۵۶۷۰۸۲
۱۷۹ بازدید
مجله مهرگان نو: خودکشی افراد اگر به مرگ منتهی شود، یک سری اتفاقات تلخ برای خانواده و آشنایان نزدیک باقی می گذارد و اگر هم منجر به مرگ نشود، درگیری های دیگری برای نزدیکان ایجاد می کند. افرادی که خودکشی می کنند و خودکشی شان منجر به مرگ نمی شود، از یک سو و کاسنی که در نزدیکی این افراد هستند و در جریان کامل این حادثه قرار می گیرند، از سوی دیگر نیاز دارند تحت نظر قرار بگیرند.
اورژانس اجتماعی به عنوان نهادی که به صورت رایگان می تواند به آسیب های اجتماعی رسیدگی کند، چند سال است در تمام استان ها مستقر شده و فعالیت خود را آغاز کرده است.
حسین اسدبیگی، رییس مرکز فوریت های اجتماعی سازمان بهزیستی (اورژانس اجتماعی) در این باره می گوید: «دلیل و انگیزه خودکشی هرچه که باشد، امدادگران ما مسئولیت دارند پس از چنین حوادثی افراد را تا ماه ها تحت نظر داشته باشند و برای این کار هیچ هزینه ای دریافت نمی شود.»
او می گوید: «لفظ خودکشی ناموفق صحیح نیست و نباید از کلمه موفق و ناموفق برای این عمل نادرست استفاده شود؛ چرا که در آن صورت خودکشی موفق، معنی مرگ فرد را دارد و این کلمه موفق این حس را القا می کند که کار خوبی بوده که طرف در آن موافق شده است. با حسین اسدبیگی درباره وظایف اورژانس اجتماعی و نوع امدادهایی که پس از یک خودکشی ناموفق باید به قربانی برسانند، صحبت کردیم که در ادامه می خوانید.
اورژانس اجتماعی نسبت به کسانی که خودکشی هایی داشته اند که منجر به مرگ نشده، یا تصمیم به خودکشی داشته اند، چه وظیفه ای دارد؟
در مورد افرادی که خودکشی کرده اند و نجات داده شده اند، یک سری روش ها ووظایف انجام می شود و درباره کسانی که تصمیم به آن کار داشته و انجام نداده اند، یک سری وظایف دیگر.
مثلا کمتر از یک ماه پیش بود که در یکی از شهرها که بهتر است نام برده نشود، یک دختر 22 ساله تصمیم داشت خودش را از پل پرت کند. پلیس و مددکار پلیس با او نزدیک 30 دقیقه مذاکره کردند، پس از آن اورژانس با او صحبت کرده بود، ولی در نهایت او تصمیم به پریدن از روی پل داشت. در نهایت یکی از عوامل ما روی پل رفت و توانست با یک ربع ساعت صحبت کردن او را پایین بیاورد.
می خواهم بگویم قول دادن برای پیگیری و داشتن ارتباط مداوم با فردی که تصمیم به خودکشی دارد، می تواند به شدت در پشیمان شدن او تاثیر داشته باشد، تا این که به فردی که از رفتارهای پدرش خسته شده، مدام بگویی اشکالی ندارد، بعدا ممکن است درست بشود.
یعنی شیوه اورژانس اجتماعی در پشیمان کردن افرادی که تصمیم به خودکشی دارند، قول ارتباط های بعدی با شخص است؟
یک بخشی از وظایفش شاید همین است. همین که فردی که تاکنون حتی یک جلسه هم پیش مشاوره نرفته، حالا یک روان شناس با او صحبت می کند و قول می دهند که این جلسات ادامه پیدا کند و اگر نیاز باشد، با خانواده فرد هم حرف بزند،؛ به شدت در امیدوار شدن فرد به آینده تاثیر دارد.
