در دوران یائسگی میزان هورمون ها می تواند بر تخمک گذاری تاثیر بگذارد و سبب بروز تغییراتی در دوره قاعدگی شود.
هرگونه خونریزی بعد از یائسگی غیر نرمال است و باید به پزشک مراجعه شود. اگر چه دوره قاعدگی در طول دوران قبل از یائسگی بی نظم می شود، اما شما باید نسبت به خونریزی های غیر طبیعی آگاه باشید، خونریزی هایی که می تواند نشان از یک مشکل باشد و ربطی به دوران قبل از یائسگی ندارد.
یائسگی و دوران قبل از یائسگی چیست؟
یائسگی به معنای فقدان دوره قاعدگی به مدت یک سال است. سن میانگین برای یائسگی 51 سال است اما محدوده نرمال سنی 45 تا 55 سال است. سال های قبل از یائسگی را دوران قبل از یائسگی می گویند. این اصطلاح به دوران نزدیک به یائسگی دلالت دارد. این فاز معمولا می تواند تا 10 سال به طول بیانجامد. در طول این دوران میزان هورمون ها می تواند بر تخمک گذاری تاثیر بگذارد و سبب بروز تغییراتی در دوره قاعدگی شود.
برخی از تغییرات شایع که در چرخه قاعدگی در دوران قبل از یائسگی اتفاق می افتد، چیست؟
در طول قاعدگی نرمال میزان هورمون های استروژن و پروژسترون با الگویی منظم افزایش و کاهش می یابد. تخمک گذاری در میانه چرخه اتفاق می افتد و خونریزی دو هفته بعد از آن، آغاز می شود. در طول دوران قبل از یائسگی ممکن است میزان هورمون ها از این الگوی منظم پیروی نکند. در نتیجه، شما خونریزی های نا منظم و لکه بینی خواهید داشت. برخی ماه ها ممکن است خونریزی شما طولانی تر و سنگین تر باشد. در برخی ماه ها نیز ممکن است خونریزی کوتاه تر و سبک تری داشته باشید. تعداد روزهای بین پریود می تواند افزایش یا کاهش یابد. برخی ماه ها نیز ممکن است خونریزی اتفاق نیافتد.
چطور می توانم متوجه شوم که خونریزی غیر نرمال بوده است؟
اگر شما متوجه هر یک از تغییرات زیر شدید با پزشک خود در این مورد صحبت نمائید:
- خونریزی بسیار سنگین
- خونریزی که بیش از حد نرمال به طول انجامد
- خونریزی که بیش از سه هفته یک بار اتفاق بیافتد
- خونریزی که بعد از نزدیکی و یا بین پریود ها اتفاق می افتد
برخی از دلایل خونریزی غیر نرمال چیست؟
پولیپ
پولیپ ها معمولا توده های غیر سرطانی هستند که از بافت هایی شبیه به آندومتریوم ایجاد می شود. این بافت ها در داخل رحم قرار می گیرند. آنها به دیواره رحم متصل می شود و یا روی سطوح آندومتریال رشد می کنند. این توده ها می تواند منجر به خونریزی های بی نظم و سنگین شود. پولیپ ها همچنین می توانند در دهانه رحم یا در داخل کانال دهانه رحم رشد کنند. این پولیپ ها می تواند بعد از سکس سبب بروز درد شود.
آتروفی آندومتر
بعد از یائسگی لایه آندومتر بسیار کوچک می شود که این اتفاق نتیجه کاهش میزان استروژن است. این شرایط را آتروفی آندومتر می نامند. این شرایط نیز می تواند سبب خونریزی غیر نرمال شود.
هایپرپلازی آندومتر
در این شرایط دیواره رحم ضخیم می شود و این می تواند سبب خونریزی سنگین و بی نظم شود. هایپرپلازی آندومتر بیشتر ناشی از افزایش بیش از حد استروژن بدون پروژسترون کافی است. در برخی موارد، سلول های دیواره غیر نرمال می شوند. این شرایط را هایپرپلازی غیر معمول می خوانند و می تواند منجر به سرطان رحم شود. اگر هایپرپلازی آندومتر به موقع تشخیص داده شده و درمان شود می توان از بروز سرطان رحم پیشگیری کرد. در خانم هایی که بعد از یائسگی قرار دارند، خونریزی علامت شایعی در سرطان آندومتر محسوب می شود.
خونریزی غیر نرمال چگونه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص خونریزی غیر نرمال در دوران قبل از یائسگی و خونریزی بعد از یائسگی، پزشک سابقه شخصی و خانوادگی شما را بررسی می کند. شما به لحاظ فیزیکی معاینه می شوید. ممکن است یک یا چند مورد از تست های زیر انجام شود:
- بیوپسی اندومتریال: با استفاده از لوله ای نازک، مقدار کمی از دیواره رحم برداشته می شود. این نمونه به آزمایشگاه فرستاده می شود تا زیر میکروسکوپ بررسی شود.
- سونوگرافی(اولتراسوند) ترانس واژینال: از امواج صوتی استفاده می شود تا تصویری از ارگان های لگن فراهم شود، برای این منظور دستگاهی در داخل واژن قرار می گیرد.
- Sonohysterography: مایعی از طریق تیوب وارد رحم می شود که به آن کاتتر گفته می شود، سپس تصاویر اولتراسوند از رحم ایجاد می شود.
- هیسترسکوپی: لوله ای نازک که به پایانه آن دوربین متصل شده است و به آن هیسترسکوپ می گویند، این دستگاه وارد واژن می شود و دهانه رحم را باز می کند. هیسترسکوپ این امکان را فراهم می کند تا داخل رحم رویت شود.
- اتساع و کورتاژ: دهانه رحم باز می شود. بافت حاصل از دیواره رحم برداشته می شود. این بافت به آزمایشگاه فرستاده می شود و زیر میکروسکوپ بررسی می شود.
برخی از این تست ها در مطب پزشک انجام می شود. سایر تست ها در بیمارستان و مراکز جراحی انجام می شود.
درمان معمول برای خونریزی غیر نرمال چیست؟
درمان برای خونریزی های غیر نرمال قبل از یائسگی و بعد از یائسگی بستگی به علت خونریزی دارد. اگر توده هایی مانند پولیپ منجر به خونریزی شده باشد، ممکن است برای حذف آن نیاز به جراحی باشد. آتروفی آندومتر می تواند با دارو درمان شود. هایپرپلازی آندومتر می تواند با پروژستین درمان شود زیرا سبب فرو ریختن آندومتر می شود. با استفاده از هیسترسکوپی و اتساع و کورتاژ بخش های ضخیم شده آندومتر می تواند حذف گردد. خانم های مبتلا به هایپرپلازی آندومتر در خطر ابتلا به سرطان آندمتر قرار دارند. در نتیجه این افراد باید به طور منظم بیوپسی آندومتر بدهند تا مطمئن شوند که هایپرپلازی درمان شده و باز نمی گردد. در بیشتر موارد سرطان آندومتر با جراحی درمان می شود (معمولا هیسترسکوپی همراه با حذف غدد لنفی). در مورد انتخاب های درمانی خود با پزشک مشورت نمائید.
