روزنامه ی جوان در مقاله ای تحلیل های کیانوش عیاری را اشتباه دانست و عنوان کرد که فیلم کاناپه به محاق خواهد رفت.
حمله روزنامه جوان به فیلم کاناپه
یادداشت روزنامه ی جوان درباره ی آخرین ساخته کیانوش عیاری
رویکردی نادر در تاریخ سینمای پس از انقلاب ایران که باعث حیرت همه شد و این سؤال مطرح شد که عیاری با چه انگیزه‌ای تصمیم به عبور از یکی از خط قرمزهای سینمای ایران گرفته و چه تحلیلی و تضمینی سبب شده که او بدون سروصدا و دغدغه از این خط قرمز بدیهی عبور کند.عیاری در حالی در تازه‌ترین اظهاراتش تصریح کرده در فیلم «کاناپه» تشخیص کلاه‌گیس خانم‌ها کاملاً مشهود است که پیشتر به نقل از او دلیل این رویکرد تمایل به واقع‌گرایی عنوان شده بود! او چگونه می‌تواند این تناقض را توضیح دهد.
احتمالا کیانوش عیاری تضمینی برای عبور از خط قرمزهای چهل ساله سینمای انقلاب دریافت کرده بوده است!
اینکه عیاری از خبری شدن این مسئله در جریان فیلمبرداری ممانعت کرده، ناخودآگاه ذهن را به این سمت می‌برد که او احتمالاً تضمینی برای عبور از قرارداد چهل ساله سینمای انقلاب دریافت کرده بوده است! البته اینطور هم می‌توان تحلیل کرد که کارگردان فیلم «کاناپه» روی اینکه فیلم او بتواند آغازی بر یک پایان در سینمای ایران باشد، حساب کرده است. با فرض اینکه عیاری با چنین فرضی اقدام به تولید فیلم خود کرده باشد، این سؤال پیش می‌آید که چه کسانی در این تصمیم و برآورد اشتباه به او مشورت و یا تضمین داده‌اند و باعث شده‌اند این فیلمساز به وادی تحلیل‌های اشتباه بیفتد. عیاری به احتمال زیاد می‌دانسته که عبور از چنین خط قرمزی منجر به توقیف فیلم می‌شود و این فیلم سرنوشتی بهتر از اثر پیشین او یعنی خانه پدری پیدا نمی‌کند.
آیا برداشتن این ممنوعیت منجر به پیامدهای دیگری خواهد شد یا خیر؟
سینما در همه دنیا با قراردادهای نانوشته‌ای که میان فیلمسازها و تماشاگران منعقد شده، کارایی دارد و کار می‌کند. مخاطبان سینما می‌دانند که فلان بازیگر مشهور در حال ایفای نقش یک کاراکتر فرضی است. اینکه زنان در ایران مقابل محارم خود روسری نمی‌پوشند یک موضوع بدیهی است که با قرار داد میان مخاطب و فیلمساز برای سر کردن روسری در منزل خللی به فیلم وارد نمی‌شود. نزدیک 40 سال است که این قرار داد در سینمای ایران جواب داده و کار می‌کند.
قصد باز کردن مسائل فقهی را نداریم، اما مسئله حجاب زنان در سینما و تلویزیون ایران بیش از هر چیز جزو احکام ثانویه بوده و در وادی فقه حکومتی و مصلحت جامعه موضوعیت پیدا می‌کند. حتی به فرض ممنوع نبودن استفاده از کلاه‌گیس در سینما این مسئله پیش می‌آید که چه مرجعی باید در تشخیص و راستی‌آزمایی میان موی بازیگر و کلاه‌گیس وارد عمل بشود؟ آیا مرجع مربوط باید نماینده‌ای ویژه برای این امر در زمان فیلمبرداری به کار بگمارد یا اصولاً می‌توان قول فیلمسازان در اینکه در فلان مورد از کلاه‌گیس استفاده شده است را حجت قرار داد و اصلاً آیا برداشتن این ممنوعیت منجر به پیامدهای دیگری خواهد شد یا خیر؟
اساساً جنس سریال‌های تاریخی به گونه‌ای است که مخاطب از نوع و آرایش مو کاملاً به این پی می‌برد که کلاه‌گیس بر سر بازیگر است، اما در فیلم‌هایی که به سبک رئال ساخته می‌شود و تاریخی نیست تشخیص این مسئله قاعدتاً باید برای مخاطب غیرممکن به نظر برسد. کیانوش عیاری را همه به عنوان کارگردانی می‌شناسند که بر واقع‌گرایی در آثارش تأکید ویژه‌ای دارد و این رویکرد در سینما برای کمک به واقع‌گرایی آثار منطقی به نظر نمی‌رسد ضمن اینکه در عالم واقع حوادث و اتفاقات زیادی روی می‌دهد و آیا می‌توان همه واقعیت‌ها را در سینما بازنمایی کرد و آیا سینما اجازه چنین کاری را دارد؟
کاناپه نیز مانند خانه ی پدری به محاق خواهد رفت!
کیانوش عیاری در حالی اقدام به ساخت فیلمی با عبور از یکی از خط قرمزهای بدیهی سینما کرده که فیلم پیشین او با نام «خانه پدری» نیز به دلیل محتوای مسئله‌دارش هیچ‌گاه رنگ اکران را به خود ندید و به‌طور طبیعی انتظار می‌رفت این کارگردان که اتفاقاً جزو فیلمسازان خوب و کاربلد سینمای کشور است و آثار ماندگاری چون سریال «دکتر قریب» را در کارنامه دارد در اثر سینمایی جدیدش بیش از پیش خود را به رعایت استانداردها و خطوط قرمز سینمای ایران ملزم بداند، اما به نظر می‌رسد که تحلیل‌های اشتباه عیاری این‌بار نیز کار دست او داده و باعث شده فیلم «کاناپه» را نیز از حالا جزو آثار در محاق رفته سینما بدانیم. رویکردی نادر در تاریخ سینمای پس از انقلاب ایران که باعث حیرت همه شد و این سؤال مطرح شد که عیاری با چه انگیزه‌ای تصمیم به عبور از یکی از خط قرمزهای سینمای ایران گرفته و چه تحلیلی و تضمینی سبب شده که او بدون سروصدا و دغدغه از این خط قرمز بدیهی عبور کند.
عیاری در حالی در تازه‌ترین اظهاراتش تصریح کرده در فیلم «کاناپه» تشخیص کلاه‌گیس خانم‌ها کاملاً مشهود است که پیشتر به نقل از او دلیل این رویکرد تمایل به واقع‌گرایی عنوان شده بود! او چگونه می‌تواند این تناقض را توضیح دهد.
روزنامه جوان
اخبار مرتبط:
کیانوش عیاری: دیگر فیلمی نمی سازم که خانم ها روسری داشته باشند، چه در خلوت چه مقابل محارم
خاطره مهران رجبی از خودش و کیانوش عیاری در یک مجلس ختم
دلیل عدم حضور «ترانه علیدوستی» در فیلم کیانوش عیاری +تصاویر
خاطره مهران رجبی از خودش و کیانوش عیاری در یک مجلس ختم
کیانوش عیاری سکوتش را شکست:همه کرگدن شده‌ایم + عکس
