امروزه سزارین به یکی از مطمئنترین جراحیها تبدیل شده است. با این وجود، میزان مرگومیر آن، هفت برابر زایمان طبیعی است.
علیرغم وجود عوارض بسیار زیاد سزارین در مقایسه با زایمان طبیعی، دلایلی نظیر ترس از درد، اضطراب، سلامتی جنین و ... موجب شده است تا بخش زیادی از این عملها، به درخواست مادران و نه با دلایل پزشکی، انجام شود. عوارضی نظیر تب، سرفه، گلودرد، درد عضلانی، تنگی نفس، عدم توانایی راه رفتن و رنگ پریدگی در مادر و تولد زودرس، تاکی پنهگذرای نوزادی و پرفشاری مقاوم ریوی در نوزاد، تنها بخشی از عوارض سزارین است.
با توجه به آمار تکاندهنده عمل سزارین در ایران و بر اساس گزارشات مراکز بهداشت جهانی، میزان انجام عمل سزارین در ایران، بسیار بالاتر از میانگین جهانی است (در ایران حدود۴۵% که میزان مورد انتظار آن ۱۵% است.) رشد سزارین در سالهای اخیر بیشتر ناشی از عوامل غیر مامایی شامل افزایش استفاده از فناوری در زایمان طبیعی، ترس از شکایت بیماران، محرکهای مالی، ترجیح پزشکان و آموزش و تمرین در پزشکی و درخواست مادران، یکی از دلایل عمده آن است. دلایل مادران برای انتخاب عمل سزارین، سلامتی جنین، ترس از درد، فشار روانی و اضطراب، کوتاه شدن زمان زایمان و ... است اما آیا این دلایل در قیاس با عوارض آن، منطقی به نظر میرسد؟
امروزه سزارین به یکی از مطمئنترین جراحیها تبدیل شده است. با این وجود، میزان مرگومیر آن، هفت برابر زایمان طبیعی است. اگرچه میزان ایمنی در هر نوع زایمان، بستگی به مهارت عامل زایمان دارد اما زایمان به طریق سزارین، خود یک عامل خطر جهت ایجاد آسفیکسی (اختلال در اکسیژنرسانی بافتی) محسوب میشود. علاوه بر این، دیگر خطرات آن برای نوزاد، شامل تولد زودرس، تاکی پنهگذرای نوزادی (اختلال تنفسی ناشی از تأخیر در بازجذب مایع باقیمانده از زمان جنینی در ریهها)، پرفشاری مقاوم ریوی در نوزاد، آسیبهایی نظیر جراحت، کبودی یا صدمات دیگر است. درصد کمی از نوزادانی که از این طریق متولد میشوند، یک یا دو روز پس از تولد، مشکل تنفسی دارند و شایعترین علت آن، تاکی پنهگذرای نوزادی است که وجود مایع در ریه، منجر به تاکی پنه، ناله و ... میشود و ممکن است نیاز به اکسیژن داشته باشد و یا تهویه ریههای نوزاد بهطور کامل صورت نگیرد. عوارض اصلی آن برای مادر، شامل آندومیومتریت (عفونت رحمی پس از زایمان)، خونریزی، عفونت مجرای ادرای و تروموآمبولیسم (تشکیل لخته خون در رگ، حرکت آن به جای دیگر و مسدود نمودن آن) است و همچنین طی مطالعاتی که در مقایسه عوارض پس از زایمان طبیعی و سزارین انجام شده است، عوارضی نظیر تب، سرفه، گلودرد، درد عضلانی، تنگی نفس، عدم توانایی راه رفتن و رنگ پریدگی در مادران سزارین شده، بیشتر است. این مشکلات میتواند ناشی از عوامل نامساعد مامایی که به سزارین منجر شده، عوارض داروهای بیهوشی و... باشد. البته در مواردی که به تشخیص پزشک سزارین صورت میگیرد، قطعاً عوارض یاد شده بر خطراتی که ممکن است برای مادر و نوزاد ایجاد شود، ارجحیت دارد اما آیا با وجود این عوارض، درخواست انجام عمل سزارین توسط مادر، منطقی بهنظر میرسد؟