ترویج کالای ملی در بستر فرهنگی
زندگی > مهارت‌ها – همشهری دو – بهاره جلالوند:
کالاهای ایرانی زیادی در بازار وجود دارند که کیفیت بسیاری از آنها با کالاهای خارجی برابری می‌کند و حتی در برخی موارد، از کالاهای خارجی بهتر است اما هنوز این باور در میان بخش‌قابل توجهی از جامعه وجود دارد که کالاهای خارجی بهتر از کالاهای ایرانی هستند.
برای تغییر چنین باوری که سال‌هاست بین افراد مختلف وجود دارد، باید کارهای زیادی انجام داد که یکی از این کارها فرهنگسازی محسوب می‌شود و تا زمانی که مصرف‌کننده تمایلی به خرید کالای ایرانی نشان ندهد، چرخ تولید داخلی، به خوبی نمی‌چرخد. در معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، برای این مسئله کارهای زیادی انجام شده که یکی از این کارها برگزاری نخستین جشنواره ملی فرهنگی و هنری ایران ساخت بود.
حمایت از کارهای تازهچندسالی است که صحبت از کارآفرینی در بحث دانش‌بنیان، رایج شده و حتی برای آن قانون‌های حمایتی نیز درنظر گرفته‌اند و معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، مسئولیت اجرایی‌کردن این قوانین را بر عهده دارد. به این شکل شرکت‌های نوپایی که فناوری دانش‌بنیان دارند، می‌توانند وارد عرصه رقابت با شرکت‌های بزرگ شوند و چرخه اقتصادی و تولید ملی، به این شکل به گردش در می‌آید. پرویز کرمی، مشاور معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور و دبیر نخستین جشنواره ملی، فرهنگی و هنری ایران ساخت می‌گوید: «معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، به‌طور کلی، ۳ ماموریت عمده را بر عهده دارد؛ یکی از این کارها تجاری‌سازی و توسعه فناوری است و دیگری حمایت از تحقیقات مرز دانش که از طریق ستادهای فناوری راهبردی پیگیری می‌شود. در نهایت گفتمان‌سازی علم و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان، از دیگر ماموریت‌های این معاونت است. در نقشه جامع علمی کشور، بعضی راهبردهای کلان مربوط به معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور می‌شود که براساس آن توجه به علم و ترویج فرهنگ کسب و کار دانش‌بنیان و فرهنگ کارآفرینی به‌منظور ارتقای توانایی‌های علمی و فناوری و مهارتی افراد، مدنظر قرار دارد. علاوه بر این، معاونت ۶حوزه راهبردی را نیز پوشش می‌دهد که فناوری‌های اولویت‌دار ملی، اجرایی‌سازی قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، توسعه سیاستگذاری علم و فناوری، حمایت از نوآوری‌ها در قالب اقتصاد دانش‌بنیان و… از جمله آنهاست. همچنین برای رسیدن به این اهداف، در کنار ۱۴ستاد فناوری راهبردی در معاونت علمی، یک ستاد فرهنگسازی اقتصاد دانش‌بنیان، تشکیل شده که بر ۲ راهبرد کلان جامع، تمرکز دارد. این ستاد در واقع ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش بنیان محسوب می‌شود و در کنار سایر ستادها، یک چشم‌انداز برای آن درنظر گرفته شده است».
نگاهی به یک چشماندازستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان، می‌تواند گام‌های مهمی برای توسعه و ترویج و حمایت از تولیدکنندگان داخلی که به‌صورت دانش بنیان فعالیت می‌کنند، بردارد. این شرکت‌ها بدون حمایت، نمی‌توانند به راحتی وارد چرخه اقتصادی و درآمدزایی شوند. کرمی در رابطه با حمایت‌هایی که این ستاد انجام می‌دهد، چنین می‌گوید: «فعال‌سازی نهاد‌های تأثیرگذار در گفتمان‌سازی اموردانش‌بنیان، شناسایی و به‌کارگیری ابزارها و استعدادها در گفتمان‌ها، شناسایی دسته‌های مخاطب، ترویج گفتمان علم و فناوری، نشر دیدگاه‌ها، حمایت از تولید محتوا، برگزاری تورهای علمی و فناوری، حمایت از رویدادهای کارآفرینانه و کسب و کار نوین و… چشم‌اندازها و اهدافی هستند که این ستاد دنبال می‌کند». از طرفی، اقتصاد بر پایه دانش یکی از راهکارهای موفقیت در بازار است. اقتصاد دانش‌بنیان مزایای زیادی دارد و می‌تواند مانع از خروج ارز و باعث اشتغال‌زایی شود، علاوه بر این رشد اقتصادی در کشور یکی دیگر از مزایایی است که این اقتصاد می‌تواند در پی داشته باشد و کشور را از وابستگی به فروش نفت، بی‌نیاز می‌کند. کرمی در این رابطه، چنین می‌گوید: «کمک به تثبیت گفتمان علم و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان در گذر اقتصاد نفتی به اقتصاد مقاوتی و دانش‌بنیان یکی از مهم‌ترین اهداف آن محسوب می‌شود».
