میدان های زیرزمینی در تهران روز به روز در حال افزایش میباشند، هزینه های کلان برای احداث این میدان ها و بلااستفاده بودن انها میتواند نوعی نگرانی را در ذهن مردم پدید آورد. پلاازاي وليعصر«ع» يکي از تازهترين تغييراتي هست که در راستاي اصلاح ميدانهای شهر تهران، سر از زمين درآورده هست اما کارشناسان زيادي آن را تأييد نميکنند.
وقایع اتفاقیه نوشت: سولماز حسينيون، دکتري طراحي شهري از دانشگاه ملبورن و متخصص مديريت بحران شهري، در گفتوگو با ايلنا ضمن انتقاد از طراحي ميدانهای شهر تهران به ميدان وليعصر«ع» اشاره کرد و گفت: اگرچه اسم ميدان وليعصر«ع» را ايوان گذاشتند اما برزمینه تعاريف ايوان نبوده و در حقيقت گودال هست.
او اين طرح را نمادي از تفکر ماشینمحور شهردار دانست و گفت: «بردن شهروندان به زيرزمين به اين معناست که تردد اتومبیل از انسانها اهميت بيشتري دارد و با اين کار به مردم بياحترامي کردند. دیدنی هست که اين فاجعه با شعار شهر انسانمحور صورت ميگيرد. باوجوداين باز هم در طراحي ميدان به بار ترافيکي هيچ توجهي نشده هست.»
اين استاد دانشگاه با اشاره به اينکه ميدانهای زيرزميني از نظر مديريت بحران داراي مسائل پيچيدهای میباشند که اصلا به آنها فکر نشده هست، ادامه داد: «در صورت بروز حادثه، اين ميدانهای زيرزميني اصلا قابل بازرسی نبوده و در بحث امدادونجات و تخليه اضطراري داراي نقاط ضعف اساسي میباشند.»
او ادامه داد: «اين در حالي هست در شهر شهر تهران فرونشست زمين بهشدت جدي بوده و سالي 30 سانتيمتر فرونشست داريم که يک رکورد در دنيا محسوب ميشود و در حقيقت نشست زمين تصویرالعملي به تولیدو سازهاي بيرويه هست.»او با تأکيد بر اينکه بردن انسانها به زيرزمين بازي با جان آنهاست،
افزود: «هرچقدر هم که بنا از نظر سازهای محکم باشد، باز هم مديريت بحران لازم لحاظ نشده هست. در ساير کشورهاي دنيا وقتي يکبيستم اين حد فرونشست رخ ميدهد، اقدام به تخليه ميکنند اما در استان تهران هيچکس به روي خود نميآورد.»حسينيون با اشاره به پيامدهاي منفي زيرزمينيکردن فضاهاي عمومي ادامه داد: «يکي از مشکلات اساسي سلامت شهروندان هست.
مردم استان تهران همين همین حالا نيز از کمبود ويتامين D و نور آفتاب رنج ميبرند و در خطر میباشند. کمبود ويتامين D موجب تشديد بيماري اماس و هزاران بيماري ديگر ميشود و يکي از دلايل اصلي آن نبود فضاي عمومي کافي در شهر براي توقف مردم هست.»
طراحي ميدان امام حسين«ع» مردم را به حاشيه راند
اين پژوهشگر شهري در ادامه به زيباسازي ميدان امام حسين«ع» اشاره کرد و گفت: «در اين ميدان بدون دقت به بافت موجود و با يکسري المان تصور کردند، ميتوانند اين مکان را سرزنده کنند اما در حقيقت اين طرح با ديدي از بالا به پايين و بدون دقت به شرايط واقعي انجام شد و در عمل شاهد هستيم که تصميمگيريشان با شکست مواجه شد.»
او افزود: «در طراحي ميدان امام حسين«ع» هيچ توجهي به فرايندها و روابط موجود نشده هست و بدون دقت به خواست مردم اقدام به آن کردند، درحاليکه خود مردم و شهر میباشند که ميگويند هر مکاني به چه چيزي نياز دارد.»حسينيون با بیان این که با اينگونه اقدامات مردم را بيشازپيش به حاشيه ميرانيم،
ادامه داد: «شهردار و مسئولان شهري از اصطلاح مشارکت طراحي از پايين به بالا مفید بهره گیری ميکنند اما در عمل همۀ طرحها با نگاهي آمرانه و از بالا به پايين هست.»
ميدان هفتتير يا لانه مورچه
او با اشاره به اينکه در ميدان هفتتير در حال انجام پروژهای میباشند که ماهيت آن مشخص نيست، تصريح کرد: «به خيال خود دارند از پتانسيلهای مترو بهره گیری ميکنند. ايده اصلي اين هست که ما زمين را به دلیل ميدان سوراخ کرديم، حال ادامه و گسترشش میدهيم و مردم را زير زمين ميبريم و باز هم اتومبيلها راحتتر ميتوانند
تردد کنند و اين لانه مورچه را گستردهتر میکنيم. اين سرنوشتي هست که ساير ميدانِهای استان تهران همچون ونک، هفتتير و آزادي نيز به آن دچار خواهند شد.»
طراحي ميدان انقلاب در شأن آن نيست
حسينيون در ادامه طراحي ميدان انقلاب را سطحي دانست و افزود: «به نظر ميرسد اين طرح فقط تغيير نماد وسط ميدان هست و در شأن ميدان انقلاب که در تاريخ استان تهران نقش مهمي دارد، نيست، هرچند در استان تهران اصلا چيزي به نام ميدان در معناي تخصصياش وجود ندارد و مکانهايي که با اين نام شناخته ميشوند درواقع فلکه عبوري میباشند.»
او ادامه داد: «براساس طراحي شهري ميدان فضاي عمومي هست که مردم در آن حضور مؤثر دارند و به نامهايي همچون پلاتزا يا پياتزا و… ناميده ميشود. براي مثال، نقش دنیا يک ميدان هست زيرا کارکردهاي مردمي داشته و مکث و سکون در آن رخ ميدهد.»
بيدقت به تجربيات جهاني
به گزارش پارس ناز او در پايان شهردار شهر تهران را به تجربيات جهاني بيدقت دانست و گفت: «در آمريکا مالها دارند، شکست ميخورند و خردهفروشي دوباره در حال رونقگرفتن هست اما در ايران بدون دقت به تجارب جهاني در طوفان مالسازي گير افتادهاند و اين درحالي هست که شاهديم که مالها و مغازهها خالي بوده و در حال ورشکستگي میباشند اما باز هم ميسازند.»