چرا ترکیه برای توریست‌های ایرانی، بدون جایگزین است؟
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین؛ در میزگردی که تابستان ۹۵ در کافه‌خبر با حضور اکبر غمخوار، عضو هیئت مدیره انجمن خدمات گردشگری استان تهران و اردشیر اروجی، کارشناس برنامه ریزی گردشگری و مدیرکل سابق دفتر آمار و برنامه‌ریزی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برگزار شد، به موضوع اقبال ترکیه برای گردشگران ایرانی پرداختیم.
بخشی‌هایی از این میزگرد را در ادامه بخوانید؛
یک نظر خواهی در خبرآنلاین داشتیم، این بود که مردم چه مقاصدی را برای سفر انتخاب می کنند، اکثر نظرها ترکیه را مدنظر داشتند. دلیل این همه اقبال به ترکیه چی هست؟
غمخوار: اول از همه اینکه قیمت تورها و هتل ها برای ایرانیان در ترکیه ارزان و مناسب است. دوم اینکه ویزا لازم نیست. پروازهای زیادی به ترکیه وجود دارد و امکانات خرید و غذای حلال در ترکیه وجود دارد. نکته مهم دیگر این است که فرهنگ مهمان نوازی در ترکیه خوب است و برخورد آنها با ایرانیان مناسب است. در ضمن در ترکیه همه امکانات اعم از پارک آبی، مرکز خرید، مراکز تفریحی، طبیعی و تاریخی برای گروه سنی مختلف وجود دارد. نکته دیگر این است که تعداد زیادی از جمعیت ایران آذری زبان هستند و زبان ترکی را می فهمند، امکان دیالوگ و مراودات فرهنگی برای ایرانیان فراهم است.
کشورهای جایگزین چقدر می توانند این رابطه را خوب حفظ کنند؟
غمخوار: گرجستان و آذربایجان نقششان را خوب بازی می کنند. حتی روسیه هم می تواند نقش خوبی داشته باشد. در برنامه هایی که دیده می شود، پیش بینی شده امسال بالای ۱۰۰ هزار نفر به روسیه سفر کنند.
اروجی: باید بگویم، این مسئله خیلی نکته جالبی است، ایرانیان ژنتیکی به ترکیه علاقه مند هستند. چرا؟ بخاطر اینکه آنکار که پایتخت ترکیه هست و در دوره هخامنشی بین شوش و سارد مهم ترین بزرگراه زمان هخامنشی را داشتیم که پیک ها رفت و آمد می کردند و به بهترین شبکه راهی هخامنشی معروف است. آنکارا یکی از راه های هخامنشی بود. بر فرض اینکه در کشورهای همسایه همه فاکتورهایی که جناب آقای غمخوار فرمودند مساوی باشد، بخاطر حس ژنتیکی که ایرانیان به ترکیه دارند باز هم ترکیه را انتخاب می کنند. ترکیه زمانی جز سرزمین ایران بود. کانال سوئدی در زمان هخامنشی ها بوده و سنگ نوشته هایی در ترکیه وجود دارد که در زمان هخامنشیان به دستور خشایار شاه نوشته شده است. ترکیه گذشته تاریخی دارد. هرچند در دوره عثمانی مراحلی را طی کرد ولی در کشور ایران این حس هموطنی به شکلی در ترکیه ایجاد می کند و با ترکیه چنین ارتباطی می توان داشت.
یعنی این علتی که می فرمایید، خارج از بحث زیرساخت ها و امکانات در ترکیه است؟
اروجی: بله، علاوه بر فاکتورهایی که آقای غمخوار اشاره کردند این یک حس نوستالژیک هست. اگر فرض کنیم در همه کشورها این فاکتورها مساوی باشد، حالا ایرانیان کدام کشور را ترجیح خواهند داد؟ مسلما ترکیه را ترجیح می دهند. بخاطر حس نوستالژیک و ژنتیکی و سابقه فرهنگی که از گذشته بوده است.
غمخوار: یک فرهنگ و تاریخ مشترکی بین ایران و ترکیه وجود دارد. اکنون خیلی از سنگ نوشته هایی که در مساجد ترکیه هست ایرانی است. تفاهم فرهنگی بین دو کشور وجود داشته و دوم اینکه ترکیه کشور ارزانی است و امکانات خوبی دارد. آنها برای جذب گردشگر ایرانی قیمت اقامت و هواپیما را کاهش دادند ولی خرید و مخارجی که ایرانی ها در آنجا دارند را افزایش داده اند. در این اقدام هم کاملا موفق بوده اند، یعنی زمانیکه تور را ارزان گذاشتند استقبال از تورها بیشتر شد. دوم اینکه، محصولاتی را در سطح بین المللی عرضه می کنند. برندهای ترک جای برندهای اروپایی و امریکایی را گرفته اند و کیفیت استانداری هم دارند.