جایی برای دیده‌شدن ایدههاافراد زیادی در کشور وجود دارند که ایده‌های زیادی را برای توسعه اقتصادی و ترویج اقتصاد دانش‌بنیان، در ذهن دارند که معمولا به‌دلیل ترس از کپی‌برداری از ایده‌شان، آن را بیان نمی‌کنند.
جشنواره ایران‌ساخت این فرصت را در اختیار ایده‌پردازان قرار داد تا بتوانند آن را به ثبت برسانند و حتی در جهت عملی‌کردن آن، گام بردارند. کرمی در این رابطه می‌گوید: «علاوه بر اینکه به افراد دارای ایده جوایز نفیسی اهدا شده (نفر اول تا پنجم)، از ایده‌ها نیز حمایت می‌شود. این ایده‌ها به نام خود فرد ثبت خواهند شد و پس از بررسی و ظرفیت‌سنجی، اجرایی می‌شوند». از طرفی، بهره‌گیری از فضای مجازی، بسیار رایج است به‌طوری‌که بسیاری از افراد، برای فروش کالاهای خود و تبلیغ، از آن کمک می‌گیرند. فضای مجازی علاوه بر این می‌تواند در فرهنگسازی نیز مؤثر باشد، به‌همین دلیل یکی از کارهایی که می‌توان برای ترویج خرید کالای ایرانی انجام داد، تولید محتوای متنوع در فضای مجازی است. کرمی نیز با این امر موافق است و می‌گوید: «برای اینکه بتوانیم کالای ایرانی را به مصرف‌کننده معرفی کنیم و بازار داخلی رونق پیدا کند، باید تولید محتوای فرهنگی داشته باشیم. محتوای مرتبط با این مسئله در فضای مجازی کم بوده و در رسانه‌های دیداری و شنیداری نیز باید تولید آثار مرتبط با این قضیه بیشتر شود. برای افزایش فروش تولید ایرانی و ملی، باید حتما بسترسازی فرهنگی به شکل‌های مختلف صورت بگیرد».
هنرمندان و ورزشکاران در واقع بهترین الگو برای حمایت از کالاهای دانش‌بنیان و فناوری ایرانی، محسوب می‌شوند. یکی از اهدافی که جشنواره ایران ساخت، دنبال می‌کرد، جریان‌سازی و تولید محتوا برای فضای مجازی مرتبط با چرخه تجاری‌سازی، کارآفرینی و اقتصاد دانش‌بنیان بود. مسئولان اتحادیه‌های هر صنفی (به‌ویژه تولیدی و صنایع)، باید بین خودشان و برنامه‌نویسان و طراحان تبلیغاتی، در عرصه مجازی، هماهنگی‌هایی انجام بدهند تا از طریق کانال‌های مختلف در فضای مجازی، تبلیغات گسترده و هماهنگی در این زمینه انجام شود. البته خوشبختانه این اتفاق هنری، تا حدی در قالب جشنواره‌ای ملی به‌نام ایران ساخت، به وقوع پیوست. قطعا برگزاری این جشنواره می‌تواند خروجی‌های فرهنگی و هنری بسیار خوبی به همراه داشته باشد، به همین دلیل باید از همین ابتدای کار، به فکر بهره‌گیری از آثار ارائه شده در هر بخش در آینده نزدیک باشیم. ضمن اینکه از قابلیت‌های شبکه‌های مختلف فرهنگی و هنری در فضای مجازی نیز بهره ببریم. برای مثال، می‌توان از نکات جذاب، برای برندسازی و برجسته‌سازی در تبلیغات، بهره برد و برای رسیدن به این مسئله، باید کار تبلیغاتی را به هنرمندانی سپرد که در این زمینه تخصص دارند.
