آتش نشانی با تمام خطرات پیش بینی نشده اش

هیچ کس حادثه‌ی ۳۰ دی تهران در مرکز شهر و ساختمان پلاسکو را فراموش نخواهد کرد. همچنین یاد و خاطره‌ی آتشنشانان قهرمانی که در این حادثه جان خود را از دست دادند.
شاید درس‌های بسیاری بتوان از این حادثه گرفت، اما یک نتیجه‌ی واضح داشت، و آن خطرات بالقوه و بالفعل شغل آتشنشانی است.
آن چه اکثرا جان آتشنشانان را می‌گیرد، ریزش ساختمان‌ها و انفجارهایی است که آتش سرکش با خود به همراه دارد. سایر آتشنشانان از حمله‌ی قلبی و سکته‌ای که از سختی کار و استرس همراه آن است جان می‌دهند.
هر کسی که یک ساختمان در حال سوختن را دیده باشد، بهتر می‌تواند خطرات آتشنشان بودن را تصور کند. اگر یک آتشنشان در شعله‌های آتشی که از کنترل خارج است به دام بیافتد، ممکن است تا حد مرگ بسوزد یا خفه شود؛ سقفی که در حال سوختن است ریزش کند و بیافتد، در بازافروختگی آتش گیر کند یا در زیر آوار ساختمان برایش جهنم درست شود.
خطرات دیگری هم وجود دارند که به این وضوح قابل مشاهده نیست. مانند تصادف با ماشین در صحنه‌ی حادثه در یک اتوبان یا برق گرفتگی در صورت تماس نردبان فلزی با سیم‌های برق. بسیاری از آتشنشانان جان خود را حین اعزام به صحنه‌ی حادثه از دست می‌دهند.
اما آن چه می‌خواهیم در این مقاله به نظر شما برسانیم، بیماری‌هایی است که محققان آن را با این شغل مرتبط دانسته‌اند و ۹۰٪ مرگ‌هایی که بر اثر بیماری‌های این شغل رخ داده‌اند را تشکیل می‌دهند – بیماری‌های قلبی و سرطان.
مطالعه‌ای سه ساله بر روی آتشنشانان کالیفرنیا نشان داد که آتشنشانان، مقام دوم را در آسم شغلی دارند. مقام اول متعلق به آبدارچی‌ها و افرادی است که در زمینه‌ی نظافت فعالیت می‌کنند. آن‌ها دریافتند نیمی از موارد آسم به دلیل استنشاق مواد حساسیت‌زاست که این آمار بیش از چیزی است که پیش از این تصور می‌شد.
بعضی از آتشنشانان در حین ماموریت خفه شده‌اند، حتی در شرایطی که آتشی نبوده است. مثلا در شرایطی که می‌خواستند لاشه‌ی حیوانی را از یک لجنزار بیرون بکشند و به دلیل استنشاق گاز کربن منواکسید فوت کرده‌اند.

بیماری‌های قلبی – چه در حین انجام وظیفه رخ دهد و چه سال‌ها بعد از آن – می‌تواند به دلیل استرس شغلی باشد. محققین گفتند: آتشنشانی می‌تواند شغلی بسیار پراسترسی باشد. محیط کاری این شغل غیر قابل کنترل و بسیار دشوار است و می‌تواند دمای آن به هزاران درجه‌ی سانتی‌گراد برسد.
آن‌ها از سر تا پا لباس‌های محافظی می‌پوشند که از اکثر لباس‌های زمستانی سنگین‌تر است، بین ۳۴ تا ۴۰ کیلوگرم وسایل با خود حمل می‌کنند که وسایل تنفسی نیز شامل آن است. به علاوه، با مقدار بسیار بالای آدرنالین کار می‌کنند و از نظر فیزیکی فشار بالایی بر روی آن‌ها است. این میزان از فشار و استرس خطرناک است و باعث می‌شود تا یک آتشنشان مستعد به حمله‌ی قلبی یا سکته در حین کار شود.
علاوه بر آن، طبیعت این شغل یعنی قرار دادن خود در وضعیتی دردناک که بین مرگ و زندگی هستید، که می‌تواند منجر به افسردگی یا اختلال استرسی پس از ضایعه‌ی روانی شود.
یکی از آتشنشانانی که در این مطالعه شرکت داشت و ۲۰ سال در این شغل بود گفت: در طول کار هر آتشنشانی زمان‌هایی است که کمکی از دستش برنمی‌آمده و فردی جان خود را از دست داده است.
این آتشنشان از خاطره‌ای گفت که در ماموریتی برای نجات جان یک نوجوان که با ماشین از تپه پرت شده بود قرار داشت: او تنها ۱۷ یا ۱۸ سال داشت و به همان دبیرستانی می‌رفت که من رفته بودم. تنها ۴ یا پنج دقیقه زمان برد که او را از زیر ماشین آزاد کنیم. داشتیم با او حرف می‌زدیم که مرد. نتوانستیم به سرعتی که باید ماشین را برگردانیم. ماشین بر روی بدنش داشت می‌لغزید و او به اطراف نگاه می‌کرد. نگاه خاصی در چشمان افراد در این لحظه‌ها است. رنگ پوستشان خاکستری می‌شود و با یک نگاه خاص به شما نگاه می‌کنند که آن نگاه را می‌شناسید. این حادثه برای ۱۰ سال پیش است و از مواردی است که من همیشه به آن فکر می‌کنم.