یعنی بخشی از استقبال ارزان بودن قیمت تور و پرواز است؟
غمخوار: ارزان بودن پرواز و نداشتن ویزا علت اصلی است. در حقیقت اگر ۴ تا موضوع که باعث می شود مقصد گردشگری مهم باشد را ترکیه دارد. دسترسی آسان(راه های هوایی و زمینی، نداشتن ویزا)، امکان اقامت(ارزان بودن هتل ها)، جاذبه تاریخی و طبیعی و جاذبه خرید در ترکیه وجود دارد. با این حساب هم فال هم تماشا، هم آب و هوای خوب دارد و هم خرید و ... دارد. موضوع بعدی تبلیغات خوب و بسیار گسترده ای است که ترکیه در سال های متوالی انجام داده است. آیا ایرانی ها در خیابان های استانبول بیلبوردی زده اند که ایران را تبلیغ کنند یا در شبکه های تلویزیونی ایران را تبلیغ می کنند؟ خیر ، چنین اتفاقی نیفتاده است. اما ترکیه در شبکه های ماهواره ای، در برخی رسانه ها و خیابان های ایران بیلبورد زده اند و تبلیغ می کنند که مردم به ترکیه بروند.
بحث سریال های شبکه های ماهواره ای هم تأثیر می گذارد؟
غمخوار: بله سریال های شبکه های مختلف هم تأثیرگذارند و حسی را به ایرانیان داده که به ترکیه بروند. البته بنده خیلی موافق اینکه ایرانیان به خارج بروند نیستم، ولی هیچ محدودیتی برای سفر خارجی برای ایرانیان نیست. معتقدم اول باید ایران را شناخت و به نقاط مختلف ایران سفر کرد، چرا که زیبایی هایی را در کشور داریم که خیلی از ترکیه هم چشمگیرتر است. اما علت اینکه مردم کمتر به ایران سفر می کنند این است که قیمت ها مناسب نیست. دوم اینکه تأسیسات زیربنایی مناسبی در مناطق توریستی کشور وجود ندارد و سوم اینکه فصل تعطیلات با آب و هوا مطابقت ندارد، یعنی سواحل زیبای خلیج فارس از بندرعباس تا بوشهر که بسیار زیباست، اما در تابستان بخاطر آب و هوای گرم و شرجی سفر به آنجا مناسب نیست. در فصل زمستان تعطیلات نداریم. باید تقسیم سفر را در کشور حل کرد. در حقیقت اگر تأسیسات زیربنایی و امکانات مناسبی در کشور فراهم شود و سفر ارزان و مناسب برای شهروندان فراهم شود، چرا به خارج سفر کنند؟ شعاری مطرح کرده ام با عنوان «جهانگردی را با ایران گردی آغاز کنید.» مثلا بین شهرکرد و یاسوج خیلی زیباتر از کوه های آلپ است. اما چندنفر از مردم ایران این مسیر را تا حالا رفته اند. یا زندگی عشایر در سیاه چادرهای استان فارس.
اروجی: گردشگری ترکیه در ۱۵ سال به رتبه ۶ رسید باید این یک کشور را آنالیز و تحلیل کنیم و بعد از آن ببینیم چه کارهای باید انجام داد. بعد از اینکه از علاقه مندی ایرانیان نسبت به ترکیه مطلع شدند، اولین استارتی که زده شد «سفر به قونیه و آرامگاه مولانا» بود که ایرانیان به آن علاقه مند بودند. جالب است که مولانا می گوید: «هفت شهر عشق را عطار گشت ما هنوز اندرخم یه کوچه ایم» بعد شیخ عطار نیشابوری یک آرامگاه مختصر از لحاظ گردشگری چقدر از آن استفاده می شود و در معرفی آن چقدر ناقص هستیم. جاذبه پر قدرت فرهنگی و اقتصادی از آن استفاده می شود. بنابراین این زیرکی ها در اقتصاد گردشگری بسیار مهم است. یعنی بحث قونیه را مطرح کرد بعد از آن بحث استانبول پیش آمد و سپس بحث آنتالیا برای قشری از جامعه مطرح شد. گردشگر را از عدد ۱۰ هزار ، ۲۰ هزارنفر ایرانی به ۲ میلیون نفر رساند.
اگر ۳ موضوع امنیت، قیمت و کیفیت باشد باعث جذب گردشگر می شود. اگر هر یک از این ۳ مورد مخدوش شود مانند امنیتی که اکنون دیگر وجود ندارد یا قیمت و کیفیت دچار مشکل شود، گردشگری از بین می رود. در این صورت برای ترویج گردشگری در ایران باید به این ۳ موضوع توجه ویژه ای شود که خداروشکر ایران از امنیت برخوردار است و باید در بخش قیمت و کیفیت تلاش بیشتر شود تا بتوانیم جذب گردشگر را از کشورهای رقیب انجام دهیم. نکته مهم این است که ترکیه توانست در جهان به رتبه ۶ برسد و برنامه ریزی برای رتبه ۵ جهان داشت. ترکیه از طریق گردشگری افتخاراتش را به کشورهای دیگر نشان می دهد و ۳۵ میلیارد دلار از گردشگری کسب درآمد می کند. با توجه به اینکه سابقه تاریخی کشور ایران بیشتر است و از لحاظ تاریخی ۷ هزار سال تاریخ تمدن دارد. اگر سابقه تاریخ سکونت و زندگی دست جمعی را بخواهیم در نظر بگیریم به ۱۲ هزار سال پیش برمی گردد. همچنین تاریخی گسترده ای را که باستان شناسان را بهشت باستان شناسی جهانی تلقی می کنند. کشور ما یکی از ۷ خواستگاه تمدن بشری است، کشور چین، هند، ایران، مصر، یونان و روم جاذبه تاریخی است که جذب گردشگر می کند که در این زمینه کوتاهی کرده ایم.
مشروح این میزگرد را اینجا بخوانید.
۴۷۴۷