مسعود شجاعی‌طباطبایی؛ دبیر بخش کاریکاتور جشنواره «ایران ساخت»
کار در مطبوعات به‌ویژه روزنامه با وجود همه سختی‌هایش لذت عجیبی دارد؛ اینکه می‌توانی با انسان ها شهر و جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنی حرف بزنی و تأثیرگذار باشی. ما که با زبان تصویر حرف می‌زنیم وقتی می‌بینیم جایی این حرف شنیده و پیام دریافت شده است، لذتی دوچندان می‌بریم. مجموعه ۴طرحی که برای جشنواره ایران ساخت فرستاده بودیم، ازجمله تصویرسازی‌هایی بود که در بخش همشهری دو روزنامه با هدف حمایت از تولید ملی و کسب و کار ایرانی تولید و چاپ شده بود. تقدیر از این ۴طرح در جشنواره ایران ساخت برای ما مهر تأییدی بود بر حرفی که که با مخاطب زده بودیم و اینکه در مسیر درستی پا گذاشته‌ایم./محمدعلی حلیمی
اهداف یک جشنوارهامروزه واردات بی‌رویه و استقبال از کالاهای خارجی به یک دغدغه اساسی تبدیل شده است، بسیاری از انسان ها تصور می‌کنند که کالای خارجی بهتر از کالای ایرانی است و این باورها و فضای موجود می‌تواند برای اقتصاد ملی، مشکلاتی ایجاد کند. برای کاهش این مسئله باید کارهای زیادی انجام داد که برگزارکنندگان جشنواره ایران ساخت، با درنظرگرفتن برخی اهداف، سعی کردند تا حدود زیادی به این مسئله به‌ویژه از نظر فرهنگی، بپردازند. کرمی می‌گوید: «برگزاری جشنواره ایران ساخت با هدف جریان‌سازی و تولید محتوا برای فضای مجازی، جلوگیری از واردات بی‌رویه، کمک به برندسازی کالای مرغوب ایرانی، آگاهی به ارکان جامعه و… بود. این جشنواره با استقبال بسیار خوبی مواجه شد و آثار زیادی در آن به رقابت پرداختند. برای شرکت در این جشنواره محدودیتی وجود نداشت و هر کسی که اثر و ایده او با اهداف جشنواره یکی بود، می‌توانست شرکت کند. در واقع جشنواره برای تقویت فرهنگ دانش‌بنیان به‌وجود آمد و از ایده‌های نو و جذاب استقبال شد.»
تأثیر فرهنگ بر اقتصادهمیشه برای انجام هر کاری، نیاز به بسترسازی احساس می‌شود و این بسترسازی باید در قالب فرهنگی باشد تا بتواند تأثیرگذار باشد، توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و تأکید بر تولید ملی نیز از این امر مستثنا نیست. برگزاری جشنواره‌های فرهنگی مختلف می‌تواند در این راستا مفید باشد و بستر مناسبی را برای این منظور مهیا کند. کرمی می‌گوید: «بحث اصحاب رسانه، برگزاری مسابقه و جشنواره و کمک به برگزاری برنامه‌های فرهنگساز و گفتمان‌ساز مدنظر ماست. علاوه بر این، توجه به بازار دانش‌بنیان و تحرک تقاضا و بازارسازی یکی از اهداف مدنظر است. رهبر معظم انقلاب نیز در دیدار با نخبگان جوان، بر حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و ترویج محصول آنها و ترویج خرید کالاها توسط انسان ها، تأکید کرده‌اند تا این شرکت‌ها با فروش محصولات خود، بتوانند پایدار بمانند. جشنواره ملی، فرهنگی و هنری ایران ساخت نیز در همین راستا به‌وجود آمد».
جشنواره‌ای که ادامه دارد…توسعه اقتصادی کالای ملی و دانش‌بنیان، صرفا با برگزاری یک جشنواره امکان‌پذیر نیست و باید کارهای زیادی در این زمینه انجام داد که یکی از این کارها، استمرار برگزاری چنین جشنواره‌هایی در سال‌های آتی است. بدین‌شکل پویایی بیشتری در سطح جامعه نسبت به این قضیه، شکل می‌گیرد و افراد بیشتری ایده‌ها و آثار خود را در این زمینه ارائه می‌دهند. با توسعه فرهنگی، می‌توان انتظار داشت که روزبه‌روز وضعیت اقتصاد ملی به‌ویژه دانش‌بنیان بهبود پیدا کند چون انسان ها به اهمیت کالای ملی پی خواهند برد و در چنین شرایطی، خرید کالای تولید داخل را به نسبت کالای خارجی، ارجح خواهند دانست. کرمی در رابطه با استمرار جشنواره ایران ساخت برای اثرگذاری بیشتر در سطح جامعه می‌گوید: «برای تأثیر بیشتر جشنواره درنظر داریم جشنواره‌های دائمی را در طول سال، با همکاری خانه هنرمندان، بنیاد ملی نخبگان، شهرداری و استانداری در هر استان برگزار کنیم. هر جشنواره‌ای با یک هدف مشخص برگزار می‌شود و باید به آن اهداف رسید، جشنواره ملی، فرهنگی و هنری ایران ساخت نیز از این امر مستثنا نیست و در شورای سیاستگذاری، نقاط قوت و ضعف آن مورد بررسی قرار می‌گیرد و در سال‌های بعد نیز این جشنواره با قوت بیشتری ادامه پیدا خواهد کرد».
زیباجو
حتما بخوانید : زیباجو : اورژانس کشور به سازمان تبدیل شد - خبرگزاری مهر | اخبار ایران و دنیا
