آیا می‌دانید منظور از CBC در آزمایش خون چیست؟ CBC یکی از فاکتورهای آزمایشی است که در آزمایش خون مورد بررسی قرار می‌گیرد. بسیاری از عارضه‌های جدی را می‌توان با ارزیابی نتایج آزمایش CBC تشخیص داد. اگر قصد دارید تا اطلاعات کاملی را در مورد آزمایش CBC بدست آورید، ادامه مطالب را از دست ندهید.
آزمایش CBC چیست؟قبل از اینکه علت انجام آزمایش CBC را بگوییم بهتر است توضیحی مختصر دهیم که منظور از CBC در آزمایش خون چیست؟ آزمایش CBC یا تست شمارش کامل خون یکی از چندین نوع آزمایش خون است. این آزمایش ممکن است بصورت مستقل یا در کنار تست‌های مرتبط مورد بررسی قرار بگیرد.
علت انجام آزمایش CBC ارزیابی سلامت کلی خون و بدن است. همچنین هدف از انجام آزمایش CBC تشخیص و کنترل بسیاری از عارضه‌های جزئی تا جدی همچون کم‌خونی، عفونت، لوسمی و دیگر انواع سرطان‌هاست.
در تست CBC فاکتورهای زیر مورد بررسی و اندازه‌گیری قرار می‌گیرند:
گلبول‌های قرمز: گلبول‌های قرمز حامل اکسیژن هستند و یکی از مهم‌ترین فاکتورهای خونی هستند که در آزمایش CBC مورد بررسی قرار می‌گیرند. گلبول‌های سفید: دیگر علت انجام آزمایش CBC، بررسی وضعیت گلبول‌های سفید خون است. گلبول‌های سفید، سلول‌های دفاعی بدن ما بشمار می‌روند و با عوامل عفونت‌زا مبارزه می‌کنند. هماتوکریت: این تست نسبت گلبول‌های قرمز خونی به جزء پلاسما در خون را بررسی می‌کند. هموگلوبین: هموگلوبین پروتئین حامل اکسیژن در گلبول‌های قرمز است. پلاکت: پلاکت‌ها و سطح آن وضعیت انعقاد خون در بدن را نشان می‌دهند. پلاکت‌ها به لخته‌شدن خون کمک می‌کنند.سطح غیرطبیعی هر یک از این سلول‌ها می‌تواند هشداری درمورد بروز یک یا چند وضعیت پزشکی باشد. افزایش و کاهش سلول‌های خونی در تفسیر آزمایش CBC مشخص می‌شود. درصورتی‌که سطح هر یک از این فاکتورها غیرطبیعی باشد، لازم است پزشک نسبت به پیدا کردن دلیل اختلال اقدام کند.
آزمایش CBC
دلایل تجویز آزمایش CBC چیست؟
مهم‌ترین علت انجام آزمایش CBC بررسی سلامت کلی بدن است. بسیاری از متخصصین آزمایش CBC را به عنوان بخشی از چکاپ کلی تجویز می‌کنند و با استفاده از آن سطح سلامت فرد را می‌سنجند. همچنین انجام این آزمایش به صورت دوره‌ای می‌تواند به تشخیص و کنترل بیماری‌هایی همچون کم خونی و لوسمی کمک کند. چراکه علائم سرطان خون در آزمایش CBC قابل تشخیص است.
جهت تشخیص یک وضعیت یا بیماری. در صورتی که بیمار علائمی شایع در چند وضعیت پزشکی همچون خونریزی، کبودی، التهاب، ضعف، خستگی و تب داشته باشد، پزشک آزمایش CBC تجویز می‌کند. شمارش کامل خون می‌تواند به شناسایی دلیل بروز این علائم کمک زیادی بکند. همچنین این علائم می‌توانند نشانه‌ای از بروز عفونت در بدن باشند، بنابراین با انجام آزمایش CBC می‌توان عفونت را تشخیص داد و درمان کرد.
کنترل بیماری: دیگر علت تجویز آزمایش CBC، کنترل و نظارت وضعیت پزشکی است. اگر بیمار مبتلا به یک نوع اختلال خونی باشد، تعداد سلول‌های خونی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و ممکن است پزشک برای کنترل وضعیت پزشکی از آزمایش شمارش کامل خون استفاده کند.
درمان بیماری: گاهی در طول درمان دارویی، پزشک آزمایش CBC را تجویز می‌کند. پزشک از نتایج آزمایش قصد بررسی تاثیر داروها بر تعداد سلول‌های خونی را دارد.