خودکشی کرده های نجات یافته چطور؟ قرار شد درباره وظیفه اورژانس اجتماعی در مورد افرادی که خودکشی کرده اند و نجات پیدا کرده اند به صورت جدا توضیح بدهید.
آن ها هم باید حتما تحت نظر روان شناس قرار بگیرند. خیلی از آن ها تنها به این علت که توانایی پرداخت هزینه روان شناس را ندارند، این کار را انجام نمی دهند. ولی وقتی با ما تماس می گیرند و مثلا اعلام می کنند دختر خانواده قرص خورده بوده و نجات پیدا کرده، همکاران ما وارد عمل شده و با جلسات روتین و مدون مشاوره های خود را آغاز می کنند.
مشاوره ها تا چه حد تاثیرگذار است؟
مشاوره ها به خود فرد ختم نمی شود و گاهی به خانواده ها و دوستان می رسد. مثلا فردی به علت مشکلاتی که با همسر و فرزندانش دارد، این کار را چندین بار انجام داده، در صورتی که همکاران ما به این نتیجه برسند که قصور از سوی کسی جز خود فرد است، حتما با او هم وارد گفت و گو می شوند و مشاوره خود را با اطرافیان خودکشی کرده ادامه می دهند.
تا چه مدت این افراد تحت نظر همکاران شما هستند؟
مشاوره ها از روزی یک بار شروع می شود، با هفته ای دو بار و سپس یک بار ادامه دارد و تا 6 ماه یک بار هم اتفاق افتاده است. همه این ها بستگی به خود فرد، خانواده و اطرافیانش دارد. ولی آن چه مشخص است تا زمانی که بچه های ما از این موضوع که فرد از خودکشی کاملا صرف نظر کرده، مطمئن شوند، مشاوره های دوره ای خود را ادامه می دهند. البته این مهم را هم بگویم که ما به شدت در بحث پرسنل و اعتبار برای حقوق با مشکل کمبود بودجه مواجه هستیم، که چنان چه مشکلات مان در این باره حل شود، طبیعتا پرسنل مان می توانند زمان و انرژی بیشتری برای فرد بگذارند.
نیروهایی که با افراد خودکشی کرده در ارتباط هستند، همگی دکترای روان شناسی دارند؟
بعضی از آن ها بله، برخی دیگر نیز کارشناسی ارشد این رشته هستند، ولی موضوعی که برای همه کارکنان این اورژانس یکسان و اجباری است، برگزاری کلاس ها و دوره های مخصوص است. این دوره ها در زمان های منظم و در تمام استان ها برای کارکنان این اورژانس برگزار می شود. اتفاقا نکاتی که در این دوره ها به کارشناسان آموزش داده می شود، تاثیر زیادی در ارتباط با افراد خودکشی کرده دارد، همان طور که در خودکشی دختری که پیش تر گفتم تصمیم داشت خود را از روی پل پرتاب کند، صحبت های این مددکار که تازه دوره دیده بود، تاثیر زیادی داشت.
در برخی از پرونده های بزهکاران این جمله از متهم شنیده شده که تحت تاثیر خودکشی یکی از عزیزانش دست به جنایت زده است. به این صورت که در کودکی خودکشی را دیده و در بزرگسالی تحت تاثیر آن صحنه ها فردی را حلق آویز کرده است. اورژانس اجتماعی برای کمک به خانواده های افرادی که خودکشی کرده اند نیز برنامه ای دارد؟
اطرافیان فردی که خودکشی کرده اند، گاهی بیشتر از خود فرد نیاز به روان درمانی دارند. مثلا فردی که خودکشی کرده، فرزند کوچکی دارد که این صحنه را دیده است یا برادر و خواهر کوچک یک فرد، شاهد حلق آویز شدن فرد بوده اند، این افراد چه خودکشی شان منجر به مرگ شود چه نشود، رو اطرافیان شان که سن کمی دارند، تاثیرگذار خواهندبود.
