به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، سند توسعه آموزش 2030، در کشور رونمایی شد تا ایران نیز همراستا با کشورهای عضو سازمان ملل متحد، اهداف کار جهانی توسعه پایدار را اجرا کند و یونسکو مسئولیت بخش آموزشی این سند را عهدهدار شده است. در این میان رونمایی چراغ خاموش ازسند آموزش 2030 در کشور منجر به بروز نگرانیهایی ازسوی کارشناسان شده، به گونهای که مهدی زاهدی رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در اظهارنظری از امکان انتشار اسناد و اطلاعات محرمانه کشور سخن گفته است.
رهبران کشورهای عضو سازمان ملل، در سپتامبر 2015 در اجلاس عالیرتبه سازمان ملل تعهد کردند؛ دستور کار جهانی توسعۀ پایدار 2030 را در سیاستگذاریهای کلان خود در سطح ملی از اول ژانویه سال 2016 اجرایی کنند. براین اساس در بخش اهداف آموزشی موضوع آموزش و یادگیری مادامالعمر با کیفیت، برابر و فراگیر برای همه با محوریت یونسکو تعیین شده که ایران نیز متعهد به اجرای آن است. در ادامه این روند نشست عالی رتبه مشورتی در زمینه آموزش 2030 در ایران، در تاریخ 20 آذر امسال توسط کمیسیون ملی یونسکو برگزار و از سند ملی آموزش 2030 رونمایی شد. تعداد 30 کارگروه ملی نیز در ایران تشکیل شد تا مطابق با شرح وظایف خود مسئولیت تهیه سند آموزش 2030 را برعهده بگیرند.
مولفههای کلیدی در برنامه آموزش 2030 عبارتند از: برابری و فراگیر بودن، دسترسی برابر، عادلانه و باکیفیت، برابری جنسیتی، کیفیت آموزش و یادگیری مادام العمر.
در چارچوب عمل 2030 در رابطه با برابری جنسیتی آمده است: ما اهمیت برابری جنسیتی در دستیابی به حق آموزش برای همه را به رسمیت میشناسیم و به همین دلیل تعهد خود را به حمایت از سیاستها، برنامهریزی و محیطهای آموزشی حساس به جنسیت، جریانسازی مسائل مربوط به جنسیت در برنامه درسی آموزش معلمان و از بین بردن تبعیض و خشونت جنسیت محور در مدارس را اعلام میکنیم.
همچنین در برنامه 2030 در رابطه با آموزش شهروندی برای توسعه پایدار به این مباحث اشاره شده است: تضمین اینکه همه یادگیرندگان، دانش و مهارتهای مورد نیاز برای توسعه پایدار را تا سال 2030 کسب کنند. در دنیای معاصر که با چالشهای حل نشده در زمینههای گوناگون اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و زیست محیطی مواجه است، آموزش باید به استقرار صلح و شکلگیری جوامع پایدار کمک کند. بر این اساس، محتوای آموزش باید سبکهای زندگی پایدار، حقوق بشر، برابرسازی فرصتهای اجتماعی برای زنان و مردان، ترویج فرهنگ صلح و عدم خشونت، شهروندی جهانی و احترام به تنوع فرهنگی و مشارکت فرهنگها در تحقق توسعه پایدار را ترویج بخشد. در حالی که طی سالهای اخیر بسیاری از نظامهای آموزشی بازنگریهایی را انجام دادهاند ولی دادهها نشان میدهد تاکنون فقط 50 درصد از کشورهای عضو یونسکو، آموزش توسعۀ پایدار را در سیاستهای آموزشی خود ادغام کردهاند.
راهبردهایی که برای ترویج توسعۀ پایدار تعیین شده بدین شرح است:
توسعه سیاستها و برنامههای مرتبط با آموزش توسعه پایدار و آموزش شهروندی جهانی در نظامهای آموزش رسمی، غیر رسمی و آزاد
آمادهسازی یادگیرندگان در همه سنین با فرصتهای مناسب برای یادگیری مادامالعمر و دانش و مهارتهای مربوط به ایجاد جوامع صلحجو و پایدار
ترویج برنامههای مشارکتی برای یادگیرندگان و معلمان و مربیان در رابطه با آموزش توسعه پایدار و آموزش شهروندی جهانی
تضمین اینکه آموزش نقش کلیدی فرهنگ را در دستیابی به توسعۀ پایدار به رسمیت شناسد و برنامههای آموزشی با توجه به چارچوبهای فرهنگی تهیه شوند
حمایت از توسعه نظامهای ارزیابی قویتر برای آموزش شهروندی جهانی و آموزش برای توسعه پایدار به منظور سنجش مهارتهای شناختی و اجتماعی- رفتاری دانشآموزان و دانشجویان
ترویج اینکه آموزش، فرهنگ صلح و عدم خشونت، گفتگو و تفاهم بین فرهنگی را پرورش دهد.ترویج رویکرد بینرشتهای و با مشارکت ذینفعان مختلف برای تضمین آموزش توسعه پایدار و آموزش شهروندی جهانی در همۀ سطوح و اشکال آموزش
مباحث مربوط به برابری جنسیتی، تربیت شهروند جهانی و ترویج توسعه پایدار در سند آموزش 2030 جزو مباحثی هستند که با اما و اگرها و نگرانیهای بسیاری همراه شدهاند به گونهای که برخی کارشناسان بر این باورند«این سند تضادهای بسیاری با اسناد بالادستی کشور دارد و این در حالی است که در دولت، اجرایی شدن آن تصویب شده و الزامآور است. هدف این سند تقویت و شکلدهی ذهن کودکان و نوجوانان ما به سمتی است که نظام جهانی و امپریالیسم جهانی خواهان آن هستند.»