همچنین آتشنشانان در خطر بالاتری نسبت به بعضی از انواع سرطان قرار دارند. مانند سرطان مثانه و لنفوم – چیزی که بعضی محققین آن را به مواد سمی‌ای که آتشنشانان در ساختمان‌های در حال سوختن با آن روبرو هستند نسبت می‌دهند. با این که داشتن لوازم تنفسی و مخازن هوای اضافی برای آن‌ها اجباری است، اما با این حال تمام این امکانات حفاظتی از ورود مواد سمی جلوگیری نمی‌کنند – موادی مانند بنزن، پنبه‌ی نسوز و هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای. در یک آتش‌سوزی ، پلاستیک و موادی مانند فوم و پارچه‌های مصنوعی وجود دارد، چیزهایی که ۳۰ سال پیش نداشتیم و این‌های به شدت خطرناکند. با این حال، آتشنشان‌ها از تمام این مسائل چشم‌پوشی می‌کنند.
در آتش‌های سرکش، نمی‌توان با مخازن هوا از آتشنشانان محافظت کرد. چون از نظر بدنی نمی‌توانند از پس وزن اضافی آن‌ها بربیایند و نمی توان هر ۴۰ دقیقه آن مخازن را پر کرد.

آتشنشان در برابر خطراتی قراردارند که کادرهای درمانی نیز با آن روبرو هستند. ممکن است آتشنشانان دچار بیماری‌های مسری مانند هپاتیت، اچ‌آی‌وی، سل، و مننژیت شوند. برای کاهش احتمال سل، از آتشنشان‌ها خواسته می‌شود تا وقتی حادثه در محیط‌های تجاری یا مسکونی است، از لوازم تنفسی استفاده کنند. همچنین به هنگام ارائه‌ی کمک‌های اولیه یا خارج کردن افرادی که آسیب شدید دیده‌اند، می‌توانند با خون یا مایعات دیگر بدن مجروح تماس پیدا کنند و برای محافظت از خودشان باید تمام مدت از دست کش استفاده کنند.
حتی اگر از همه‌ی این قواعد برای محافظت خودشان استفاده کنند، باز هم ممکن است با مایعات بدن فرد تماس پیدا کنند. یکی از آتشنشانان تعریف می‌کرد که در حین کمک به یک فرد، آب دهانش به داخل چشم آتشنشان ریخت. خوشبختانه بعد از آزمایشات برای بیماری‌های مختلف، نتایج منفی بودند.
در حین عملیات، آسیب دیدن برای یک آتشنشان به راحتی اتفاق می‌افتد، حتی اگر از نظر آمادگی جسمانی در وضعیت مناسبی باشد. احتمال دارد تا به هنگام خاموش کردن آتش، شکستن یک در یا ورود به یک ساختمان در حال سوختن آسیب ببیند. کشیدگی رباط و کشیدگی عضله، اکثر آسیب‌های وارده به آتشنشانان را تشکیل می‌دهند و بعد از آن، پارگی و کوفتگی قرار دارند. کمر درد و کاهش شنوایی به دلیل آژیرها بین آتشنشانان رایج است.
حتی لایه‌های محافظ لباس کلفتی که آتشنشانان می‌پوشند هم، آن‌ها را در برابر کوفتگی و پارگی عضله محافظت نمی‌کند. مثلا شیشه می‌تواند هر چیزی را ببرد. از مسائل دیگر احتمال افتادن عینک محافظی است که بر چشم می‌زنند. اگر این عینک در حین عملیات از چشمشان بیافتد، آسیب پذیر می‌شوند.
علاوه بر این‌ها، لباس‌های سنگینی که دارند می‌توانند باعث کمر درد، گرما زدگی و سکته‌ی گرمایی شود. در حالی که این لباس‌ها به آتشنشانان اجازه می‌دهد تا به عمق آتش نفوذ کنند، اما مشکلات جدیدی به وجود آورده‌اند مثل سوختگی بر اثر بخار.
بسیاری از سازمان‌های آتشنشای، برای کاهش کشیدگی عضلات و بیماری‌هایی که بر اثر استرس پیش می‌آیند، برنامه‌های ورزشی را در شیفت‌های روزانه قرار دادند و امید دارند که با تشویق آتشنشانان به ورزش منظم، از استرس و تنش این شغل بکاهند.
همچنین آتشنشانان می‌توانند با یک سری مراقبت‌های پایه‌ای از خود محافظت کنند: پوشیدن گوشگیر به هنگامی که سوار بر ماشین‌های آتشنشانی هستند، نوشیدن آب کافی برای جلوگیری از کم‌آبی و آموزش دیدن برای جلوگیری از بیماری‌های مسری.
علاوه بر این‌ها، باید مراقبت‌های روانی را نیز برای حل نجات‌های ناموفق و مشکلات دیگری که ممکن است به علت کار پیش بیاید، در اختیار آتشنشانان قرار داد.
با همه‌ی این خطرات و مشکلات، افراد بسیاری شغل آتشنشانی را انتخاب می‌کنند و از شغلشان راضی هستند. به ندرت مشاهده می‌شود که یک آتشنشان شغل خود را با شغلی دیگر عوض کند. آن‌ها دوست دارند که به مردم کمک کنند و این بهترین شغل دنیا از نظر آن‌ها است.