشش سود بدست آمده که این رقم در سال جاری به 31 هزار میلیارد تومان رسیده است.
مدیرعامل شرکت بورس در ادامه گفت: این آمارها حاکی از آن است که سودآوری شرکت ها نسبت به قبل 40 درصد افزایش داشته و شرایط بنیادی شرکت ها ارتقا یافته است.
وی در ادامه گفت: در بازار بدهی 22نوع اوراق بدهی فعال وجود دارد که در بورس معامله می شود. ارزش بازار بدهی در بورس تهران 10 هزار میلیارد تومان است. همچنین از اواخر سال گذشته تا امسال فروش اوراق تبعی در بازار جریان گرفته پیدا کرده که این اوراق به عنوان یک ابزار تامین مالی مورد استفاده شرکت ها قرار گرفته است.
قالیباف اصل در ادامه افزود: طی این مدت بورس تهران با بورس 12 کشور دیگر قرارداد MOU امضا کرده است. تفاهم نامه ای نیز با بورس استانبول امضا شده که در این راستا همکاری های مشترک دو کشور آغاز شده است.
مدیرعامل بورس تهران همچنین افزود: در تالارهای مناطق نیز فعالیت های قابل قبولی صورت گرفته است. در تالارهای مناطق 170هزار ساعت کلاس های آموزشی برگزار شده است.
وی در پایان نیز گفت: امسال تاکنون 4 شرکت در بورس تهران پذیرش شده است که این موضوع به تعمیق هرچه بیشتر بازار کمک می کند.
رشد کدهای معاملاتی در بورس انرژی پس از برجام
در ادامه، سید علی حسینی، مدیرعامل بورس انرژی در خصوص روند معاملات این بازار گفت: شرکت توزیع نیرو و 14 شکرت بازرگانی و کلیه مصرف کنندگان بالای 5 مگاوات برق، مکلف به استفاده و معامله از طریق بورس انرژی هستند .
وی ادامه داد: 412 خریدار داخلی و 201 خریدار بین الملل در بازار فیزیکی بورس انرژی وجود دارد.
حسینی با اشاره به افزایش مشتریان خارجی از ابتدای تأسیس این بازار گفت: در سال 92 که نخستین سال فعالیت بورس انرژی بود این بازار با 10 خریدار خارجی فعالیت خود را آغاز کرد.
وی ادامه داد: در سال 93 ، تعداد 20 خریدار خارجی افزوده شد. در سال 94 تعدا خریداران خارجی به 31 عدد رسید. در سال 95به 84 عدد افزایش یافت و در سال 96 به 56 خریدار خارجی رسید.
مدیرعامل بورس انرژی به روند معاملات در این بازار پس از برجام اشاره داشت و افزود: در سال 95 با به ثمر رسیدن برجام، خریداران خارجی زیادی به بورس انرژی جذب شدند و کد معاملاتی دریافت کردند که در این بین، 22 کشور مقصد صادراتی اصلی بورس انرژی را شامل شدند .
وی در پایان به ترکیب معاملات بورس انرژی اشاره کرد و گفت: 61 درصد معاملات در بورس انرژی مربوط به معاملات نفت، گاز و پتروشیمی است. 22 درصد مربوط به اوراق تأمین مالی و 15 درصد مربوط به معاملات برق است.
رشد شاخص فرابورس
در بخش دیگر این نشست، امیر هامونی، مدیرعامل شرکت فرابورس ایران گزارشی در خصوص عملکرد شرکت فرابورس ارائه داد. وی با اشاره به رشد شاخص فرابورس بیان کرد: بازدهی فرابورس در سال 2016 به استناد آمار فدراسیون جهانی بورس ها، بسیار مطلوب بوده، بطوریکه ایران رتبه هشتم را در میان 74 بورس جهانی داشته است. همچنین در میان 11 بورس منطقه ایران جایگاه سوم را داشته است که حاکی از موفقیت این بازار طی مدت اخیر است.
هامونی در ادامه بیان کرد: سال گذشته در فرابورس 46 هزار میلیارد تومان معامله صورت گرفته است. امسال نیز در 6 ماهه نخست سال، حدود 18 هزار و 900 میلیارد تومان معامله انجام شده که پیش بینی می شود این رقم در پایان سال جاری نسبت به مدت مشابه در سال قبل پیشی بگیرد.