چگونه به این افراد کمک می شود؟
همان طور که از فرد خودکشی کرده دعوت می کنیم به محل استقرار سازمان در هر استان بیاید، از اطرافیان این افراد در صورتی که نیاز به مشاوره داشته باشند، دعوت می کنیم و همکاران مان به آن ها نیز مشاوره کاملا رایگان می دهند.
چگونه این افراد را شناسایی می کنید؟
اگر خانواده فرد باشند که در جریان مشاوره دادن به خود فرد، از مشکلات خانواده او درباره این موضوع نیز باخبر می شویم و از آن ها دعوت می کنیم. اگر از اطرافیان فرد باشد نیز به شیوه های دیگر شناسایی انجام می شود. به عنوان مثال در مدارس وقتی دانش آموزی خودکشی می کند، شیوه شناسایی کاملا متفاوت است.
در مدارس به چه صورت است؟
در مدارس وقتی یک دانش آموز خودکشی می کند، مددکاران ما با حضور در محل و صحبت با اولیای مدرسه، دانش آموزانی را که پس از آن حادثه دچار تغییر رفتار شده اند، معرفی کرده و مددکاران و روان شناسان ما با آن ها صحبت می کنند.
مراجعان اورژانس اجتماعی درباره خودکشی چقدر است؟
اورژانس اجتماعی هرچقدر هم خودش تبلیغات کند، باز هم تا زمانی که رسانه ها به ویژه رسانه های تصویری تبلیغی درباره آن نکنند، به تنهایی نمی تواند به مردم جامعه شناسانده شود و مورد استفاده مردم در آسیب های اجتماعی قرار بگیرد. در تمام کشورهای پیشرفته رسانه های تصویری و شبکه های مختلف تلویزیونی مدام همکاران ما را تبلیغ می کنند و همان قدر که در این جا چیپس و پفک تبلیغ می شود، در آن جا آگهی های تبلیغاتی این افراد پخش می شود.
در خیلی از موارد خودکشی که در شهر اتفاق می افتد، پلیس به علت برهم زدن نظم عمومی اقدام به بردن فرد می کند. اورژانس اجتماعی با این موضوع برخورد نمی کند؟
اتفاقا در هر موردی که همکاران ما حضور داشته اند، با توجه به همان آموزش هایی که پیش تر گفته شد، همکاران ما با پلیس صحبت می کنند و خواهش می کنند فرد را به ما بسپارند و با خودشان نبرند. این در حالی است که اگر همکاران ما در محل نباشند، ممکن است فرد را با خود ببرند، کما اینکه بارها نیز این اتفاق افتاده است. بنابراین از مردم تقاضا داریم به محض این که با چنین صحنه هایی مواجه شدند، حتی اگر اورژانس، پلیس و آتش نشانی هم در محل حضور داشتند، به حساب این نگذارند که دیگر نیازی به وجود ما نیست. حتما با 123 تماس بگیرند.
تاکنون راجع به این مسئله با پلیس به مشکل برخورده اید؟ مثلا فرد را به شما نسپارند؟
ببینید پلیس هم تقصیری ندارد. وقتی فرد در خیابان دست به چنین عملی زده؛ یعنی در یک مکان عمومی دست به این عمل زده اند؛ یعنی نظم عمومی را بر هم زده است. اگر خودکشی به خودی خود جرم نیست، برهم زدن نظم عمومی شهر جرم است. ایجاد رعب و وحشت میان مردم جرم است.
به همین دلیل پلیس هم وظیفه خود می داند که او را به عنوان مجرم (نه برای خودکشی بلکه برای برهم زدن نظم شهر) با خود ببرد. ولی هر بار این مشکل با صحبت حل شده و ما فرد را تحویل گرفته ایم، پس از صحبت و مشاوره او را تحویل خانواده اش داده ایم. ولی جواب سوال شما این است که خیر. تاکنون به مشکل برنخورده ایم و پلیس فرد را به ما سپرده است.
