نقش رستم نام آلبوماي باستانی در روستای زنگیآباد واقع در شمال شهرستان مرودشت استان فارس ایران هست که در فاصلهٔ ۶ کیلومتری از تخت جمشید قرار دارد.نقش رستم نام آلبوم اي باستانی در روستای زنگی آباد واقع در مرودشت استان فارس هست
شیراز، شهر تاریخی جالب هاست، از تخت جمشید گرفته تا پاسارگاد، سعدیه و حافظیه وغیره و غیره که اگر بخواهیم همۀ ي آن ها را نام ببریم، باید یک فهرست بلند بالا از آن ارائه بدهیم. یکی از آثار باستانی اي که در این جا قصد معرفی آن را به شما داریم، نقش رستم هست.
نقش رستمنقش رستم نام آلبوم اي باستانی در روستای زنگی آباد واقع در شمال شهرستان مرودشت استان فارس ایران هست که در فاصلهٔ ۶ کیلومتری از تخت جمشید قرار دارد. این محوطهٔ باستانی یادمان هایي از عیلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را در خود جای داده هست و از حدود سال ۱۲۰۰ پیش از میلاد تا ۶۲۵ میلادی همواره مورد دقت بوده هست
زیرا آرامگاه چهار تن از پادشاهان هخامنشی، نقش برجستههاي متعددی از وقایع مهم دوران ساسانیان، بنای کعبه زرتشت و نقش برجستهٔ ویران شدهاي از دوران عیلامیان در این مکان قرار دارند و در دورهٔ ساسانی، محوطهٔ نقش رستم از نظر دینی و ملی نیز اهمیت بسیار داشته هست.
نقش رستم در فاصلهٔ ۶ کیلومتری از تخت جمشید قرار دارددر قبل، نام این مکان سه گنبدان یا دوگنبدان بوده هست که در میان مردم منطقه، به نام هاي کوه حاجی آباد، کوه استخر یا کوه نِفِشت نیز خوانده می شد و احتمالاً نام نقش رستم پس از آنکه ایرانیان بین رستم، پهلوان شاهنامه و سنگ نگارههاي شاهان ساسانی ارتباط برقرار کردند به این مکان داده شد.
قدیمیترین نقش موجود در نقش رستم مربوط به دورهٔ عیلام هست که نقش دو ایزد و ایزدبانو و شاه و ملکه را به عکس کشیده بود ولی بعدها در دورهٔ ساسانی، بهرام دوم بخشهایي از آن را پاک کرد و نقش خود و درباریانش را به جای آن تراشید.
چهار آرامگاه دخمهاي در سینهٔ کوه رحمت کنده شدهاند که متعلق به داریوش بزرگ، خشایارشاه ، اردشیر یکم و داریوش دوم میباشند که همۀٔ آنها از ویژگیهاي یکسانی برخوردارند. اردشیر بابکان اولین کسیست که در این محوطه، سنگنگارهاي تراشید و صحنهٔ تاجگیریاش از دست اهورامزدا را ثبت کرد.
پس از وی نیز شاهان ساسانی صحنههاي تاجگذاریشان یا شرح نبردها و افتخارتشان را بر سینهٔ کوه نقش کردند. این که اردشیر و پسرش شاپور دوم نقشبرجستههایي را در کنار نقشبرجستههاي همتایان هخامنشی خود در نقش رستم تراشیدند، احتمالاً نشان از راهکردی فرهنگی و سیاسی در تقلید از قبل داشتههست
محوطهٔ نقش رستم از نظر دینی و ملی اهمیت بسیار داشته است کعبه زرتشتکعبهٔ زرتشت نام بنای سنگی چهارگوش و پلهداری در محوطهٔ نقش رستم هست. فاصلهٔ کعبهٔ زرتشت تا کوه، ۴۶ متر هست و دقیقاً روبهروی آرامگاه داریوش دوم قرار دارد و شکلش مکعب مستطیل هست و تنها یک در ورودی دارد. جنس مصالح این بنا از سنگ آهک سفید میباشد و بلندی آن حدود ۱۲ متر هست که با احتساب پلههاي سهگانه به ۱۴٫۱۲ متر می رسد و ضلع هر قاعدهٔ آن، حدود ۷٫۳۰ متر درازا دارد.
این بنا در دورهٔ هخامنشی ساخته شده و از نام بنا در آن دوران اطلاعی در دست نیست ولی در دورهٔ ساسانی به آن بُن خانک گفته میشده و نام محلی این بنا هم، کُرنایمنزل یا نقارهمنزل بوده و اصطلاح کعبهٔ زرتشت در دوران جدید و از حدود قرن چهاردهم میلادی به این بنا اطلاق شدههست. تا امروز حدس میزدند کاربرد
این بنا، محل نگه داری کتاب اوستا و اسناد حکومتی یا محل گنجینه دربار و یا آتشکده معبد بودههست. اما غیاث آبادی با تحقیقات خود مدعی هست این بنا با مقایسه با تمامی بناهای گاهشماری «تقویم» آفتابی در سرتاسر دنیا، پیشرفته ترین، دقیقترین، و برترین بنای گاهشماری آفتابی دنیا هست.
نقش رستم, یادمان هایی از عیلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را در خود جای داده استاین در حالی هست که تا قبل از این بنا هم «چارطاقیها» در نقاط گوناگون ایران احداث شده بودند و همین وظیفه را با شیوهای بسیار ساده اما دقیق و حرفهاي بر عهده داشتند. تمامی بناهای گاهشماری آفتابی در دنیا فقط می توانند روزهای خاصی از سال «مثل روزهای سرفصل» را مشخص کنند و حتی با سال خورشیدی هم تنظیم نیستند.
اما این بنا با دقت و علمی که در تولید آن اجرا شده، قادر هست تعداد زیادی از جزئیات روزهای گوناگون سال و ماهها را مشخص کند. زرتشتیان با بهرهگیری از این بنا میتوانستند تعداد زیادی از مناسبتها و جشنهای سال را روز به روز دنبال کنند و از زمان دقیق آن ها آگاه شوند.تعداد زیادی از بناهای چارطاقی در سطح کشور «به تصور آتشکده» یا به طور کامل تخریب شده و یا تغییر کاربری داده شدههست.
بر بدنهٔ شمالی، جنوبی و خاوری این برج، سه کتیبه به سه زبان پهلوی ساسانی، پهلوی اشکانی و یونانی در دورهٔ ساسانیان نوشته شدههست که یکی به شاپور اول ساسانی و دیگری به موبد کرتیر تعلق دارند و چنانکه والتر هنینگ گفتههست،
«این کتیبهها مهمترین سند تاریخی از دورهٔ ساسانی میباشند. ساختمان کعبهٔ زرتشت از نظر تناسب اندازهها، خطوط و زیبایی خارجی، بنای زیبایی هست که از نظر اصول معماری نمی تواند مورد ایراد قرار گیرد.
تصاویر نقش رستمدر قبل، نام نقش رستم, سه گنبدان یا دوگنبدان بوده هست
عکسهای نقش رستم