مدیرعامل فرابورس ایران در خصوص برنامه های آتی این شرکت نیز گفت: یکی از مهم ترین فعالیت های ما در زمینه جذب سرمایه گذار خارجی از طریق اوراق بهادار ریالی و ارزی است. در زمینه اوراق ارزی، فعالیت های خوبی صورت گرفته که در این زمینه این امیدواری وجود دارد شرکت هایی که در فرابورس هستند بتوانند از این اوراق ارزی استفاده کنند.
وی در ادامه بیان کرد: یکی دیگر از بحث های مهم در حال پیگیری، در زمینه ارتقای سامانه های نظارت بر بازار به منظور برخورد با تخلفات و جرایم بورسی است. همچنین توسعه بازار SME و هایتک مارکت یکی دیگر از برنامه های اصلی فرابورس است.
هامونی در خصوص توسعه فضای دانش بنیان نیز بیان کرد: در حال حاضر بالغ بر 500 میلیارد تومان تقاضای تاسیس صندوق سرمایه گذاری جسورانه وجود دارد، پیش تر 120 میلیارد تومان نقدینگی از این محل جمع آوری شده که برای سرمایه گذاری در حوزه دانش بنیان استفاده خواهد شد.
وی در ادامه بیان کرد: شرکت فرابورس همچنین برنامه تاسیس صندوق های خصوصی را دستور کار دارد، که امیدواریم با همکاری سازمان بورس و اوراق بهادار پیگیری های لازم صورت گیرد. در این زمینه تاسیس شرکت های مشاوره سرمایه گذار خصوصی در حوزه دانش بنیان را نیز دنبال خواهیم کرد تا به نتایج ارزنده ای برسیم.
مدیرعامل شرکت فرابورس در ادامه در خصوص دیگر برنامه های این شرکت این چنین گفت: متنوع کردن ابزارهای مالی از طریق اوراق منفعت،اوراق بیمه ای ، اوراق حج و صندوق های املاک و مستغلات و بازار تعاون از برنامه های آتی جهت رونق بازار سرمایه است.
وی در ادامه گفت: یکی دیگر از برنامه های فرابورس، انتشار تسه ها در بانک هایی علاوه بر بانک مسکن است. در این زمینه مجوزهای لازم از شورای عالی پول و اعتبار دریافت شده که به زودی اجرایی می شود. همچنین موضوع دیگر مربوط به روش های حراج به ویژه برای شرکت های دولتی (شرکت هایی که قابلیت پذیرش نداشته و سهامی خاص هستند) است. در این زمینه این امکان در بازار سوم فرابورس وجود دارد که مزایده به روش حراج های جدید انجام بگیرد.
مدیرعامل فرابورس در بخش دیگری از اظهاراتش خواسته هایی را در زمینه اعتلای فضای بازار سرمایه بیان کرد و گفت: انتظاراتی که وجود دارد می تواند فضا را برای توسعه بورس و فرابورس تا حد زیادی مهیا کند. اصلاح قانون تجارت با محوریت وزارت اقتصاد و بازار سرمایه، بحث مزایده شرکت های دولتی با انتقال از سازمان خصوصی سازی به بازار سوم فرابورس ، انتقال طرح های غیر انتفاعی دولت که ناتمام مانده اند ، ساماندهی بازار بین بانکی با انتشار اوراق بهادار اسلامی و ارائه مشوق های مالیاتی برای شرکت ها از جمله مواردیست که به نظر می رسد باید در دستور کار قرار بگیرد.
وی در ادامه افزود: همچنین می توانیم برای شرکت هایی که از محل سود انباشته افزایش سرمایه می دهند ، اعتبار ریالی نعیین کنیم.
هامونی بخش دیگری از انتظارات فرابورس را اینچنین بیان کرد: یکی از مهمترین امورات بازار بحث ریسک های سیستماتیک و سیستمیک است که مدت هاست در وزارت اقتصاد دنبال می شود. همچنین بازتعریف بخش سازمان حسابرسی در تدوین و اجرای استانداردهای حسابداری نیز بسیار مهم است. با توجه به اینکه سازمان بورس و ارواق بهادار طی 10 سال اخیر در این زمینه پیشرفت های بسیار خوبی داشته است تدوین استانداردهای حسابداری می تواند با وجود اینکه نقش سازمان بورس را پررنگ تر کند، به فعالیت شرکت ها نیز کمک کند.
محمدرضا محسنی، مدیرعامل شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) نیز به اقدامات انجام شده طی مدت اخیر اشاره کرد و از افزایش صدور کد سهامداری برای سرمایه گذاران خارجی خبر داد.