تفسیر آزمایش CBC چگونه انجام می‌شود؟در صورتی که نتیجه آزمایش CBC مقادیر پایین‌تر یا بالاتر از حدود نرمال را نشان دهد، به این معناست که یکی از مشکلات زیر وجود دارد:
گلبول‌های قرمز، هموگلوبین و هماتوکریت: در صورتی که این سه فاکتور کمتر از حد نرمال باشند، به این معناست که بیمار مبتلا به کم خونی است. افزایش آن‌ها نیز خبر از بیماری زمینه‌ای یا بیماری قلبی می‌دهد.
گلبول‌های سفید کمتر از حد طبیعی: بیمار درگیر به مشکلات مغز استخوان، بیماری خودایمنی یا سرطان است. همچنین مصرف برخی از داروها نیز می‌تواند سبب کاهش سطح گلبول‌های سفید خون شود.
افزایش گلبول‌های سفید: التهاب و عفونت، اختلال سیستم ایمنی و بیماری مغز استخوان.
سطح غیرطبیعی پلاکت می‌تواند عارضه جانبی یک دارو باشد یا اینکه فرد درگیر بیماری زمینه‌ای است.
تفسیر آزمایش CBC
شرایط انجام آزمایش CBC
در صورتی که علت انجام آزمایش CBC تنها شمارش کامل خون باشد و جهت بررسی سطح سلامت بیمار انجام می‌گیرد، نیاز به ناشتایی ندارد. شما می‌توانید مانند سایر روز‌ها پیش از آزمایش غذا بخورید، مگر اینکه پزشک توصیه به آزمایش در حالت ناشتا کرده باشد. اگر همزمان با این آزمایش چند آزمایش دیگر نیز انجام می‌دهید، ممکن است لازم باشد به مدت معینی ناشتا باشید. در این خصوص از دستورالعمل پزشک پیروی کنید.
تست‌های مرتبط با آزمایش CBCهمراه با آزمایش CBC ممکن است پزشک توصیه کند چند آزمایش دیگر نیز انجام بگیرد. از جمله آزمایشات مرتبط با تست CBC می‌توان به FE، RETIC، FERRITIN، TIBC، VITAMIN B12، CRP، PBS، ESR، ACID FOLIC و G6PD اشاره نمود.
بیماری‌هایی که با آزمایش CBC نشان می‌دهد:
خونریزی داخلی کم خونی از نوع آپلاستیک، همولایتیک، پرنیشیوز، فقر آهن و بیماری‌های مزمن بیماری خودایمنی عفونت و التهاب بیماری مغز استخوان تالاسمی آسم بیماری کلیوی بیماری ریوی سیکل سل سرطان مغز استخوان فقر ویتامین B12 و فولات بیماری آدیسون آبله مرغان آرتریت روماتوئید سندروم کوشینگموارد بالا تنها بخشی از بیماری‌هایی هستند که با آزمایش CBC قابل تشخیص هستند.
علائم سرطان خون در آزمایش CBCاز علائم سرطان خون در آزمایش CBC می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
کاهش گلبول‌های قرمز: افرادی که مبتلا به سرطان لوله گوارشی هستند و دچار خونریزی می‌شوند، یا افرادی که در حال رادیوتراپی و شیمی درمانی هستند ممکن است دچار این علامت شوند. افزایش گلبول‌های قرمز: این وضعیت می‌تواند نشانه بروز سرطان کلیه، ریه و چندین نوع سرطان رده میلوئیدی باشد. کاهش گلبول‌های سفید: کاهش فاکتور WBC می‌تواند نشانه لوسمی، مولتیپل میلوما و لنفوما باشد. افزایش گلبول‌های سفید: سرطان مغز استخوان. افزایش پلاکت: سرطان سینه و تخمدان، سرطان ریه، سرطان دستگاه گوارش کاهش پلاکت: سرطان مغز استخوان، لوسمی، لنفوما. همچنین رادیوتراپی و شیمی درمانی نیز می‌توانند سبب بروز این وضعیت شوند.
انجام آزمایش CBC در منزل
هومکا و انجام آزمایش CBC در منزل
پس از آنکه با علت انجام آزمایش CBC آشنا شدید، بهتر است بدانید در صورتی که پزشک به شما توصیه کرده است آزمایش CBC انجام دهید، می‌توانید به راحتی از خدمات مجموعه هومکا استفاده کنید.
هومکا انواع خدمات آزمایش در منزل را تحت پوشش بیمه پایه و تکمیلی و در استان تهران و شهرهای کرج، شیراز، اصفهان، رشت، اهواز، تبریز، قزوین و مشهد ارائه می‌دهد. برای درخواست خدمات آزمایش در منزل کافی است با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید یا به سایت هومکا به نشانی www.homeca.ir مراجعه فرمایید.