به اذعان کارشناسان نگاه غربیها به مقوله جهانی سازی در تربیت شهروند جهانی خلاصه شده و این مقولهای است که در سند آموزش 2030 به آن اشاره شده هر چند سعدالله نصیری قیداری دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران معتقد است که واژه شهروند جهانی را حذف کرده و به جای آن شهروند را قرار دادهایم اما طبق سند تحول بنیادین آموزشوپرورش، این وزارتخانه باید در جهت دستیابی دانشآموزان به حیات طیبه و تربیت شهروند ایرانی و انقلابی تلاش کند و به نظر میرسد در این رابطه تعارضاتی میان هدف ذکر شده در سند تحول با آموزش جهانی 2030 وجود داشته باشد.
حجت الاسلام علی ذوعلم از کارشناسان آموزشی در این رابطه با طرح این پرسش که نگاه ما به یونسکو چیست، میگوید: کمیسیون ملی یونسکو در ایران بیشتر مدافع ادبیات یونسکو است و به جای اینکه از این نهاد برای انتقال دیدگاه ایران به جهان استفاده کند، ادبیات آنها را پذیرفته است. سند تحول بنیادین آموزشوپرورش، ادبیات جدیدی از جمله حیات طیبه را خلق کرد اما در سند آموزش 2030 به شهروند جهانی تاکید میشود، شاخصهای شهروند جهانی چیست؟ آیا ما در ایران به دنبال تربیت آن هستیم؟
در پیش نویس چارچوب عمل آموزش جهانی 2030 به سیاست گذاری و تدوین راهبردهایی برای حفاظت از یادگیرندگان، معلمان و پرسنل آموزشی از خشونت در چارچوب ایجاد مدارس عاری از خشونت و اتخاذ رویکردهای مناسب در مناطقی که درگیر جنگ مسلحانهاند، متعهد شدن به حقوق بین الملل بشردوستانه و اجرای آن به عنوان ابزاری برای حفاظت از مدارس به عنوان مکانهای متعلق به جامعۀ مدنی و ترویج پاسخگویی در قبال خشونت در اجرای آموزش 2030 اشاره شده است، موضوعی که برخی کارشناسان آن را با حذف برخی مباحث از جمله تسخیر لانه جاسوسی در کتابهای درسی مرتبط میدانند.
به هر حال سند جهانی آموزش 2030 در بخشهای مختلف تعارضاتی را با ارزشهای حاکم بر ایران دارد، مسئلهای که اجرای آن را با اما و اگرهایی مواجه ساخته است. هر چند این سند نکات مثبتی را در بحث اجباری بودن 9 سال تحصیلی در مدارس و تأکید بر افزایش سالهای اجباری تحصیل، اختصاص منصفانهتر منابع در بین مدارس محروم از نظر اجتماعی ـ اقتصادی و مدارسی که از مزایای اجتماعی ـ اقتصادی بهرهمند هستند، ترویج آموزشهای دوزبانه و چندزبانه در جوامع چندزبانه و شناسایی موانعی که کودکان و جوانان آسیب پذیر را از دسترسی به برنامههای آموزش کیفی دور نگه میدارد و تصمیمگیریهای مؤثر برای رفع آن موانع دارد اما هنوز مشخص نیست که تضادهای این سند با برخی از ارزشها و سنتهای حاکم بر جامعه ایرانی چگونه مرتفع خواهد شد؟
در حالیکه شورای عالی انقلاب فرهنگی در جریان تصویب و اجرای این سند نبوده است، کدام نهاد بالادستی بر نحوه رفع تعارضات این سند با ارزشها و فرهنگهای حاکم بر جامعه نظارت خواهد کرد؟
انتهای پیام/